အခုတေလာ နယ္ကမိဘေတြက ဖုန္းဆက္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔သားသမီးမ်ား တကၠသိုလ္ဝင္တန္းစာေမးပဲြ ေအာင္ေၾကာင္း၊ အမွတ္ဘယ္ေလာက္ရေၾကာင္း၊ ဘယ္လုိင္းမီေၾကာင္းစသျဖင့္ေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘာယူခုိင္းရမလဲဆုိတာေတြကုိလည္း ေမးၾကပါတယ္။ ေမးတဲ့သူတုိင္းကုိ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ေျပာျဖစ္တာကေတာ့ ကေလးေတြ ဝါသနာပါရာကုိပဲ ယူပါေစ၊ တက္ပါေစလုိ႔။ သူတုိ႔ဝါသနာပါရာ၊ အားသန္ရာကုိ ယူျခင္းကသာ သူတုိ႔ဘဝအတြက္ ပုိမုိၿပီးေတာ့ အဆင္ေျပေၾကာင္း၊ အံဝင္မႈရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ပညာေရးစနစ္ကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ အေျခခံဥပေဒေတြလည္း အတည္ျပဳၿပီးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိေတာ့ အခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြကေတာ့ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈနဲ႔ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးစတာေတြနဲ႔ မေလ်ာ္ညီမႈေတြေၾကာင့္ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ဒီဥပေဒလည္း ဘာမွျဖစ္မလာေသးပါဘူး။ အမွတ္နဲ႔ဆုံးျဖတ္တဲ့ ပညာေရးမွာေတာ့ အမွတ္မီ တဲ့ေက်ာင္းသားေတြက ေမဂ်ာေကာင္းေကာင္းယူႏုိင္ၿပီးေတာ့ အမွတ္မမီတဲ့ေက်ာင္းသားေတြက မီရာကုိပဲတက္ၾကရတဲ့ အေနအထားဆုိေတာ့ မိဘေတြအေနနဲ႔လည္း ကုိယ့္သားကုိယ့္သမီး လုိင္းေကာင္းေကာင္းရေအာင္ ဖိအားေတြေပးခဲ့ ၾကပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ကေလးေတြက က်က္ၿပီးေတာ့ စာေမးပဲြကုိ အမွတ္ေကာင္းေအာင္ အတင္း႐ုန္းကန္ခဲ့ၾကရ ပါတယ္။ ဒီကိစၥက ဒီမွာတင္ရပ္မသြားေသးဘဲ ရလာတဲ့အမွတ္နဲ႔ ဘယ္လုိင္းမီလုိ႔ ဘာတက္ေစခ်င္တာဆုိတဲ့အထိ ေတြးေခၚႏုိင္တဲ့ကေလးငယ္ရဲ႕ အနာဂတ္ကုိလည္း မိဘေတြက ခ်ဳပ္ကုိင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျဖစ္ထြန္းသင့္သ ေလာက္ မျဖစ္ထြန္းေတာ့ဘဲ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ပ်က္စီးသြားတဲ့အေနအထားထိ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။
အေကာင္းဆုံးကေတာ့ ကုိယ့္သားသမီးရဲ႕ ဝါသနာကုိအဓိကထားၿပီးေတာ့ တက္ေစဖုိ႔ကုိ ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့အခု ဒီလုိမဟုတ္ဘဲ မိဘေတြက သူတုိ႔ျဖစ္ခ်င္တာကုိပဲ ကေလးဝါသနာပါတာ မပါတာ အေရးမထားဘဲ တက္ခုိင္းလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းေစခ်င္တဲ့ဆႏၵျဖစ္ေနေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အက်ဳိး မရွိဘဲ အလဟႆျဖစ္သြားတာေတြ၊ အခ်ိန္ကုန္တာေတြ၊ ေငြကုန္တာေတြပဲ အဖတ္တင္ၿပီးေတာ့ က်န္ခဲ့ရတာေတြ လည္း မၾကာခဏၾကားရ၊ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားကုိ ကုိယ္ပုိင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ကုိယ္ တုိင္ ေရြးခ်ယ္ေစျခင္းကသာ ေကာင္းမြန္တဲ့ရလဒ္ကုိ ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ေငြမရွိေပမယ့္ ကုိယ့္သား သမီးကအမွတ္ေကာင္းေနေတာ့ ႏွစ္မ်ားစြာစေတးရတဲ့ ေငြကုန္လွတဲ့ လုိင္းကုိ အပင္ပန္းခံၿပီးေတာ့ ထားခဲ့ၾကပါတယ္။ ပညာေရးကုိ ခ်ီးေျမႇာက္တာကေတာ့ ဘာမွေျပာစရာမရွိပါဘူး။ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနကေျပာသလုိ ကေလးကဝါသနာ ပါ၊ မပါကုိ မဆန္းစစ္ဘဲ၊ မေလ့လာဘဲ၊ မေမး ျမန္းဘဲ ဘာလုိင္းယူပါဆုိတာကို မိဘျဖစ္သူေတြက တခ်က္လႊတ္အမိန္႔ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ ခ်ေပးလုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကေလးက သူဝါသနာပါရာမဟုတ္ေတာ့ စာထဲမွာစိတ္မဝင္စား၊ မတက္ခ်င္၊ မိဘေၾကာက္လုိ႔ ယူထားရတာျဖစ္တာ ေၾကာင့္ သူဝါသနာမပါရာကုိ ယူထားရေတာ့ စာေမးပဲြေတြက်၊ စိတ္ေတြေလလာၿပီး ေနာက္ဆုံးေက်ာင္းက ထြက္ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိးအထိ ျဖစ္သြားရတာေတြလည္း မနည္းမေနာပါပဲ။
ဟုိေန႔က အိႏၵိယဇာတ္ကားေလး ၾကည့္လုိက္ရပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကုိ မီးေမာင္းထုိးျပသြားတဲ့ ဇာတ္ ကားေလးပါပဲ။ ပညာေရးစနစ္ရဲ႕ ေရလုိက္ ငါးလုိက္လဲြမွားေနတာေတြ၊ သင္႐ုိးေတြရဲ႕ ေခတ္မမီေတာ့တာေတြ၊ မိဘေတြရဲ႕ နာမည္အတြက္ကုိပဲၾကည့္ၿပီး ကုိယ့္သားသမီးေတြကုိ မရွိမဲ့ ရွိမဲ့စုၿပီးေတာ့ အဆင့္ျမင့္ေက်ာင္းႀကီးေတြမွာ ထားတာေတြ၊ တကယ့္လက္ေတြ႕ဘဝမွာ စာအုပ္ထဲက စာဟာအေရးမပါေၾကာင္းေတြ၊ ဆရာေတြရဲ႕ အတၱစိတ္ ႀကီးစုိးမႈေတြ၊ မိဘေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔ကုိယ္တုိင္က ျဖစ္သလုိေန၊ က်န္းမာေရးေတြ ခ်ဳိ႕တာေတာင္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားအတြက္ ပညာသင္စရိတ္ေထာက္ပံ့ရတာေတြကုိ ပုံေဖာ္ထားတဲ့ ဇာတ္ကားေလးပါပဲ။ အတုယူဖုိ႔ေကာင္း ပါတယ္။ ေလ့လာစရာေတြ၊ လက္ရွိပညာေရးစနစ္အတြက္ ေဝဖန္ဆန္းစစ္ၿပီး ျပဳျပင္သင့္တာေတြလည္း အေတာ္မ်ား မ်ားကုိပဲ ပါခဲ့ပါတယ္။
ကုိယ္တက္ခ်င္တာ မတက္ရ၊ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့လည္း ကုိယ္ဝါသနာပါရာကုိ ကုိယ္တုိင္စူးစမ္းရွာေဖြ ေလ့လာ၊ တီထြင္ေပမယ့္ ဆရာက အသိအမွတ္မျပဳ၊ လူၾကားထဲ အရွက္ခဲြခံရၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားကုိ ဥေပကၡာ ျပဳတာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားက စိတ္ဓာတ္က်၊ ေနာက္ဆုံးကုိယ့္ကုိယ္ကုိ သတ္ေသသြားရတဲ့အခန္းေလးကုိ ၾကည့္ရ ေတာ့ စိတ္ထဲမွာမေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး လူငယ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ စေတးခဲ့ရၿပီးၿပီလဲဆုိတာ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ တကၠသုိလ္ဝင္တန္းစာေမးပဲြ မေအာင္လုိ႔ ကေလးကုိ မေျဖသိမ့္တဲ့အျပင္ နာက်င္ေအာင္ စကားလုံးေတြကုိ ပစ္ေပါက္မိတဲ့အတြက္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိသတ္ေသသြားတဲ့ ကေလးေတြကုိလည္း ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒါေတြဟာ တကယ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ မိဘေတြရဲ႕ တစ္ကုိယ္ေကာင္းဆန္မႈေၾကာင့္ပါပဲ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ မူႀကိဳအရြယ္ကေလးေတြအေျခအေနဟာလည္း စုိးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြမွာ အခ်ိန္မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနခဲ့ရတာေတြပါ။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ကေလးကုိခ်စ္ရာမေရာက္မပါဘူး။ ႏွစ္ရာ ေရာက္ေစသလုိျဖစ္ပါတယ္။ မနက္မုိးလင္းကေန မုိးခ်ဳပ္အထိ စာ စာ စာ ဆုိၿပီး တစာစာနဲ႔ ကေလးကုိ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ သလုိျဖစ္ေနတာဟာ ကေလးေတြရဲ႕ ဖြ႕ံၿဖိဳးမႈအတြက္ စုိးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့အေနအထားျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ ကေလးငယ္ေလးေတြဟာ မိဘရင္ခြင္ထဲမွာ ေနရဖုိ႔ေနေနသာသာ ထမင္းစားခ်ိန္ေတာင္ သီးသန္႔မထားႏုိင္ဘဲ ေက်ာင္း သြား၊ က်ဴရွင္သြားတဲ့ ကားထဲမွာပဲ ျဖစ္ကတတ္ဆန္စားေနခဲ့ရတာေတြလည္း မနည္းမေနာပါပဲ။ တကယ့္ေတာ့ ကေလးဆုိတာ ေဆာ့ခ်ိန္တန္ရင္ ေဆာ့ဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ထုိနည္းတူစြာပါပဲ နားခ်ိန္တန္ရင္ နားဖုိ႔၊ အိပ္ခ်ိန္တန္ရင္ အိပ္ဖုိ႔စတာေတြလည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါဟာ မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးကိုခ်စ္ျခင္းမဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔အတြက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ေရွ႕ေရးအတြက္လုိ႔ ထင္ေကာင္ထင္ေနေပမယ့္ ဒါဟာ ႀကီးမားတဲ့အႏၲရာယ္တစ္ခုဆီကုိ ပုိ႔ေပး သလုိျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဒါေတြကေတာ့ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပလုိက္ျခင္းပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ အျခားအျခားေသာ ကိစၥေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာလည္း လူငယ္ေတြကုိ သူတုိ႔ဝါသနာပါရာကုိပဲ လုပ္ေစျခင္းကသာ ပုိမုိၿပီးေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈ၊ ေပ်ာ္ရႊင္မႈဆီကုိ ေရာက္ေစႏုိင္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာလည္း သူတုိ႔ဝါသနာပါလားမသိဘဲ မိဘအေမြဆုိၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေမာင္းႏွင္သြားဖုိ႔ ႀကီးမားတဲ့လုပ္ငန္းခြင္ကုိ ဦးစီးေစတာဟာလည္း ႀကီးမားတဲ့ဆုံး႐ႈံးမႈေတြဆီကုိ ေရာက္ေစ တတ္ပါတယ္။ အေသခ်ာဆုံးကေတာ့ သူတုိ႔ဝါသနာပါရာကုိ လုပ္ခြင့္ေပးလုိက္ျခင္းဟာ ထိေရာက္ပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး သူတုိ႔ဝါသနာပါရာကုိ လုပ္ကုိင္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေဘးကေန အႀကံÓာဏ္ေပးပါ၊ ေစာင့္ၾကည့္ပါ၊ ေထာက္ျပပါ၊ အရင္းအႏွွီး ထုတ္ေပးပါ။ တစ္ခုခုေလာက္ အလဲြအေခ်ာ္ျဖစ္သြားတာကုိ ရစရာမရွိေအာင္ အျပစ္တင္တဲ့ေလသံနဲ႔ ေဝဖန္တာေတြကုိ မလုပ္မိေအာင္ သတိထားဖုိ႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါကသာ သူတုိ႔ဘဝရဲ႕ အနာဂတ္ကုိ ျမႇင့္တင္ ေပးရာေရာက္သလုိ၊ ေအာင္ျမင္မႈဆီကုိလည္း တြန္းပုိ႔ေပးရာ ေရာက္ပါလိမ့္မယ္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ေျပာရရင္ေတာ့ မိဘေတြဟာ တကယ့္စစ္မွန္တဲ့ခ်စ္ျခင္းမ်ဳိးနဲ႔ ခ်စ္မိေအာင္၊ ခ်စ္တတ္ေအာင္ ငါကုိ ေရွ႕တန္းမတင္မိပါေစနဲ႔၊ တကယ္ေတာ့ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္တာေတြျဖစ္ေအာင္ အတင္းတြန္းတုိက္ၿပီး ေနာက္ကေန ထုိးႏွက္ေနတာေတြဟာ ငါ့အတြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးေတြအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ သားသမီးေတြအတြက္ဆုိရင္ ေတာ့ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ ပညာေရးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အျခား စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရးစတဲ့ အေရးကိစၥတုိင္းမွာ သူတုိ႔ ဝါသနာပါရာကုိပဲ လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ လုိက္ေလ်ာသင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိလုိက္ေလ်ာတဲ့အခါမွာလဲ ျဖစ္ခ်င္ရာ ျဖစ္ဆုိတဲ့သေဘာမဟုတ္ဘဲ သြန္သြင္ဆုံးမၿပီးေတာ့ လမ္းမွားေနရင္ေတာ့ လမ္းမွန္ကုိေရာက္ေအာင္ လမ္းညႊန္ေပး ရပါလိမ့္မယ္။ လုံးဝလ်စ္လ်ဴ႐ႈပစ္တာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ေနာက္ကေန ထိမ္းခ်ဳပ္ေပးဖုိ႔တာမ်ဳိး၊ တကယ္လုိ႔ လမ္းမွား ေရာက္သြားခဲ့ရင္လည္း အဖတ္ဆည္လုိ႔မရေအာင္ စကားလုံးေတြနဲ႔ မပစ္ေပါက္မိေအာင္ သတိထားၿပီးေတာ့ ေရွ႕ ဆက္ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြရဲ႕ဝါသနာအတုိင္း ေျဖာင့္ေျဖာင့္ျဖဴးျဖဴး သြားႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးျခင္းကသာ ေကာင္းမြန္ တဲ့ အေျခအေနကုိ ေရာက္ေစပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။
ေမာင္မင္းစုိး
အတဲြ ၂၊ အမွတ္- ၂။ The Myanmar Review ဂ်ာနယ္၊၂ဝ၁၅။
