ကေလးေတြအတြက္ ေထာက္ပံ့့မႈ

ေအာ္....
ေႏြေရာက္ေတာ့မယ္။ အေမ့ရြာေလးကုိ ျပန္ရေတာ့မယ္။
အေမနဲ႔ ရြာကုိလြမ္းတာရယ္။ ကေလးေတြအတြက္ တတ္တဲ့ပညာေလးနဲ႔
ယဥ္ေက်းမႈ သင္တန္းဖြင့္ဖုိ႔ရယ္ေပါ့။ ဒီႏွစ္ဆုိ ေလးႏွစ္ေျမာက္သြားၿပီ။
ေလးႏွစ္ေျမာက္ေလးမွာ ထူးထူးျခားျခားေလးတစ္ခု ေျပာခ်င္လုိ႔ေလ။
ရြာစိတ္ေလးလည္းရွိ၊ လူမႈေရးလည္း စိတ္၀င္စားတဲ့ ကေလးေတြနဲ႔ အခုမွ
အင္တာနက္ေက်းဇူးနဲ႔ ေတြ႕ေန႔ခဲ့တယ္။ ကုိရီးယားက ဆန္းထြန္းရယ္။
စကၤာပူက စုိးမုိးႏုိင္ရယ္။ အခု ေမာင္စုိးမုိးႏုိင္က ကေလးေတြအတြက္
ဗလာစာအုပ္နဲ႔ေဘာပင္ေတြလွဴဖုိ႔ ေျပာထားတယ္။ ဒီအတြက္ သူ႔ကုိဂုဏ္ယူ
မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ဒီအေၾကာင္းေလးနဲ႔ ၀မ္းေျမာက္ေစခ်င္လုိ႔ ဒီ
စာစုေလးတင္လုိက္တယ္။

““ကဗ်ာေသတဲ့ေန႔”“

ကဗ်ာေရးဖုိ႔ လာေပမယ့္
ကဗ်ာေရးလို႔ မရဘူး
စာ ေပးဖုိ႔ လာေပမယ့္
စာ မေရးရေသးဘူး
ပညာသင္ ေက်ာင္းတက္ အလုပ္လုပ္ ထမင္းစား ေရေသာက္၊ပတ္စပုိ႔ ဗီဇာ၊
သီခ်င္းဆို ဆဲ၊ေအာ္ ေပ်ာ္၊ရန္ျဖစ္ ျပန္ခ်စ္၊ဖြင့္ဆုိ ဖတ္ရႈ၊
စိတ္က တစ္ခါတစ္ေလ
ဘယ္သူမွ မခုိင္းဘဲ
အလ်ားလိုက္ ေတ ေလ ေန တတ္ရဲ႕။

သာရလင္း

ညီ၊ညီမေလးသုိ႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ(၁၀)

ညီေလး၊ညီမေလးတုိ႔ေရ……

ဒီတစ္ပတ္ေတာ့ မင္းတုိ႔ကုိေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ HIV-AIDS ဆုိတဲ့ ဆုိးရြားလွတဲ့ေရာဂါေ၀ဒနာဆိုးႀကီး အေၾကာင္းကုိ ဦးစားေပးေျပာခ်င္တယ္။ လူသားအားလုံးနဲ႔ သက္ဆုိင္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္လုိ႔အစ္ကုိေတာ့ထင္တယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ ဒီကိစၥကုိလည္း မင္းတုိ႔သိသင့္တယ္ထင္လုိ႔ ေျပာျပခ်င္းျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ဘယ္လုိအေျခအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္မွ ေရာဂါကူးစက္ႏုိင္သလုိ္ဆုိတာ အဓိကထားေျပာျပခ်င္တယ္။ လူေတြက ဒီေရာဂါပုိးႀကီးရွိေနတဲ့လူကုိ ကူးစက္မွာေၾကာက္လုိ႔ဆုိၿပီး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈေတြကေန ေရွာင္ဖယ္ေရွာင္ဖယ္လုပ္ေနၿပီး မဆက္ဆံခ်င္သလုိ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတစ္ပတ္ေတာ့ ကူးစက္ႏုိင္တဲ့အေျခအေနနဲ႔၊မကူးစက္ႏုိင္တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးေတြ ကုိ မင္းတုိ႔လည္း သိသင့္တယ္ထင္လုိ႔ အစ္ကုိေျပာျပလုိက္တယ္။

အမွန္က ငါတုိ႔ထင္ခဲ့သလုိ အတူတူေနရင္ေတာင္ ကူးစက္တယ္ထင္တဲ့ အစဲြႀကီးကုိ စေဖ်ာက္ရမယ္။ သူတုိ႔ နဲ႔ေတြရင္ တရင္းတႏွီးဆုိသလုိ လက္ဆဲြႏုတ္ဆက္သင့္တယ္။ လက္ဆဲြႏုတ္ဆက္ယုံနဲ႔ ေရာဂါကူးစက္ႏုိင္မႈ လုံး၀မရွိ ဘူးဆုိတာလည္း မွတ္ထားဦးေပါ့။ ေရာဂါသည္အသုံးျပဳတဲ့ အိမ္သာကုိ ေရာဂါကူးမွာဆုိၿပီး မသုံးျခင္းမ်ဳိးေတြရွိတတ္တယ္။ အဲဒီလုိ ခဲြျခားမႈမ်ဳိးကုိ လည္း ေရွာင္ရမယ္။ အိမ္သာအသုံးျပဳယုံနဲ႔ေတာ့ ဘယ္လုိမွ မကူးစက္ႏုိင္ဘူးေလ။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ေရာဂါရွင္နဲ႔ နမ္းရႈပ္ယုံနဲ႔လည္း ေရာဂါမကူးစက္ႏုိင္ပါဘူး။ ေနာက္ေျပာ ၾကေသးတယ္ ကူးစက္မွာစုိးလုိ႔ဆုိၿပီး ေရာဂါရွင္နဲ႔ မထိမိေအာင္ေနတယ္ဆုိတာေလ။ အမွန္က တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ ေယာက္ ထိယုံေလးနဲ႔ ေရာဂါကူးစက္မႈဟာ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ေရာဂါရွင္အသုံးျပဳတဲ့ ေရခ်ဳိးခန္း၊ေရကန္ေတြမွာ ကူးစက္ မွာေၾကာက္ၿပီး မသုံးတာမ်ဳိးကုိလည္း ေရွာင္ရမယ္။ ဒါဟာလည္း လုံး၀ကုိမကူးစက္ႏုိင္ပါဘူး။ ေနာက္ရွိေသးတယ္ တစ္ခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ေရာဂါသည္နဲ႔ မ်က္ႏွာျခင္းဆုိင္ စကား ေျပာရင္ သူ႔ပါးစပ္ကေနမ်ား ပုိးထြက္လာၿပီး ကူးေလမလားဆုိ တဲ့ သံသယေတြနဲ႔ စကားေျပာတဲ့အခါမွာေတာင္ မ်က္ႏွာကုိ လႊဲၿပီးေျပာတတ္ၾကတယ္။ ဒါမ်ဳိးကုိလည္းေရွာင္ေပါ့ ဒီေလာက္ေလးနဲ႔လည္း ဘယ္လုိမွ ကူးစက္မွာမဟုတ္ဘူး ဆုိတာယုံပါ။ အခ်ဳိ႕က်ျပန္ေတာ့လည္း အ၀တ္စားလဲ၀တ္ ရင္၊သုိ႔မဟုတ္ သူ႔အ၀တ္စား၀တ္မိရင္ေတာင္ ကူးစက္ႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ လူမ်ဳိးလည္းရွိျပန္ေသးတယ္။ ဒါလည္းမကူး စက္ႏုိင္ပါဘူး။

ေရာဂါသည္ရဲ႕ ႏွာေခ်တာ၊ေခ်ာင္းဆုိတာ၊တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ေပြ႔ဖက္တာ၊ ဖုံးဆက္တာ၊ အစားအေသာက္အ ေသာက္အတူစားတာ၊ ဘတ္စ္ကားအတူစီးတာေလာက္ေတြနဲ႔လည္း ေရာဂါကူးစက္မႈ လုံး၀မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ အတူခဲြျခားဆက္ဆံတတ္တဲ့ အျပဳအမူမ်ဳိးေတြကို ေရွာင္ရွားသင့္တယ္။ စိတ္ဓာတ္က်သြားရင္ ေရာဂါသည္ဟာ ေရာဂါေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲ အျခားကိစၥေၾကာင့္ ေသသြားႏုိင္တယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ လူသားခ်င္းစာ နာေထာက္ထားတဲ့စိတ္ေမြးပါ။ ၾကင္နာပါ၊သနားပါ။ ေစာင့္ေရွာက္ပါ။ လူရာသြင္းပါ။ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ဳိးကုိ လုံး၀မ လုပ္မိေအာင္ ဂရုတစုိက္ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္ အဲဒီေရာဂါေ၀ဒနာရွင္နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရင္ေတာ့ ကူးစက္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေတာ့ လိင္တူဆက္ဆံမႈေတြကေနလည္း ကူးစက္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေဆးအတူထုိးတာကေနကေန လည္း ကူးစက္ႏုိင္တယ္။ ဆုိလုိတာကေတာ့ မူးယစ္ေဆးကုိ ပုိက္နဲ႔ထုိးသြင္းတဲ့အခါ ေရာဂါရွိတဲ့လူကေနတဆင့္ အပ္ ကုိအတူသုံးစဲြျခင္းမ်ဳိး။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အကယ္၍ ေရာဂါရွင္ကေနတဆင့္ သုံးစဲြထားတဲ့ ဓားေတြကေနတဆင့္ လည္း ကူးစက္ႏုိင္တယ္။ ပမာေျပာရရင္ကြာ ပလိပ္ဓားသုံးတယ္ဆုိပါေတာ့ ေရာဂါသည္သုံးလုိက္တဲ့ဓားဟာ ထိရွၿပီး ေတာ့ ေသြးစြန္းေနတဲ့ဓားကုိ အျခားတစ္ေယာက္ကေန ဆက္လက္သုံးတဲ့အခါ သူလည္းထိရွၿပီး ေသြးထြက္မယ္ဆုိ ရင္ အဲဒီကေနတဆင့္လည္း ကူးစက္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ေရာဂါရေနတဲ့လူဟာ အျခားသူအမ်ားႀကီးနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရင္ေတာ့ ကူးစက္မႈဟာ အဆမတန္မ်ားတတ္တယ္။ အခ်ဳိ႕ကေတာ့ေျပာတယ္ သန္မာေနရင္၊က်န္းမာ ေရးေကာင္းမြန္ေနရင္ ေရာဂါမရဘူးလုိ႔ဆုိေနတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ရေတာ့ရတယ္။ ဒါေပမယ္ ခုခံအားက အရမ္း ေကာင္းေနေတာ့ ေရာဂါလကၡဏာက ေတာ္ေတာ္နဲ႔မေပၚဘဲ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ အဓိကကေတာ့ ဒီေရာဂါဟာ ေသြး ကေနတဆင့္ ကူးစက္မႈပုိမုိမ်ားျပားတာ ကူးစက္တာမ်ားတယ္။

HIV-AIDS-ဆုိတာကုိ အက်ဥ္းေလာက္ေတာ့ ေျပာျပလုိက္ဦးမယ္။ HIV-ဆုိတာ ေရာက္ယုံအဆင့္ေလာက္ သာရွိေသးတယ္။ ေရာဂါသည္အျဖစ္ ကူးစက္ေျပာလုိ႔မရေသးဘူး။ ဒါကုိသိတာနဲ႔ တစ္ၿပဳိင္နက္ကုသရင္ ေတာ္ေတာ္ ေလး ထိေရာက္မႈျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ေရာဂါသည္အဆင့္ထိ မေရာက္ေသးဘူးဆုိပါေတာ့။ H-ဆုိတာ၊Human-(လူ)၊I-ဆုိ တာကေတာ့ Immune-(ခုခံအား)၊V-ကေတာ့ Virus(ပုိး)ကုိေခၚတယ္။ ခက္တာက ဒီေရာဂါက တစ္ခ်ဳိ႕မွာေတာ့ သုံး ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ ေရာဂါလကၡဏာ ျပလာတတ္တယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕က်ျပန္ေတာ့လည္း အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္မွ ျပလာ တာရွိတယ္။ အခ်ဳိ႕ရင္ေတာ့ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္မွ ေသဆုံးတဲ့အထိျဖစ္လာတယ္။ အဓိကကေတာ့ ခုခံအားေပၚမွာ မူတည္တယ္ေပါ့ေလ။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ က်န္းမာေရးဂရုစုိက္ၿပီး ေဆးပုံမွန္ေသာေနရင္ လူ႔သက္ တမ္းေစ့ေတာင္ ေနႏုိင္တယ္။

AIDS-ဆုိတာကေတာ့၊A-Acquired၊ (ေရာဂါရရွိ၊ေရာက္ရွိလာျခင္း)၊ I-Immune(ခုခံအား)၊D-Deficiency (ေလ်ာ့နည္း)၊ S-Syndrome(ေရာဂါလကၡဏာအစု)ကုိေခၚတယ္။ သူကေတာ့ ေရာဂါသည္အဆင့္ထိေရာက္သြားၿပီ ေပါ့ေလ။ ပထမကေတာ့ Virus-ပုိးဟာ ေသြးျဖဴဥမွာ သြားကပ္တာေပါ့။ ပညာရွင္ေတြအဆုိရေတာ့ သူတုိ႔ဟာ အားနဲ႔ ကုိေရာက္ရွိလာတာျဖစ္တယ္။ စၿပီးေတာ့ ေသြးျဖဴဥေတြတုိက္ခုိက္တာနဲ႔ တေျဖးေျဖး ခုခံအားေတြက်လာတယ္။ ဒီ ေတာ့ လြယ္လြယ္နဲ႔ ဖ်ားနာလာတတ္တယ္။ ေရာဂါအေသးမႊားေလးေတြေတာင္ မခုခံႏုိင္ေတာ့တာေတြျဖစ္လာတယ္ ေနာက္ ၀မ္းေတြေလ်ာေလ်ာလာတယ္။ ေခၽြးထြက္ေတြမ်ားလာတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ေရာဂါလကၡဏာဟာ ပုိမုိျပျပလာ ေတာ့တယ္။

ဒီေတာ့ မင္းတုိ႔ဟာ ဒီလုိအေျခအေနမ်ဳိးေတြကုိ စတင္ေလ့လာဖုိ႔လုိတယ္။ ကုိယ္နဲ႔မဆုိင္ဘူးဆုိၿပီး ဥေပကၡာ ျပဳထားလုိ႔မရဘူး။ ကုိယ္တုိင္ေလ့လာထားမွ သူတစ္ပါးကုိ ကူညီႏုိင္မယ္မဟုတ္လား။ အဓိကကေတာ့ ငါးပါးသီလကုိ လုံေအာင္ထိမ္းဖုိ႔ လႈပ္ေဆာ္ေပးဖုိ႔အေရးႀကီးတယ္။ ဒါဟာ ဘာသာေရးနယ္ပယ္ကေနၾကည့္ရင္လည္း ေတာ္ေတာ္ ေလးေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္တယ္။ ငါးပါးသီလ လုံရင္ေတာင္ ဒီေရာဂါျဖစ္ဖုိ႔ဟာ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ေရာက္မလာပါဘူး။ အဓိကကေတာ့ ငါးပါးသီလကုိ ထိမ္းသိမ္းဖုိ႔ေပါ့။ ေနာက္တစ္ခု ဒီေရာဂါမရခ်င္ရင္ေတာ့ ေရွာင္ရမွာေတြကေတာ့ ရွိ တယ္။ ABC-ဆုိတာေတြေပါ့။ ေအဘီစီကုိနားလည္ရင္ ေရွာင္ရင္လည္း ေရာဂါရဖုိ႔လြယ္လြယ္နဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိပါ ေတာ့။ A-ဆုိတာကေတာ့ Abstainကုိေျပာတာ။ အဓိကကေတာ့ အက်ဥ္ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ငါးပါးသီကကုိ လုံၿခံဳေအာင္ ေစာင့္ထိမ္းျခင္းေပါ့။ ကိုိယ့္ေယာက်္ာ၊ကုိယ့္မိန္းမနဲ႔သာ ေပ်ာ္ပါးသင့္ၿပီး မေပြမရႈပ္နဲ႔ဆုိတာေတြ၊ေဆးသုံးစဲြမႈေရွာင္ ၾကဥ္မႈဆုိတာေတြကုိေျပာတာေပါ့။ B-ဆုိတာကေတာ့ Be Faithful -သစၥာရွိရမယ္။ အထက္ကေျပာသလုိ ကုိယ့္မိန္း မ၊ကုိယ့္ေယာက်္ာအေပၚ သစၥာရွိၿပီး အျခားအေပ်ာ္ပါးကုိ ေရွာင္ရွားျခင္းေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အထက္ကေျပာ ခဲ့တဲ့ ေအနဲ႔ဘီကုိ လုံး၀ကုိ မထိန္းသိမ္းႏုိင္ေတာ့ရင္ေတာ့ C-ဆုိတဲ့Condom ကုိသုံးရမယ္လုိ႔ဆုိလုိတယ္။ ဒါကေတာ့ ေနာက္္ဆုံးပစ္မွတ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အစ္ကုိတုိ႔ ယဥ္ေက်းမႈအရကေတာ့ ေအနဲ႔ဘီကုိ လုံး၀လုိက္နာရမယ္ဆုိတာ ဘာ သာတရားေရာ၊လူမႈေရးနယ္ပယ္မွာေရာ သတ္မွတ္ထားေတာ့ လုိက္နာဖုိ႔လံုး၀ လုိအပ္တယ္ေပါ့ကြာ။

ေနာက္ဆုံးမွာခ်င္တာကေတာ့ အဲဒီလုိ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ တေန႔တျခားဆုိသလုိ ကမၻာေလာကႀကီး တစ္ခုလုံးလုိလုိ လုိအပ္ေနတယ္။ ကုိယ္တတ္ႏုိင္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ စြမ္းစြမ္းတမံလုပ္ၿပီး ဘ၀မွာ အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့ လူသား တစ္ေယာက္အျဖစ္ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားသင့္တယ္။ ေနာက္ဆုံးမွာခ်င္တာကေတာ့ အဲဒီလုိေရာဂါသည္နဲ႔ ႀကံဳလာ ရင္ေတာ့ အထက္ကေျပာခဲ့သလုိ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈမ်ဳိးကုိ ဘယ္ေတာ့မွမလုပ္ပါနဲ႔။ လူရာတြင္းမႈမ်ဳိးကုိ လုပ္ေပးပါ။ ေႏြး ေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆုိလကၡံပါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ အဓိကမွာေစခ်င္တာကေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္း ပုံမွန္လုပ္ဖုိ႔၊ အစားအေသာက္ မွန္မွန္နဲ႔ မ်ားမ်ားစားဖုိ႔၊ က်န္းမာေရး အထူးဂရုစုိက္ဖုိ႔ ေျပာဆုိသင့္တယ္။ ႏွစ္သိမ့္ေဆြး ေႏြးေပးဖုိ႔ ေရာဂါလကၡဏာကုိ ဆရာ၀န္နဲ႔ ျပသႏုိင္ဖုိ႔၊ လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားျခင္း၏ အျပစ္ေတြေျပာျပဖုိ႔ လုိတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕က ေတာ့ သိေတာ့သိေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ အျခားလူေတြသိရင္ ေလွာင္ေျပာင္ခံရမွာတုိ႔၊ အထင္ေသးခံရမွာတုိ႔ေၾကာင့္ ထုတ္မေျပာခ်င္ၾကဘူး။ ဒါေတြဟာ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။

ေနာက္ဆုံးမင္းတုိ႔ကုိေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒီတစ္ပတ္စာရွည္သြားေတာ့ ပုံေျပာဖုိ႔မလုိေတာ့ဘူးထင္တယ္။ ကိုယ္တုိင္လည္း က်န္းမာေရး ဂရုစုိက္ပါ။ ေနာက္ ကုိယ္လုပ္ရမယ့္ လူမႈေရးကိစၥေတြကုိ လုပ္ႏုိင္သမွ်လုပ္ပါ။ ေလာ ကႀကီးက လုိအပ္ေနတဲ့ ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားကုိ ျဖည့္ဆီးေပးဖုိ႔ လက္ကမ္းႀကိဳဆုိလုိက္ပါ။

မင္းတုိ႔ရဲ႕ ခ်စ္ဆုံးအစ္ကုိႀကီး….

ေမာင္မင္းစုိး(ေရႊနံ႔သာ)