ခ ေခၚသံ အလြန္ညံ

ခုခံထားတဲ့ ခံတပ္တစ္ခု ခါးခါးသီးသီး ခါခ် ခါးျပတ္ေနတဲ့ ေခၚစာဟာ ခက္ခက္ခဲခဲ ခုန္ခ် ေခါက္ထားလုိက္ ခခယယ ခုိလုိ ခင္တြယ္မေနနဲ ခံတြင္းပ်က္တယ္ ခမ္းနားလုိ႔လွတဲ့ ခရုိင္ကုိ ေခါက္ထား ခုံမင္လွတဲ့ ခင္မင္စရာ ခေရပန္းလည္း ခန္းေခ်ာက္ေနၿပီ ခက္တယ္။ ေခၚသံဟာ ခဏေလး ခြင့္ပန္သြားတယ္။ ေခါင္းတုိင္က အခုိးအေငြ႕ေတြက ခရုတစ္ေကာင္လုိ ခပ္တည္တည္ ခါေတာ္မီ ခြင့္လႊတ္ဖုိ႔ ခေရေစ့တြင္းက် ေခသူမဟုတ္ ခူးဆြတ္ထားတဲ့ ခရမ္းျပာရဲ႕ ခင္းက်င္းမႈဟာ ခုံခုံမင္မင္ရွိလွတယ္။ ခေရာင္းလမ္းမွာ ေခတ္တစ္ေခတ္ရဲ႕ ေခၚသံကုိ ေခါစာ ပစ္လုိက္တယ္။ ခုေတာ့ ေခြက်သြားတဲ့ ေခြးတစ္ေကာင္လုိ ခႏၱီနဲ႔ ခင္တြယ္မိတယ္ ေမာင္မင္းစုိး

မယ္မယ္နဲ႔ သြယ္သြယ္ (ေခတ္သစ္ပုံျပင္)

ေမာင္ညီမေလးတုိ႔ေရ..ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ ဆင္ေျခဖုံးေလးမွာ မယ္မယ္နဲ႔ သြယ္သြယ္ဆုိၿပီး ေကာင္မေလးႏွစ္ေယာက္ရွိသတဲ့။
မယ္မယ္ကေတာ့ မိန္းကေလးဆန္ၿပီး သြယ္သြယ္ကေတာ့ ေယာက္်ားေလးဆန္တယ္တဲ့။ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ကလည္း
တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ မ်က္ေစ့ေအာက္က အေပ်ာက္မခံႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ခ်စ္ၾကသတဲ့။ မယ္မယ္ကေတာ့ အရုပ္ကေလးေတြကုိ
ခ်စ္ျမတ္ႏုိးၿပီး သြယ္သြယ္ကေတာ့ အခ်ဳပ္ေလးေတြကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိ္းတယ္တဲ့။ အခ်ဳပ္ဆုိတာ နည္းနည္းေတာ့ မရွင္းလင္းဘဲ ေနလိမ့္မယ္။
ဒီလုိကဲြ႕ ေမာင္ညီမေလးတုိ႔ရဲ႕ သြယ္သြယ္ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ အခ်ဳပ္ဆုိတာက ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရတာကုိ ျမတ္ႏုိးတာကုိ ဆုိလုိတာကဲြ႕။
ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အခ်ဳပ္မွာေနရတဲ့ ေန႔ေတြဆုိ ဘာမွပူစရာမလုိဘူး။ အခ်ိန္မွန္စားရတယ္၊ အခ်ိန္မွန္အိပ္ရတယ္။ အဲဒီလုိမဟုတ္ရင္
မယ္မယ္ရဲ႕ ပူဆာမႈေတြေၾကာင့္ အိပ္ေရး၀တယ္လုိ႔မရွိ၊ အခ်ိန္မွန္မစားရဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ သူကေတာ့ ေအးေအးလူလူေနရတဲ့ အခ်ဳပ္ခန္း
ေလးေတြကုိ သေဘာက်ဟန္တူပါတယ္။

တစ္ေန႔ေတာ့ မယ္မယ္ရဲ႕ ပူဆာမႈေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ျပကုိ အလုပ္ေလးအားတုန္း ခ်ီတက္လာခဲ့တယ္တဲ့။ ေယာင္လည္လည္ျဖစ္ေနတဲ့ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ကုိ
ၿမိဳ႕ျပကလူေတြက ၿဂိဳလ္သားမ်ား ေရာက္ရွိလာသလုိ အထူးပဲ အံ့ၾသမႈေတြနဲ႔ ၀ုိင္း၀န္းၾကည့္ေနၾကတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္ထဲမွာလည္း အမည္မသိတဲ့
အရာ၀တၳဳတစ္ခုႀကီးကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားေတာ့ ဒီအရာ၀တၳဳရဲ႕ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈဆုိတာကလည္း ဘာမွန္းမသိၾကေတာ့ ထိပ္လန္႔တုန္လႈပ္စြာနဲ႔
မ်က္ေျခမျပတ္ ၾကည့္ေနၾကရတာေပါ့။ ဒီလုိနဲ႔ သြယ္သြယ္ရဲ႕ လက္ထဲမွာရွိတဲ့ ပစၥည္းႀကီးကုိ လူေတြက သံသယရွိစြာနဲ႔ စုိးရိမ္ၿပီး ၾကည့္ေနၾကေပမယ့္
ဘာလည္းဆုိတာကုိလည္း စုံစမ္း၊ စူးစမ္းလုိစိတ္နဲ႔ ၾကည့္လုိခ်င္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ သြယ္သြယ္ကေတာ့ က်စ္က်စ္ပါေအာင္ ဆုပ္ကုိင္ထားရင္ ေရွးကေန
ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ သြားခဲ့တယ္။
ၥ
တစ္ေနရာေရာက္ေတာ့ အထူးအဆန္း ၀ုိင္းၾကည့္ေနၾကတဲ့ လူအုပ္ႀကီးထဲကုိ အတင္းပဲ တုိးေ၀ွ႔ၿပီး သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္ ၀င္သြားၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့
မယ္မယ္တစ္ေယာက္ သြယ္သြယ္နဲ႔ ကဲြကြာသြားၿပီး လူအုပ္ႀကီးထဲ ေယာင္လည္လည္နဲ႔ က်န္ရစ္ခဲ့ေတာ့တယ္။ သြယ္သြယ္ကေတာ့ မယ္မယ္က်န္ရစ္ေနတာကုိ
မသိရွာဖူး။ သူ႔လက္ထဲက ဘာမွန္းမသိတဲ့ အရာ၀တၳဳႀကီးကုိပဲ ဂရုစုိက္ၿပီး လူအုပ္ႀကီးထဲကေန လြတ္ေျမာက္သြားတယ္။ အဲဒီက်မွ မယ္မယ္ပါမလာေတာ့ဘူးဆုိ
တာ သိလုိက္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပ်ာပ်ာသလဲလဲျဖစ္သြားၿပီး စုိးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေဘးဘယ္ညာ ၀ဲယာကုိ ေမွ်ာ္ၾကည့္ ေခၚၾကည့္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မယ္မယ္ကေတာ့
အရိပ္အေယာင္ေတာင္ မေတြ႕ရဘူးတဲ့။

လူအုပ္ႀကီးထဲမွာေတာ့ ညိဳညိဳနဲ႔ျမျမဆုိတဲ့ ေက်းေတာသူေလးႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ၿမိဳ႕ျပအေၾကာင္းကုိ ေကာင္းေကာင္းနားလည္ထားၿပီး ၿဂိဳဟ္သားလုိ႔ထင္ရတဲ့
သြယ္သြယ္ကုိ လွမ္းျမင္လုိက္တယ္။ အမ်ားသူငါေတြလုိပဲ ေငးေၾကာင္ၾကည့္ေနစဥ္မွာ သြယ္သြယ္ဟာ အေဆာက္အဦးရဲ႕ အုတ္နံရံေပၚကုိ တက္လုိက္တယ္။ ဒါေပမယ့္
မထင္မွတ္ဘဲ လူေတြစိတ္၀င္စားေနတဲ့ ပစၥည္းႀကီးက ေအာက္ကုိ ဒုန္းကနဲ လြတ္က်သြားတယ္။ လူအုပ္ႀကီး ရုတ္ရုတ္သဲသဲျဖစ္သြားၿပီး ဒီပစၥည္းရဲ႕ အက်ဳိး
သက္ေရာက္မႈကုိ စုိးရိမ္ပူပန္ေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ညိဳညိဳနဲ႔ျမျမတုိ႔ကေတာ့ သြယ္သြယ္ျပဳတ္က်သြားတဲ့ ပစၥည္းေဘးကုိ အေရာက္သြားၿပီး အဲဒီပစၥည္းႀကီးကုိ
ေကာက္ယူလုိက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြကေတာ့ ဒီႏွစ္ေယာက္လည္း ႀကံရာပါေတြလုိ႔ ထင္ျမင္သြားၾကၿပီး ေအာ္ဟစ္ဆဲဆုိေနၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ထဲေရာက္ရွိ
ေနတဲ့ ပစၥည္းႀကီးကုိ အိပ္ထဲကေန အသာအယာဆဲြဖြင့္လုိက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ မထင္မွတ္ဘဲ ခရုိင္ရဲမႈးႀကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ ဆူးဆူးရယ္ ေအာင္ေအာင္ရယ္ ရဲေမယဥ္ယဥ္ရယ္
ေရာက္လာၾကၿပီး သြယ္သြယ္ရဲ႕ ဆဲြဖြင့္ေနတဲ့ ပစၥည္းႀကီးကုိ ေအာက္ကုိအသာအယာခ်ဖုိ႔ အမိန္႔ေပးလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြေတြေ၀ေ၀ျဖစ္သြားေပမယ့္ သြယ္သြယ္ကေတာ့
က်စ္က်စ္ပါေအာင္ ဆုပ္ကုိ္င္ထားလုိက္တယ္။

လူအုပ္ႀကီးထဲကေန အတင္းတုိးေ၀ွ႔ၿပီး ေရာက္ရွိလာတဲ့ မယ္မယ္ကုိ လွမ္းျမင္လုိက္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔လက္ထဲက ပစၥည္းႀကီးကုိ အသုံးမျပဳေတာ့ဘဲ ေအာက္ကုိအသာအယာေလး
ျပန္ဆင္းလာခဲ့တယ္။

ကဲကဲ ေမာင္ညီမေလးတုိ႔ေရ အဲဒီဘာမွန္းမသိတဲ့ အရာ၀တၳဳႀကီးက ဘာလဲဆိုတာ သိခ်င္ဘူးလား။
ေမာင္ညီမေလးတုိ႔ကေကာ ဘာလုိ႔ထင္လဲ။
ဘာျဖစ္လုိ႔ အသုံးမျပဳဘဲေနလုိက္တာလဲ။
အဲဒီ ပေဟဠိကုိ ရေအာင္ေဖာ္ထုတ္နဲ႔တဲ့ သားသားမီးမီးတုိ႔ထဲက ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိ အဲဒီဘာမွန္းမသိတဲ့ အရာ၀တၳဳႀကီးကုိ လက္ေဆာင္၀ယ္ေပးခ်င္တယ္။ ေနာက္ေန႔ အိမ္မွာစဥ္းစားၿပီးေတာ့
အေျဖရေအာင္ ရွာခဲ့ပါကြယ္။

ပုံေျပာသူ=ေမာင္မင္းစုိး
ပါ၀င္သရုပ္ေဆာင္သူ=သူငယ္ခ်င္းမ်ား
အားေပးၾကည့္ရႈၾကသူ=ေဖ့ဘုတ္ရွိ မန္ဘာမ်ား

သတင္း

အခုတေလာ ပုိ႔စ္သိပ္ၿပီး မတင္ျဖစ္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။
အခ်ိန္လည္းမရတာလည္း ပါတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္
ေနာက္ဆုိရင္ေတာ့ ႀကိဳးစားၿပီး တင္ပါ့မယ္။
ေမာင္မင္းစုိး

၂၀၁၁-၂၀၁၂ ပညာသင္ႏွစ္၊ တကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲတြင္ ထူးခြ်န္စြာေအာင္ျမင္ခဲ႔ၾကသည္႔ ေက်ာင္းသား/သူႏွစ္ဦးတိုအား ပညာရည္ခြ်န္ဆုမ်ားေပးအပ္ခ်ီးျမွင္႔

၁၃၇၄-ခုႏွစ္၊ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည္႔ေက်ာ္( ၂)ရက္ (30-11-2012) ေသာၾကာၤေန႔တြင္ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသၾကီး၊  မံုရြာခရိုင္၊  ယင္းမာပင္ျမိဳ႕နယ္၊   နံ႔သာကုန္းေက်းရြာ၊ ကမၻာ႔ရန္ကင္းေက်ာင္းတိုက္တာအတြင္း၌ အေ၀းေရာက္ ေမြးရပ္ေျမမွ ပညာပါရမီကုသိုလ္ရွင္ သံဃာေတာ္မ်ား၊ ေဒသခံ    ေက်းရြာပညာပါရမီကုသိုလ္ရွင္  သံဃာေတာ္မ်ားမွ ဦးစီးဦးေဆာင္၍ ပညာပါရမီကုသိုလ္ရွင္အသီးသီးတို႔မွ ရပ္ရြာ မ်ိဳးဆက္သစ္ခေလးငယ္မ်ား ပညာညာဏ္ရည္ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးႏွင္႔ ထူးခြ်န္ေသာ ပညာတတ္ပုဂၢိဳလ္မ်ား စဥ္ဆက္ မျပတ္ ေပၚထြက္လာေစရန္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင္႔ ပထမအၾကိမ္ ပညာရည္ခြ်န္ ဆုေပးပြဲကို က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ႔ရာ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ပညာသင္ႏွစ္၊တကၠသို္လ္၀င္ခြင္႔ စာေမးပြဲတြင္ ဘာသာရပ္အလိုက္ ထူးခြ်န္စြာ ေအာင္ျမင္ခဲ႔ၾကသည္႔ သံုးဘာသာဂုဏ္ထူးရွင္နံ႔သာကုန္းရြာမွ အဘ ဦးျမင္႔ေလး၏ သမီး မေ၀ေ၀လြင္အား ပညာရည္ခြ်န္ဆုေငြ က်ပ္(၇)သိန္း တစ္ေသာင္းႏွင္႔ ပိေတာက္ကုန္းရြာမွ တစ္ဘာသာဂုဏ္ထူးရွင္ ေမာင္မ်ိဳးသူ၀င္းအား ဆုေငြက်ပ္(၁)သိန္း ၅ေထာင္စီအသီးသီး ေပးအပ္ခဲ႔တယ္လို႔သိရပါတယ္..

(အသိေပးခ်က္)ပညာရည္ခြ်န္ဆုေပးပြဲအတြက္ထည္႔၀င္လွဴဒါန္းခဲ႔ၾကသည္႔ပညာပါရမီကုသိုလ္ရွင္မ်ား
စာရင္းကိုလည္းမၾကာခင္အခ်ိန္အခါမွာ ေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္။
၀မ္းေျမာက္ႏုေမာ္ သာဓုေခၚဆိုႏိုင္ရန္အတြက္ ပညာရည္ခြ်န္ ဆုေပးပြဲအခမ္းနား မွတ္တမ္းဓာတ္ပံုမ်ားကို ေအာက္မွာ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္..

      သံုးဘာသာ ဂုဏ္ထူးရွင္ မေ၀ေ၀လြင္အား ဆုေငြက်ပ္(၇)သိန္းတစ္ေသာင္း ေပးအပ္ေနစဥ္

        တစ္ဘာသာ ဂုဏ္ထူးရွင္ ေမာင္မ်ိဳးသူ၀င္းအား ဆုေငြက်ပ္(၁)သိန္း ငါးေထာင္ကို ေပးအပ္ေနစဥ္

                          ဆုေပးပြဲေရာက္လာၾကသည္႔ မ်ိဳးဆက္သစ္ေက်ာင္းသူ/သားမ်ားအား ေတြ႔ရစဥ္

 ပညာရည္ခြ်န္ဆုေပးပြဲအခမ္းနာကို ၾကြေရာက္အားေပးခဲ႔ၾကသည္႔ ေက်းရြာေဒသခံသံဃာေတာ္မ်ား

                               ေက်းရြာဥကၠဌ ဦးျမင္႔ဦးမွ ေက်းဇူးတင္၀မ္းေျမာက္စကား စကားေျပာၾကားေနစဥ္

                    (၃)ဘာသာ ဂုဏ္ထူးရွင္ မေ၀ေ၀လြင္မွ ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာၾကားေနစဥ္

တစ္ဘာသာ  ဂုဏ္ထူးရွင္ေမာင္မ်ိဳးသူ၀င္းမွ ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာၾကားေနစဥ္

                                                 ဆုေပးပြဲအခမ္နားအျပီး ဂုဏ္ထူးရွင္မ်ားႏွင္႔ အမွတ္တရ

မေသရလုိ႔ ေသရတဲ့အခါ စာအုပ္ေလး ထြက္ရွိ။

​

ဓမၼဒါနအလွဴရွင္မ်ား
၁။  ေဒါက္တာဣႏၵဝံသ(သီရိဂုဏ္)             ၅ဝဝဝဝ
၂။  ဦးဝဏၰိတ(အေမရိကန္)                 ၅ဝဝဝဝ
၃။  ဦးသိကၡိတ(ဘန္ေကာက္)                 ၃ဝဝဝဝ
၄။  စည္ကုိစု(အေမရိကန္)        ၁ဝဝဝဝဝ
၅။  မစႏၵာေထရီ၊ မသုဇနသိဂႌ၊ မဝဏၰဝတီ၊
     မဇနကဥာဏီ၊ မပညာစာရီ၊ မမာနိတÓဏီ၊
     မဣႏၵဝတီ၊ မသဇၨနÓဏီ၊ မသာရသိဂႌ၊
     မဝိသဂႌ၊ မင္းကြန္းေတာရ၊ ဗဟန္း။          ၅ဝဝဝဝ
၆။  ဦးဝင့္ဗုိလ္ဗုိလ္+ေဒၚယုယုေမာ္
    သား၊ ေမာင္႐ႈိင္းျပည့္(နန္းသဇင္ပုံႏွိပ္တုိက္)  ၅ဝဝဝဝ
၇။  ဦးျမင့္သန္း+ေဒၚစိန္တင္
     သမီး၊ ေဒၚတင္တင္ျမင့္၊ ေဒၚယဥ္ယဥ္ျမင့္၊
     ေဒၚစႏၵာဝင္း၊ မျမင့္မာသန္း၊ သာေကတ။    ၅ဝဝဝဝ
၈။   ဦးေအးၾကဴ+ေဒၚေအးေအးေမာ္၊ မိသားစု။     ၃ဝဝဝဝ 
၉။   ဦးေဇာ္ျမင့္+ေဒၚက်ားေမ၊ မိသားစု၊ ကံကုန္း၊  ၃ဝဝဝဝ
၁ဝ။ ဦးမုန္း+ေဒၚစိန္လွ၊ မိသားစု၊ နံ႔သာကုန္း၊    ၃ဝဝဝဝ
၁၁။ မေခမာစာရီ၊ မအ႐ုဏဝတီ၊ မစႏၵာေထရီ၊
    မကုမာရီ၊ အလယ္ေတာရ၊ ဗဟန္း။         ၁ဝဝဝဝ
၁၂။မေဌးေဌးဝင္း၊ ေနျပည္ေတာ္၊ ေရဆင္း၊           ၁ဝဝဝဝ
၁၃။ မနန္းေစာဝင့္ခုိင္(ပန္းဝတ္ရည္)             ၁ဝဝဝဝ

ျမန္မာတုိ႔၏ ပထမဆုံးမ်ား

၁။ ပထမဆံုး သမၼတ = စ၀္ေရႊသိုက္
၂။ ပထမဆံုး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ = ဦးႏု
၃။ ပထမဆံုး အေနာက္တိုင္းေဆး ေဒါက္တာ = ေဒါက္တာ ေရွာလူး
 ၄။ ပထမဆံုး အဂၤလိပ္ ျမန္မာ အဘိဓာန္ ေရးသားသူမ်ား = မကၡရာ မင္းသားႏွင့္ မစၥတာလိန္း ( ေဒါက္တာ ဆင္မ်ဴရယ္ ဂ်ြန္ဆင္၏ အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ကို ျပန္ဆို )
၅။ ပထမဆံုး သိပၸံ စာေပ ျပဳစုသူ = ေယာမင္းၾကီး ဦးဘိုးလႈိင္
 ၆။ ပထမဆံုး အမိ်ဳးသား ေကာလိပ္မွ ၀ိဇၹာဘြဲ ့ရသူ = ဆရာၾကီး ဦးရာဇာတ္
၇။ ပထမဆံုး အင္ဂ်င္နီယာ = ဖန္ခ်က္၀န္ ဦးေရႊအိုး
 ၈။ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံေရးသမား အက်ဥ္းက်ခံရသူ = ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမ
၉။ ပထမဆံုး လူမႈ၀န္ထမ္း အမ်ိဳးသမီး = ေဒၚဦးဇြန္း
၁၀။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္သရုပ္ေဆာင္ = ဦးညီပု
၁၁။ ပထမဆံုး ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ထူေထာင္သူႏွင့္ ဒါရိုက္တာ = လန္ဒန္အတ္ ဦးအုန္းေမာင္
၁၂။ ပထမဆံုး ျမန္မာ့ရုပ္ရွင္ ထုူူးခၽြန္ဆုရ မင္းသား = ေက်ာ္စိုး
၁၃။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုရ မင္းသမီး = ၾကည္ၾကည္ေဌး
၁၄။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုရကေလးသရုပ္ေဆာင္ = ေအာင္ထြန္းေလး
၁၅။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုရ ဇာတ္ပို ့ဆု အမ်ိဳးသား = ဦးေက်ာက္လံုး
၁၆။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုရ ဇာတ္ပို ့ဆု အမ်ိဳးသမီး = ေဒၚေမႏြဲ ့
၁၇။ ပထမဆံုး ရုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုရ ဒါရိုက္တာ = ဦးသုခ
၁၈။ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခားေရာက္ဆိုင္းဆရာ = စိန္ေဗဒါ
၁၉။ ပထမဆံုး ကာလေပၚ၀တၱဳေရး စာေရးဆရာ = ဂ်ိမ္းစ္လွေက်ာ္(ေမာင္ရင္ေမာင္ မမယ္မ၀တၱဳ)
၂၀။ ပထမဆံုး သတင္းစာ ဆရာမ = အင္ဒီပင္းဒင့္ေဒၚစန္း
၂၁။ ပထမဆံုး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာကထိက = ေဒါက္တာဘေမာ္
၂၂။ ပထမဆံုး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး = ပါေမာကၡ ဦးေဖေမာင္တင္
၂၃။ ပထမဆံုး စတီရီယို အဆိုေတာ္ =တကၠသိုလ္ ထြန္းေနာင္
 ၂၄။ ပထမဆံုး ေလသူရဲ = မီးပံုးပ်ံ ေက်ာ္ရင္
၂၅။ ပထမဆံုး စက္ရုပ္တီထြင္သူ = ဦးၾကည္
၂၆။ ပထမဆံုး နယ္လွည့္ဇာတ္သဘင္ = ဂရိတ္ဦးဘိုးစိန္
၂၇။ ပထမဆံုး ျမန္မာလူမ်ိဳး ဟိုက္ကုတ္တရား၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ = ေဒါက္တာဆာျမဘူး(၁၈၈၅-၁၈၈၆)
၂၈။ ပထမဆံုး ျမန္မာပါရဂူ = ေဒါက္တာဘဟန္ ( ၁၈၉၀-၁၉၆၉) ( ျပင္သစ္ႏွင့္ဂ်ာမနီျပန္)
၂၉။ ပထမဆံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ႏွင့္ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ဦးစီးဌာနတည္ေထာင္သူ= ေဒါက္တာ တင္လိႈင္ ၃၀။ ပထမဆံုး ျမန္မာ ကာတြန္းဆရာ = ဥိးဘကေလး ( ဦးေရႊကေလး)
၃၁။ ပထမဆံုး ျမန္မာႏိုင္ငံ သမိုင္းေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ = ပညာမင္းၾကီး စည္သူဦးေကာင္း
 ၃၂။ ပထမဆံုး ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ = ေဒါက္တာ တင္ေမာင္
၃၃။ ပထမဆံုး ဗမာႏို္င္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ( ဗ - က - သ ) ဥကၠဌ = ဦးရာရွစ္
 ၃၄။ ပထမဆံုး က်ားကစားနည္း စာအုပ္ေရးသူ = စာေရးဆရာခ်စ္ဦးညိဳ(၁၉၂၄ - ၁၉၈၇)
၃၅။ ပထမဆံုး လူမူထူးခ်ြန္ဆု ပထမဆင့္ကို ရရွိသူ အမ်ိဳးသမီး = ဟာဂ်ီမ ပ်ဥ္းမနား ေဒၚပု
 ၃၆။ ပထမဆံုး ဖေလာရင့္ႏိုက္တင္ေဂးဆုရရွိသူ = ဗိုလ္မွဴးေဒၚခင္အုန္းျမ (ခ)စာေရးဆရာမၾကီး ျမမာလာ ၃၇။ ပထမဆံုး ျမန္မာ ကိုယ္ခႏၶာအလွဴရွင္ = ဦး၀င္းျမင့္(မႏၱေလး)
၃၈။ ပထမဆံုး ျမန္မာ ကုလသမဂၢအတြင္းေ၇းမႈး= ဦးသန္ ့
၃၉။ပထမဆံုး ျမန္မာႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ = ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္

ပရဟိတစိတ္ဓာတ္

    ႐ွည္လ်ားေသာ အေတြးမ်ား ငုတ္လွ်ဳိးကြယ္ေပ်ာက္သြားခဲ့သည္။ ေကာင္းကင္သုိ႔ ေမာ့ၾကည့္လုိက္စဥ္ တိမ္စမ်ား ေျပးလႊားေနခဲ့သည္။ လွ်ပ္စီးလက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။ မၾကာခင္ မုိးရြာေတာ့မည္။ တခဏအတြင္းမွာပင္ မုိးသားမ်ား ညဳိမည္းစြာ တက္လာေနခဲ့သည္။ ေလျပင္းတစ္ခ်က္ ေဝွ႔အတုိက္မွာေတာ့ ခ်မ္းစိမ့္စိမ့္ ညေနခ်မ္းေလးသည္လည္း မၾကာခင္ ကုန္ဆုံးကြယ္ေပ်ာက္ေလေတာ့သည္။ လတာျပင္က်ယ္မွာ ေလတုိက္ႏႈံးသည္လည္း ျမင့္တက္လာသည္။ ထုိင္ရာမွ ထလုိက္သည္ သုိ႔ေသာ္ စိတ္ေတြက အိမ္ျပန္ခ်င္စိတ္ကုိ တားျမစ္ေနေတာ့သည္။ ဆက္ထုိင္လုိက္သည္။ ျပန္႕က်ဲေနေသာ အေတြးစမ်ားကုိ ျပန္လည္စုစည္းလုိက္သည္။ ေလနဲ႔အတူပါသြား၍လား မေျပာတတ္ မုိးရိပ္သန္းေနေသာ တိမ္လႊာမ်ားသည္လည္း အေဝးသုိ႔ လႊင့္စင္သြားသည္။ တိမ္မ်ားသည္ အနီေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲကာ ခဏခ်င္းမွာပင္ ျပန္လည္ကြယ္ေပ်ာက္သြားသည္။
    အေတြးမ်ားက လူသားတစ္ေယာက္၏ သတ္ပုံမမွန္ေသာ စ႐ုိက္လကၡဏာ။ လူသားမဆန္ေသာ ျပဳက်င့္မႈ။ အေပၚယံဆန္ေသာ ပုံပန္းသ႑ာန္မ်ားျဖစ္သည္။ ထုိအေတြးမ်ားကုိ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္လုိက္ၿပီး။ လူသားဆန္ေသာ၊ သတ္ပုံမွန္ေသာ၊ အတြင္းက်ေသာ အေတြးမ်ားသုိ႔ ဦးတည္ေျပာင္းလဲလုိက္ႏုိင္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ အေတြးစမ်ားကုိ ဆန္႔ထုတ္ၾကည့္လုိက္ေတာ့ စိတ္မ်ား ၾကည္ရႊင္လာသည္။ ျမဴးတူးေပ်ာ္ပါး သြားလာေနေသာ ငွက္အုပ္မ်ားကဲ့သုိ႔ ေပါ့ပါးလာခဲ့သည္။ အေဝးသုိ႔ လွမ္းၾကည့္ လုိက္ေတာ့ ကဗ်ာဆန္ဆန္ ကြၽဲတစ္အုပ္၏ အိပ္တန္းျပန္ခ်ိန္ကား လွပေနခဲ့သည္။ ေလႏုေအးေလးမ်ားကေတာ့ အဆက္မျပတ္ ဆုိသလုိ တုိက္ခတ္ေနဆဲ။ အေတြးမ်ားသည္လည္း လူးလြင့္ေနဆဲ။ ဖမ္းဆုပ္ရန္ခက္ေသာ စကားလုံးမ်ားသည္လည္း ရင္ထဲမွ တစ္လုံးၿပီး တစ္လုံး ထြက္အန္က်လာခဲ့သည္။
    ေဂဟာမဲ့ ငွက္ကေလးမ်ား
    အန္ႀကိတ္ႏုိင္စြမ္း မရွိေတာ့တဲ့အဆုံး
    လူလုံးမလွတဲ့ ငွက္ကေလးတုိ႔ေရ
    မင္းတုိ႔ရဲ႕ အေတာင္ပံေတြ က်ဳိးေၾကေနေရာ့သလား
    ပုိင္ဆိုင္ထားတဲ့ ဘဝမ်ားကုိ မႏွစ္ၿမိဳ႕ေပမယ့္
    ေတာအုပ္ထဲ လမ္းေပ်ာက္တာထက္
    ဘဝမ်ဳိးစုံ ျဖန္႔ခင္းထားတဲ့ ဝကၤပါလမ္းမထဲ
    လမ္းေလွ်ာက္ရင္း လမ္းေပ်ာက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့
    အေတာင္ေတြျဖန္႔ၿပီး ပ်ံသန္းလုိက္ပါ။
    ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးဆုိတာ ရင္မေအးရဘူးကြယ့္
    မင္းတုိ႔ရဲ႕ ျဖန္႔ထားတဲ့လက္ႏုေလးေတြထဲ
    မာေၾကာတဲ့ ဒဏ္ရာျပင္းျပင္းေတြဟာ နက္တယ္။
    ႀကိတ္ၿပီး ငုိေနခဲ့တဲ့ ပူေလာင္မႈေတြကုိ
    ကမၻာေစာင့္နတ္ေတြ သိပါေစလုိ႔
    မတုိင္တည္ေပမယ့္ အားလုံးၾကားပါတယ္။
    တစ္ေကာင္နဲ႔ တစ္ေကာင္
    အစာေတြ၊ ေနရာေတြ၊ ဝတ္႐ုံေတြထဲ
    မသိစိတ္ေတြနဲ႔ ေပ်ာ္ေနခဲ့တာ ၾကည္ႏူးဖြယ္။
    တကယ့္ေတာ့ ေလာကႀကီးရဲ႕ တစ္ေနရာရာမွာ
    မင္းတုိ႔ေလးေတြရဲ႕ အိပ္တန္းပ်ံဖုိ႔ ေနရာေလးေတြ
    ဖန္ဆင္းေပးထားပါတယ္။
    အေတာင္ပံ့ေတြ ျဖန္႔တန္းလုိက္ပါ
    အားအင္ေတြ ထုတ္သုံးလုိက္ပါ
    ေလအဟုန္မွာ ျမဴမႈန္ေတြခါထုတ္ရင္း
    အနာဂတ္လမ္းထဲ ရဲရဲရင့္ရင့္ ပ်ံသန္းလုိက္ပါ။
    အဲဒီမွာ
    သမၼာေဒဝနတ္ေကာင္းေတြနဲ႔ စကားလက္ဆုံၾကရင္း
    လွပတဲ့အိပ္မက္ေလးထဲ ေပ်ာ္ဝင္စီးဆင္းႏုိင္ပါေစ။
    လူသားဆန္ေသာ လူေတြအတြက္ လုပ္စရာမ်ဳိးစုံအေနျဖင့္ ေစာင့္လင့္ေနခဲ့သည္။ လမ္းေပါင္းမ်ဳိးစုံေပၚသုိ႔ မိမိသြားသင့္သည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ဦးတည္ကာ ေလွ်ာက္လွမ္းဖုိ႔ လုိသည္။ မိဘမဲ့ေဂဟာမ်ား၊ အခမဲ့ပညာသင္ၾကားေရးမ်ား၊ ေအ့စ္ေရာဂါေစာင့္ ေရွာက္ေရး ေဂဟာမ်ား၊ ဘုိးဘြားရိပ္သာမ်ား၊ မ်က္မျမင္ဒုကၡသည္မ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာမ်ား။ ေတာင္ေပၚေဒသရွိ လူသူအေရာက္ေပါက္နည္း စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ အခမဲ့ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား၊ နာေရးကူညီမႈဌာနမ်ား-စသျဖင့္ ေနရာ မ်ားစြာသည္ သင့္အားဆီးႀကဳိေနသည္။
    ေနသာေသာေန႔တစ္ေန႔။ အငွားကားတစ္စီး၏ အကူအညီျဖင့္ ဆင္ေျခဖုံးေနရာတစ္ခုသုိ႔ ေရာက္သြားခဲ့သည္။ ျမင္ရေသာ ျမင္ကြင္းသည္ကား အတုိင္းအဆမရွိ ၾကည္ႏူးဖြယ္ ျဖစ္၏။ မိဘမဲ့ကေလးမ်ား၊ ဆင္းရဲေသာကေလးမ်ား၊ တုိင္းရင္းသားေလးမ်ား၊ ေလးရာေက်ာ္ေလာက္ကုိ စာသင္ေက်ာင္းတစ္ခုမွာ ျမင္လုိက္ရသည္။ အခမဲ့ပညာေရးေက်ာင္း။ ဆရာမမ်ား၏ ရႊင္ျပျပအၿပဳံး၊ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ပကတိၾကည္လင္ေနေသာ အၿပဳံးမ်က္ႏွာမ်ား။ ေတာက္ပေနေသာ မ်က္လုံးအစုံျဖင့္ ဆီးႀကိဳေနခဲ့သည္။ သူငယ္တန္းမွအစ ရွစ္တန္းအထိ အခမဲ့ပညာသင္ၾကားေနေသာ ေက်ာင္းဝန္းတစ္ခုလုံးသည္၊ သန္႔ရွင္းေတာက္ပ ေနခဲ့သည္။ အမႈိက္သ႐ုိက္မ်ားမရွိ။ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေသာ စာသင္အေဆာင္ သုံးေဆာင္။ ဘကဆန္ဆန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကုိရင္ငယ္ေလးမ်ား၊ သီလရွင္ေလးမ်ားပါ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည္။ ထုိေက်ာင္းကုိ ဦးစီးသူကလည္း ဆရာေလး။ ဆရာမမ်ားကလည္း ကူညီမႈအျပည့္ ေပးထားသည္။ ဆရာမမ်ား၏လခကုိလည္း ထုိဆရာေလးမွပင္ ကူညီပံ့ပုိးထားသည္။ မြန္ျမတ္ေသာ လုပ္ငန္းပင္ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ တကယ့္မီးအိမ္ရွင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ သူ႔လုိလူမ်ဳိးမ်ားကုိလည္း ေနရာအႏွံ႔အျပားမွာ လုိအပ္ေနသည္။ ျမင့္ျမတ္ေသာသူမ်ား၏ ေျခရာမ်ားကုိ လုိက္ၿပီးလွမ္းေလွ်ာက္ေနေသာ သူမ၏ေျခလွမ္းမ်ားသည္ ရပ္မသြားရန္လုိသည္။
    မွန္သည္။ သူမ၏ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ အသိမၾ<ြကယ္ကေလးငယ္မ်ား၏ ဘဝမ်ားသည္ ဝင္းလက္ေတာက္ပလာေနခဲ့သည္။ ထုိကေလးငယ္မ်ား၏ အသိမ်ားဆက္လက္ ေတာက္ပဖုိ႔လုိသည္။ သုိ႔အတြက္ ပရဟိတစိတ္ရွိေသာ ဓနရွင္မ်ားစြာသည္လည္း ကူညီ ေဖးမဖုိ႔လုိသည္။ သုိ႔မွသာလွ်င္ ဆက္လက္ေမာင္းႏွင္ ေနႏုိင္လိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ကူညီမႈမ်ားျဖင့္ လွပေသာလက္ပိုင္ရွင္မ်ား ျဖစ္ရန္ ၾ<ြကယ္ဝခ်မ္းသာသူမ်ားကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေနေပလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ အနာဂတ္မွာ ၾကယ္ကေလးေတြ ဆက္လက္ေတာက္ပႏုိင္ ေပလိမ့္မည္။ အေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ ၾကယ္ကေလးမ်ား၏ အလင္းအားသည္ တစထက္တစ ေတာက္ပလာရန္လုိသည္။ သုိ႔အတြက္ မိမိ၏ အားေကာင္းေသာ ပရဟိတအင္အားျဖင့္ မီးေမာင္းထုိးႏုိင္ရန္ လုိအပ္ေပသည္။ ေပးေသာလက္သည္ ထာဝရရွင္သန္ေနေသာ ခြန္အားရွိ လက္တစ္စုံျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ လက္အစုံမ်ားသည္ ကမၻာေလာကႀကီး၏ အမြန္ျမတ္ဆုံး လက္ပုိင္ရွင္မ်ားျဖစ္သည္။
    နာမည္ကား ခ်န္ဂြမ္ေပါင္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသား။ က်န္စုဟြန္ ကုမၸဏီ၏ ဥကၠ႒။ ပုိင္ရွင္မႈေငြေၾကး ပမာဏ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ငါးဘီလီလ်ံ (ယူအက္ေဒၚလာ-၇၃၅သန္း)။ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေဖ်ာ္ေျဖေရးလုပ္ငန္းရွင္။ ပရဟိတအလွဴရွင္ ဘီလီလ်ံနာ။ အဆုိပါ သူေဌးႀကီး၏ အေတြးမ်ားသည္ကား။ အံ့ၾသဖြယ္ရာျဖစ္သည္။ သူသည္ လူ႔ဘဝကို အဓိပၸါယ္ရွိစြာ ေနထိုင္သြားခ်င္သူျဖစ္သည္။ အခ်ီးအႏွီးသာ လာခဲ့ေသာသူ႔ဘဝကုိလည္း အခ်ီးအႏွီးသာ ျပန္သြားခ်င္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ထုိအခ်ီးအႏွီးသည္ပင္ သူ႔အတြက္ တန္ဖုိးျဖတ္မရေသာ စိတ္ဓာတ္။ အနာဂတ္အတြက္ ရိကၡာျဖစ္သည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေငြေၾကးပမာဏ မ်ားအား အကယ္၍ သူေသသြားခဲ့မယ္ဆုိလွ်င္၊ လူမႈေရးရံပုံေငြအဖဲြ႕သုိ႔ လွဴဒါန္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း။ ၂ဝ၁ဝ၊ စက္တင္ဘာလက တရားဝင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ အဖဲြ႕စည္းသည္ကား ဘီလ္ဂိတ္၊ ဝရန္ဘူေဖးတုိ႔၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ လည္ပတ္ေနေသာ ပရဟိတေထာက္ပံ့ေရး အဖဲြ႕အစည္းျဖစ္သည္။ သူတုိ႔ႏွစ္ဦးသည္လည္း အံ့ၾသဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ပင္  ပရဟိတအလုပ္ကုိ ဦးေဆာင္လုပ္ကုိင္ေနသူမ်ားျဖစ္သည္။ သူတုိ႔၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ အေမရိကန္ရွိ ဘီလ်ံနာ ေလးဆယ္တုိ႔က သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္ေသာ ေငြေၾကး အနည္းဆုံးတစ္ဝက္ကုိ ကြယ္လြန္တဲ့အခ်ိန္မွာ လူမႈေရးရံပုံေငြသုိ႔ လွဴဒါန္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ခံကတိျပဳထားၾကသည္။ ေခတ္သစ္ေဝႆႏၲရာမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ အတုယူၾကမည္ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔သည္ ဘယ္ေတာ့မွ ေသသြားၾကမည္မဟုတ္။ လူေသသြားေသာ္လည္း ဘယ္ေတာ့မွ နာမည္ေသသြားၾကမည္ မဟုတ္။ ဂုဏ္ယူရမည့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ားျဖစ္သည္။
     မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားစြာ ရွာေဖြထားခ့ဲၾကေသာ္လည္း သူတစ္ပါးအား၊ မလွဴရက္၊ မေပးရက္၊ မကမ္းရက္ဘူး ဆုိလွ်င္ ရွာရက်ဳိး မနပ္။ ရွာခဲ့ေသာပစၥည္းမ်ားျဖင့္ အက်ဳိးမရွိေသာ အာ႐ုံငါးပါး ကာမဂုဏ္တရားေတြအတြက္သာ သုံးျဖဳန္းပစ္မည္ ဆုိလွ်င္လည္း အဓိပၸါယ္မရွိျပန္ေပ။ တစ္ခ်ဳိ႕က ရွာသည္။ ရသည္။ သုံးမည္။ ျဖဳန္းမည္။ သုံးတတ္လွ်င္ေကာင္း၏။ ျဖဳန္းပစ္လွ်င္ေတာ့ အႏွစ္သာရ မရွိ။ ဗုဒၶကလည္း ေျပာ၏။ သကၠာေရာ ကာ ပုရိသံ ဟႏၲိ- ပစၥည္းဥစၥာ ပူေဇာ္သကၠာရဆုိတာ ယုတ္ညံ့ေသာ စိတ္ဓာတ္ရွိသူ၊ မခုိင္မာသူမ်ားအတြက္ အဆိပ္သဖြယ္ျဖစ္၏။ ဘဝ၌ မေကာင္းေသာနိဂုံးကုိ ျဖစ္ေစတတ္၏။
    မွန္သည္။ အခ်ဳိ႕က ပစၥည္းဥစၥာသည္ ဘာမဆုိလုပ္လုိ႔ရသည္ဟု ထင္တတ္သည္။ ေငြေၾကးျဖင့္ မေကာင္းမႈေတြကုိ ဝယ္ယူတတ္သည္။ ေငြသည္ မသုံးတတ္ေတာ့ ေျ>ြမျဖစ္လာသည္။ အင္မတန္ေၾကာက္စရာေကာင္းသည္။ စည္းစိမ္ဥစၥာကုိ ေပ်ာ္ဖုိ႔ အတြက္သာ ရွာေဖြျခင္းျဖစ္ၿပီး သုံးျဖဳန္းပစ္သည္။ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ုိက္ေတြကုိ ဇိမ္ေျပနေျပ လုပ္တတ္သည္။ ထုိလူ၏ ဘဝနိဂုံသည္ကား ေၾကာက္စရာေကာင္းသည္။ မေကာင္းေသာ နိဂုံးျဖင့္ ဘဝကုိအဆုံးသတ္သြားေစသည္။
    သူတစ္ပါးအား ေပးကမ္းစြန္႔က်ဲရာ၌လည္း ေစတနာျပတ္ဖုိ႔လုိသည္။ ေစတနာမျပတ္လွ်င္ ေနာင္တ တဖန္ပူပန္ရတတ္သည္။ အက်ဳိးလုိလားေသာ စိတ္ျဖင့္ မည္သူကုိမွ် ေရြးျခယ္မႈမျပဳဘဲ အယုတ္ အလတ္ အျမတ္မေရြး လွဴဒါန္းမႈ၊ ေပးကမ္းမႈ၊ စြန္႕က်ဲမႈ ထားႏုိင္ရမည္။ ဒါမွသာလွ်င္ သူေတာ္ေကာင္း အလုပ္ျဖစ္သည္။ သုိ႔မဟုတ္လွ်င္ ကုန္ဆုံးသြားေသာ ပစၥည္းမ်ားကုိ ႏွေျမာတသ ျဖစ္ကာ ကုန္ရက်ဳိးမနပ္ဘဲ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။ '' အလွဴတစ္ခု လုပ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ ပထမဦးဆုံး ပညာရွိတဲ့လူနဲ႔ တုိင္ပင္ၿပီး လုပ္သင့္တယ္။ အဲဒီလုိ မတုိင္ပင္ဘဲ လုပ္မိရင္ ေနာင္တတဖန္ပူပန္ရတတ္တယ္ ''တဲ့။ ေပးေသာလက္ပုိင္ရွင္မ်ားျဖစ္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ေမာင္မင္းစုိး၊ေရႊနံ႔သာ၊
(စရဏမဂၢဇင္း၊ ဒီဇင္ဘာလ၊ ၂ဝ၁၂)

     .

ဗုဒၶဘာသာလူမ်ဳိးတုိင္း သိသင့္တဲ့အခ်က္မ်ား

ဗုဒၶဘာသာလူမ်ဳိးတုိင္း သိသင့္တဲ့အခ်က္ေတြထင္လုိ႔ တင္ေပးလုိက္တာပါ... ဗုဒၶဘာသာကိုအဖ်က္သေဘာနဲ႔ ေမးခြန္းေတြေမးလာခဲ့ရင္ ျပန္လည္ေျဖႀကားနိုင္ရန္အတြက္ ဒီပိုစ့္ကို ထပ္ဆင့္ ္မွ်ေ၀ ေပးလိုက္ပါသည္..။။ (၁) - ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ဘာလဲ။ (၂) - ဒီလိုဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ဒႆနပညာရပ္ တစ္ခုဘဲေပါ့။ (၃) - ဗုဒၶဆိုတာ ဘယ္သူပါလဲ။ (၄) - ဗုဒၶဟာ သူ႕ရဲ႕ၾကင္ယာေတာ္နဲ႕ သားေတာ္ကို ပစ္ထားခဲ့တဲ့အတြက္ တာ၀န္မဲ့ရာ မေရာက္ဘူးလား။ (၅) - ဗုဒၶက ပရိနိဗၺာန္ စံသြားၿပီဆိုေတာ့ သူက ကြၽႏု္ပ္တို႕ကို ဘယ္လို ကူညီႏိုင္ပါသလဲ။ (၆) - ဗုဒၶဟာ ထာ၀ရဘုရား (God) လား။ (၇) - ဗုဒၶဟာ ထာ၀ရဘုရား မဟုတ္ရင္ ဘာေၾကာင့္ သူ႕ကို လူေတြက ရွိခိုးကိုးကြယ္ေနၾကသလဲ။ (၈) - ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ ႐ုပ္တုကို ကိုးကြယ္ၾကတယ္လို႕ တခ်ိဳ႕လူမ်ားက ေျပာတာ ၾကားဘူးပါတယ္။ ဟုတ္ပါသလား။ (၉) - တ႐ုတ္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ထဲမွာ စကၠဴပိုက္ဆံေတြကို မီး႐ႈိ႕တာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တျခား ထူးထူးဆန္းဆန္း လုပ္ၾကတာ ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ အဲဒါေတြကို ဘာေၾကာင့္ လုပ္ၾကပါသလဲ။ (၁၀) - ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ကုသိုလ္ျဖစ္ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ၾကတာ သိပ္မၾကားမိပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ။ (၁၁) - ဘာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနပါသလဲ။ (၁၂) - သင္က ဗုဒၶဘာသာကို အလြန္ အထင္ႀကီးတာပဲ။ သင္ဟာ သင့္ဘာသာတရားကို မွန္တယ္လို႕ ယူဆၿပီး တျခားဘာသာ အားလံုးကို မွားတယ္လို႕ ယူဆပံုရတယ္။ (၁၃) - ဗုဒၶဘာသာဟာ သိပၸံနည္း က်ပါသလား။ (၁) ေမး - ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ဘာလဲ။ ေျဖ - “ဗုဒၶဘာသာ“ ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ “ဗုဒၶိ“ ဆိုတဲ့ စကားလံုးမွ လာတာပါ။ “ဗုဒၶ“ ဆိုတာ (ကိေလသာ တည္းဟူေသာ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမွ) “ႏိုးလာသူ“ လို႕ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဆိုတာ ႏိုးၾကားေရး အေတြးအျမင္ (ဒႆန) ပညာပါပဲ။ ဒီဒႆနပညာကို ေဂါတမႏြယ္ဖြား သိဒၶတၳ မင္းသားကေန ဘုရား ျဖစ္လာတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက စတင္ေဟာေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားဟာ သက္ေတာ္ ၃၅ႏွစ္မွာ (ကိေလသာ တည္းဟူေသာ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမွ) ႏိုးလာၿပီးလွ်င္ ဘုရားအျဖစ္သို႕ ေရာက္ေတာ္မူပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္လို႕ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေပါင္း သန္းသံုးရာေက်ာ္ ရွိေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာေလာက္ အထိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ အေရွ႕တိုင္း ဒႆနပညာရပ္ တစ္ခုအျဖစ္သာတည္ရွိခဲ့ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လဲ ယခုအခ်ိန္မွာ ဥေရာပႏွင့္ အေမရိကတိုက္ရွိ ႏိုင္ငံေပါင္း မ်ားစြာမွာလဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ဦးေရတျဖည္းျဖည္း တိုးပြါးေနပါတယ္။ (၂) ေမး - ဒီလိုဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ဒႆနပညာရပ္ တစ္ခုဘဲေပါ့။ ေျဖ - ဒႆနပညာဆိုတာ အဂၤလိပ္စကား Philosophy ကို ဘာသာျပန္ထားတာပါ။ အဘိဓာန္မ်ား ဖြင့္ျပခ်က္အရ ဆိုရင္ "philo"ဆိုတာ “ခ်စ္ခင္ျခင္း ေမတၲာ“ လို႕ ဆိုလိုပါတယ္။ "sophy" ဆိုတာ “ပညာ“ လို႕ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ "Philosophy" ဆိုတာ “ပညာကို ခ်စ္ခင္ျခင္း“၊ သို႕မဟုတ္ “ေမတၲာႏွင့္ ပညာ“ လို႕ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။ ဒီစကား ႏွစ္လံုးဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို အျပည့္အ၀ ေဖၚျပႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ တရားက သဘာ၀တရားကို ၾကည္လင္ျပတ္သားစြာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ နားလည္ ႏိုင္ေရးအတြက္ အျပည့္စံုဆံုး ဥာဏ္ပညာအရည္အေသြး တိုးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖို႕ သင္ေပးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြၽႏု္ပ္တို႕ဟာ သတၱ၀ါအားလံုးရဲ႕ မိတ္ေဆြသဖြယ္ ျဖစ္ႏိုင္ေစရန္ ေမတၱာ က႐ုဏာတရား တိုးပြါးေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႕ကိုလဲ သင္ေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာကို အေတြးအျမင္ ပညာတစ္ရပ္လို႕ ဆိုႏိုင္ေသာ္လဲ သာမာန္ အေတြးအျမင္ပညာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမင့္ျမတ္ေသာ အေတြးအျမင္ပညာ (Supreme Philosophy) သာ ျဖစ္ပါတယ္။ (၃) ေမး - ဗုဒၶဆိုတာ ဘယ္သူပါလဲ။ ေျဖ - ခရစ္မေပၚမီ ၅၆၃ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယျပည္ ေျမာက္ပိုင္း (ကပိလ၀တ္ျပည္) ဘုရင္ သုေဒၶါဓနႏွင့္ မိဖုရားမယ္ေတာ္မာယာတို႕မွ သားကေလးတစ္ေယာက္ ဖြားျမင္ပါတယ္။ ဒီမင္းသားကေလးဟာ စည္းစိမ္ဥစၥာ ျပည့္ျပည့္စံုစံုႏွင့္ ႀကီးျပင္းလာရေသာ္လဲ ေနာက္ဆံုးမွာ ေလာကီစည္းစိမ္ဥစၥာေတြဟာ ခ်မ္းသာေပ်ာ္ရႊင္မႈကို မေပးႏိုင္ဘူးဆိုတာ ေတြ႕လာရတယ္။ ဒီမင္းသားဟာ သူ႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ သူေတြ႕ျမင္ရတဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡေတြေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ စိတ္မခ်မ္းမသာျဖစ္ၿပီး လူသားတို႕ ခ်မ္းသာေရးအတြက္ ေသာ့ခ်က္ကိုရွာဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ အသက္၂၉ႏွစ္ ရွိတဲ့အခါ ဒီမင္းသားဟာ သူ႕ရဲ႕ၾကင္ယာေတာ္ (ယေသာဓရာ)ႏွင့္ သားေတာ္(ရာဟုလာ)ကို ထားခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒီေခတ္က ဘာသာေရး ဆရာႀကီးမ်ားရဲ႕ အထံမွာ အသိပညာ ဆည္းပူးဖို႕ ထြက္လာခဲ့တယ္။ သူတို႕ဟာ ဒီမင္းသားကို ေျမာက္ျမားစြာ သင္ၾကား ေပးၾကေသာ္လဲ သူတို႕ကိုယ္တိုင္ ဆင္းရဲဒုကၡရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း ဇာစ္ျမစ္ကို မသိၾကတဲ့အတြက္ ဒီဆင္းရဲဒုကၡကို ဘယ္လို ေက်ာ္လြန္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလဲ မသိၾကဘူး။ သိဒၡတၳမင္းသားဟာ (ဥ႐ုေ၀လေတာ) မွာ ေျခာက္ႏွစ္ ၾကာေအာင္ ေလ့လာ ပြါးမ်ား အားထုတ္ၿပီးတဲ့ အခါမယ္ အ၀ိဇၨာကို ပယ္ခြါႏိုင္တဲ့အတြက္ (အမွန္တရားကို) ထိုးထြင္းသိျမင္သြားပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး သူ႕ကို “ဗုဒၶ“ (ကိေလသာတည္းဟူေသာ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမွ) “ႏိုးလာသူ“လို႕ ေခၚေ၀ၚ သမုတ္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ျမတ္ဘုရားဟာ အဲဒီအခ်ိန္မွစၿပီး ၄၅ႏွစ္ပတ္လံုး အိႏၵိယျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ သူေတြ႕သိထားတဲ့ တရားေတာ္မ်ားကို လွည့္လည္ေဟာေျပာ ခဲ့ပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္ ။ ။ ဥ႐ုေ၀လေတာ၌ ဒုကၠရစရိယာ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ က်င့္စဥ္က ဘုရား မျဖစ္ေသးပါ။ ထိုအက်င့္မွားကို စြန္႕၍ အာနာပါနစ်ာန္ အေျခခံလ်က္ မဂၢင္ရွစ္တန္ ပြါးမွသာ ဘုရားအျဖစ္သို႕ ေရာက္ပါသည္။) ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားရဲ႕ ႀကီးမားလွတဲ့ မဟာ က႐ုဏာေတာ္ႏွင့္ ခႏၲီတရားေၾကာင့္ မ်ားစြာေသာ လူတို႕ဟာတပည့္သာ၀ကအျဖစ္ ခံယူၾကပါတယ္။ သက္ေတာ္ ရွစ္ဆယ္ ျပည့္ေတာ္မူတဲ့အခါ သဘာ၀အေလ်ာက္ အိုျခင္းတရား၊ နာျခင္းတရားမ်ား ဖိစီးႏွိပ္စက္ခံရေသာ္လဲ ခ်မ္းေျမ႕ေအးၿငိမ္းလ်က္ပင္ ေနာက္ဆံုးမွာ ပရိနိဗၺာန္၀င္စံေတာ္ မူပါတယ္။) (၄) ေမး - ဗုဒၶဟာ သူ႕ရဲ႕ၾကင္ယာေတာ္နဲ႕ သားေတာ္ကို ပစ္ထားခဲ့တဲ့အတြက္ တာ၀န္မဲ့ရာ မေရာက္ဘူးလား။ ေျဖ - ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ သူ႕ရဲ႕ ၾကင္ယာေတာ္နဲ႕ သားေတာ္ကို လြယ္လြယ္နဲ႕ ပစ္ထားႏိုင္ခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူအခ်ိန္ အၾကာႀကီး စဥ္းစားၿပီး တြန္႕ဆုတ္တြန္႕ဆုတ္ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးက်မွ သူ႕မိသားစုကို ေကြၽးေမြးေစာင့္ေရွာက္ တာထက္ တေလာကလံုးရဲ႕ အက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္တာက ပိုၿပီး အက်ိဳး ႀကီးမားတယ္လို႕ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဒီလမ္းကို ေရြးခ်ယ္လိုက္တာပါပဲ။ ႀကီးမားတဲ့ မဟာက႐ုဏာေတာ္က ဗုဒၶျမတ္စြာကို တေလာကလံုးရဲ႕ အက်ိဳးကို ေဆာင္ေစတာပါပဲ။ ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႕ၿပီး အဆင္းရဲအပင္ပန္း ခံမႈေၾကာင့္ တေလာကလံုး ႀကီးမားတဲ့ အက်ိဳးကို အခုတိုင္ ခံစားေနၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ တာ၀န္မမဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားပါတယ္။ ဒါဟာ အႀကီးမားဆံုးေသာ စြန္႕လႊတ္မႈ ႀကီးပါပဲ။ (၅) ေမး - ဗုဒၶက ပရိနိဗၺာန္ စံသြားၿပီဆိုေတာ့ သူက ကြၽႏု္ပ္တို႕ကို ဘယ္လို ကူညီႏိုင္ပါသလဲ။ ေျဖ - လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကိုေတြ႕ရွိတဲ့ မုိက္ကယ္ ဖာရာေဒး ဟာ ကြယ္လြန္သြားပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လဲ သူ႕ရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္က ကြၽႏု္ပ္တို႕ကို အခုတိုင္ ကူညီေနပါတယ္။ ေရာဂါေပါင္း မ်ားစြာကို ကုသတဲ့ ကုထံုးေတြကို ေတြ႕ရွိတဲ့ လူး၀စ္ပါးစ္ခ်ား ဟာလဲ ကြယ္လြန္သြားပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လဲ သူေတြ႕ရွိတဲ့ ကုထံုးေတြက အခုတိုင္ အသက္ေပါင္း မ်ားစြာကို ကယ္ေနဆဲပါပဲ။ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အႏုပညာ မ်ားစြာကို တီထြင္ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ လီယိုနာဒိုဒါဗင္ခ်ီ ဟာလဲ ေသသြားပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လဲ သူဖန္တီးခဲ့တဲ့ အႏုပညာေတြက လူေတြကို အခုတိုင္ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ေပးေနဆဲပါပဲ။ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားနဲ႕ အာဇာနည္ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ား ကြယ္လြန္သြားၾကတာ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေသာ္လဲ သူတို႕အေၾကာင္းကို ကြၽႏု္ပ္တို႕ ဖတ္႐ႈရတဲ့အခါမွာ သူတို႕လို ေနထိုင္ ျပဳမူလိုစိတ္မ်ား ကြၽႏု္ပ္တို႕ သႏၲာန္မွာ တဖြားဖြား ေပၚလာပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ ပရိနိဗၺာန္ စံတာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ၾကာသြားပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လဲ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္မ်ားဟာ အခုတိုင္ ကူညီေနဆဲပါပဲ။ ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ နမူနာေကာင္းေတြက လူေတြကို အခုတိုင္ အားတက္ေစတုန္းပါပဲ။ သူ႕စကားေတာ္ေတြက အခုတိုင္ လူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြကို ေျပာင္းလဲေစတုန္းပါပဲ။ ဗုဒၶျမတ္စြာမွာသာလွ်င္ ပရိနိဗၺာန္စံၿပီးေနာက္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာသည့္တိုင္ေအာင္ ဒီလိုစြမ္းအားမ်ား ရွိေနႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ (၆) ေမး - ဗုဒၶဟာ ထာ၀ရဘုရား (God) လား။ ေျဖ - ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ ထာ၀ရဘုရား မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာက သူဟာ ထာ၀ရဘုရားလို႕ျဖစ္ေစ၊ ထာ၀ရဘုရားရဲ႕ သားေတာ္လို႕ျဖစ္ေစ၊ ထာ၀ရဘုရားက လႊတ္လိုက္တဲ့ တမန္ေတာ္လို႕ျဖစ္ေစ မမိန္႕ၾကားပါဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ အလံုးစံု ျပည့္စံုတဲ့ လူသား တစ္ဦးပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕လို ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႀကိဳးစားလွ်င္ ကြၽႏု္ပ္တို႕လဲ သူ႕လိုပဲ အလံုးစံု ျပည့္စံုသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း မိန္႕ၾကားေတာ္ မူပါတယ္။ (၇) ေမး - ဗုဒၶဟာ ထာ၀ရဘုရား မဟုတ္ရင္ ဘာေၾကာင့္ သူ႕ကို လူေတြကရွိခိုးကိုးကြယ္ေနၾကသလဲ။ ေျဖ - ကိုးကြယ္နည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က တစ္စံုတစ္ခုေသာ တန္ခိုးရွင္ဘုရား (God) ကို ကိုးကြယ္တဲ့အခါ အဲဒီဘုရားကို ခ်ီးက်ဴးေထာပနာ ျပဳၾကတယ္။ ဂုဏ္ျပဳၾကတယ္။ တစ္စံုတစ္ရာ ပူေဇာ္ပသ ၾကတယ္။ ကိုယ္လိုတာကို ဘုရားဆီမွာ ေတာင္းၾကတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ၾကတာကေတာ့ မိမိတို႕ရဲ႕ ခ်ီးက်ဴးေထာပနာသံကို အဲဒီဘုရားက ၾကားလိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္လို႕၊ပူေဇာ္ပသ တာကို လက္ခံလိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္လို႕၊ ဆုေတာင္းတာကို ျဖည့္ဆည္းေပးလိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္လို႕ပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ကေတာ့ ဒီလို ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္မႈ မ်ိဳးကို မလုပ္ၾကပါဘူး။ တျခား ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္မႈတစ္မ်ိဳးကေတာ့ မိမိတို႕ ေလးျမတ္ၾကည္ညိဳတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးဦး သို႕မဟုတ္ တစ္စံုတစ္ရာကို ႐ိုေသသမႈ ဂါရ၀ ျပဳၾကတယ္။ ဆရာအခန္းထဲ ၀င္လာရင္ ေနရာက ထ ေပးၾကတယ္။ဂုဏ္က်က္သေရရွိတဲ့ လူနဲ႕ေတြ႕ရင္လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ၾကတယ္။ အမ်ိဳးသားသီခ်င္း တီးရင္ မတ္တပ္ရပ္ အေလးျပဳၾကတယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ ႐ိုေသေလးစားမႈကို ျပတဲ့ အမူအရာေတြ ပါပဲ။ ေလးျမတ္ၾကည္ညိဳမႈကို ေဖၚျပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အ႐ိုအေသ ဂါရ၀ျပဳၿပီး ရွိခိုး ကိုးကြယ္မႈဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ ရွိခိုး ကိုးကြယ္မႈမ်ိဳးပါပဲ။ တင္ပလႅင္ေခြ ထိုင္ၿပီး ရင္ခြင္ထက္မွာ လက္ႏွစ္ဖက္ကို ရြရြကေလးခ်ထားတဲ့ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြါးေတာ္ရဲ႕ မဟာက႐ုဏာေတာ္ျဖင့္ ၾကည္လင္ လန္းဆန္းေနတဲ့ မ်က္ႏွာေတာ္ဟာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ရဲ႕ သႏၲာန္မွာ ၿငိမ္းေအးမႈနဲ႕ေမတၱာတရား တိုးပြါးေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖို႕ ကြၽႏု္ပ္တို႕ကို သတိေပး ေနပါတယ္။ အေမႊးတိုင္ရဲ႕ အေမႊးနံ႕က ကြၽႏု္ပ္တို႕ သႏၲာန္မွာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနေစဖို႕ သတိေပးေနပါတယ္။ ဆီမီးကေတာ့ ပညာဆီမီး တန္ေဆာင္ ထြန္းေျပာင္ေစဖို႕ သတိေပးေနပါတယ္။ ကပ္လွဴထားတဲ့ ပန္းမ်ားရဲ႕ ၫႈိးႏြမ္းေၾကြက်သြားတဲ့ သေဘာက ကြၽႏု္ပ္တို႕အား အနိစၥတရားကို သတိရေစပါတယ္။ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြါးေတာ္ေရွ႕မွာ ဦးၫႊတ္ရွိခိုးျခင္းက ကြၽႏု္ပ္တို႕ကို တရားဓမၼ ေဟာေျပာၫႊန္ျပ ဆံုးမေတာ္မူတဲ့အတြက္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ျမတ္ဘုရားရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတာ္ကို ေလးျမတ္ေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားရဲ႕ ရွိခိုးကိုးကြယ္မႈပါပဲ။ (၈) ေမး - ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ ႐ုပ္တုကို ကိုးကြယ္ၾကတယ္လို႕ တခ်ိဳ႕လူမ်ားက ေျပာတာ ၾကားဘူးပါတယ္။ဟုတ္ပါသလား။ ေျဖ - ဒီလို အေျပာမ်ိဳးဟာ ဗုဒၶဘာသာကို နားလည္မွားေနတဲ့ လူေတြ ေျပာၾကတဲ့ စကားေတြပါ။ အဘိဓာန္မ်ားကေတာ့ ႐ုပ္တုကို ထာ၀ရဘုရား(God) အျဖစ္နဲ႕ ရွိခုိးကိုးကြယ္ၾကတာကို ႐ုပ္တု ကိုးကြယ္မႈ လို႕ ဖြင့္ျပၾကပါတယ္။ သိၾကတဲ့အတိုင္းပဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ ဗုဒၶျမတ္စြာကို ထာ၀ရဘုရားတစ္ပါး(God) အေနနဲ႕ ယံုၾကည္ သိမွတ္ၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ သစ္သား႐ုပ္တု၊ သံ႐ုပ္တု၊ ေၾကး႐ုပ္တု စသည္ကို ဘယ္မွာ ကိုးကြယ္ၾကပါမလဲ။ သို႕ေသာ္လဲ တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဘာသာတရားတိုင္းမွာ ဘာသာ၀င္တိုင္းဟာ အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေဖၚျပဖို႕ အမွတ္လကၡဏာ(Symbol) အမ်ိဳးမ်ိဳးကို အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဥပမာ - တာအိုဘာသာမွာဆိုရင္ ဆန္႕က်င္ဘက္ ႏွစ္ခုတို႕ရဲ႕ ညီၫႊတ္ ေပါင္းစည္းမႈကို ေဖၚျပဖို႕ရာ ယင္နဲ႕ယန္(Ying -Yang) ကို အမွတ္လကၡဏာအျဖစ္ အသံုးျပဳပါတယ္။ ဆစ္ဘာသာမွာ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွားမႈကို ေဖၚျပဖို႕ရာ ဓားကို အမွတ္လကၡဏာအျဖစ္ အသံုးျပဳပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာ ခရစ္ေတာ္ တည္ရွိျခင္းကို ေဖၚျပဖို႕ရာ ငါးကို အမွတ္လကၡဏာအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကတယ္။ ခရစ္ေတာ္ရဲ႕ လူသားအတြက္ အသက္စြန္႕လႊတ္မႈကို ေဖာ္ျပဖို႕ရာ လက္၀ါးကပ္တိုင္ကို အမွတ္လကၡဏာအျဖစ္ အသံုးျပဳပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ လူသားတစ္ဦးရဲ႕ အလံုးစံုၿပီးျပည့္စံုမႈကိုေဖၚျပဖို႕ရာ ဘုရား႐ုပ္တုေတာ္ကို အမွတ္လကၶဏာအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကပါတယ္။ ဗုဒၶ႐ုပ္တုေတာ္က ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္မ်ားမွာ ပါ၀င္တဲ့ လူသားနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ့ သဘာ၀မ်ားကို ကြၽႏ္ုပ္တို႕အား သတိရေစပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဟာ လူသားကို ဗဟိုျပဳပါတယ္ ထာ၀ရဘုရား သိ ကို ဗဟိုမျပဳဘူး ဆိုတဲ့ အခ်က္နဲ႕ အလံုးစံု ၿပီးျပည့္စံုေရးနဲ႕ အသိမွန္ အျမင္မွန္ ရေရးအတြက္ ဗဟိဒၶသႏၲာန္ကို မၾကည့္ရဘူး၊ အဇၩတၱသႏၲာန္ကိုသာ ၾကည့္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုလဲ ကြၽႏ္ုပ္တို႕အား သတိရေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ႐ုပ္တုကို ရွိခိုးကိုးကြယ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ ေတြဟာ မမွန္ပါဘူး။ (၉) ေမး - တ႐ုတ္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ထဲမွာ စကၠဴပိုက္ဆံေတြကို မီး႐ႈိ႕တာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ တျခား ထူးထူးဆန္းဆန္း လုပ္ၾကတာ ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ အဲဒါေတြကို ဘာေၾကာင့္ လုပ္ၾကပါသလဲ။ ေျဖ - ကြၽႏု္ပ္တို႕ဟာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ နားမလည္တဲ့ အရာမ်ားကို ေတြ႕ရတဲ့အခါ အဲဒါေတြကို ကြၽႏု္ပ္တို႕အတြက္ ထူးဆန္းေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုဟာေတြကို အထူးအဆန္း ေတြပဲလို႕ အမွတ္တမဲ့ ဘာသိဘာသာ မေနပဲ အဲဒါေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္ေတြကို ရွာေဖြဖို႕ ႀကိဳးစားသင့္ၾကပါတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာေတြဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္မွာ အေျခမခံပဲ နားလည္မွားမႈနဲ႕ အမ်ားယံုၾကည္ လက္ခံထားတဲ့ အစြဲအလမ္းေပၚမွာ အေျခခံထားတာ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုကိစၥေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာ တစ္ခုတည္းမွာသာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာသာတိုင္းမွာပဲ ရံဖန္ရံခါ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ တရားေတာ္မ်ားကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ အေသးစိတ္ ေဟာျပေတာ္မူပါတယ္။ အဲဒါကိုမွ ျပည့္ျပည့္စံုစံု နားမလည္ရင္ေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာကို အျပစ္ဆိုလို႕ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ မွတ္သားဖြယ္ အဆံုးအမ တစ္ခုကေတာ့ “ေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရေသာ လူတစ္ေယာက္သည္ ေဆးဆရာအထံမွ ေဆးကုသမႈ ခံယူဖို႕ လြယ္ကူပါလ်က္နဲ႕ ကုသမႈ မခံယူလွ်င္ ေဆးဆရာ၏ အျပစ္မဟုတ္ေပ။ ထို႕အတူပင္ ကိေလသာေရာဂါ အဖိစီး အႏွိပ္စက္ခံေနရသူသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္မ်ား ရွိေနပါလ်က္နဲ႕ တရားေဆးျဖင့္ မကုစားလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား၏ အျပစ္မဟုတ္ေပ။” ဗုဒၶဘာသာကိုပဲျဖစ္ေစ၊ တျခား ဘာသာတရားကိုပဲျဖစ္ေစ အဲဒီဘာသာတရားအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း နားမလည္သူမ်ားက အမွား၊ အမွန္၊ အဆိုး၊ အေကာင္းကို မဆံုးျဖတ္သင့္ပါဘူး။ (၁၀) ေမး - ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ကုသိုလ္ျဖစ္ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ၾကတာ သိပ္မၾကားမိပါဘူး။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ေျဖ - ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြလဲ ကုသိုလ္ျဖစ္ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ၾကပါတယ္။ သင္မၾကားမိတာကေတာ့ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္မ်ားဟာ သူတို႕လုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ အေၾကာင္းကို ၀ါၾကြားေျပာဆိုဖို႕ မလိုဘူးလို႕ ယူဆထားၾကလို႕ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ႏွစ္ေပါင္းေတာ္ေတာ္ၾကာဆီက ဂ်ပန္ ဗုဒၶဘာသာ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ နစ္ခိုနိရ၀ါႏို ဟာ ဘာသာတရားအားလံုး ေပါင္စည္းညီၫြတ္မႈ တိုးတက္ေရးကို လုပ္ေဆာင္တဲ့အတြက္ (Templeton Prize) တင္ပယ္လ္တန္ဆုကုိ ရရွိပါတယ္။ အလားတူပဲ ထိုင္းဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ပါးဟာ မူးယစ္ေဆး စြဲသူမ်ားကို ကုသရာမွာ ထူးခြၽန္တဲ့အတြက္ မက္ေဆးေဆး ဆုကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္တုန္းကလဲ အရွင္ ကႏၲယပိ၀တ္ ဆိုတဲ့ ထိုင္းဘုန္းႀကီးတစ္ပါးဟာ ေက်းလက္ ေတာရြာမ်ားမွာရွိတဲ့ အေျခအေနမဲ့ ကေလးမ်ားကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ { ေနာ္ေ၀ ကေလးမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု} ကို ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္း ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕ (Western Buddhist Order) ဟာ အိႏၵိယျပည္မွာ ဆင္းရဲသားမ်ား အတြက္ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႕တဲ့ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ၊ ကေလးျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဌာနေတြ၊ ေဆးေပးခန္းေတြ၊ တႏိုင္ စက္မႈလုပ္ငန္း အေသးစားေတြ တည္ေထာင္ၿပီး ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္ေပးေနပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ တျခား ဘာသာ၀င္မ်ားလိုပဲ သူတစ္ပါးကို အကူအညီ ေပးရတာဟာ သူတို႕ရဲ႕ ဘာသာတရား လိုက္နာက်င့္ၾကံမႈကို ေဖၚျပတာပဲလို႕ သိျမင္မွတ္ယူၾကပါတယ္။ သို႕ေသာ္လဲ ဒါေတြကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို မထင္ေပၚေစပဲ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ပဲ လုပ္သင့္တယ္လို႕ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႕ရဲ႕ ကုသိုလ္ျဖစ္လုပ္ငန္းေတြ အေၾကာင္းကို သင္ သိပ္မၾကားရတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ (၁၁) ေမး - ဘာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနပါသလဲ။ ေျဖ - လူေတြ စားသံုးၾကတဲ့ သၾကားေတြလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတာ မဟုတ္လား။ သၾကားျဖဴ၊ သၾကားညိဳ၊ ေက်ာက္သၾကား၊ သၾကားရည္၊ ေရခဲသၾကား စသည္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတာပဲ။ သို႕ေသာ္လဲ အားလံုးဟာ သၾကားခ်ည္းပဲ ၿပီးေတာ့ သၾကားတိုင္းဟာ ခ်ိဳၾကတာခ်ည္းပဲ။ မခ်ိဳတဲ့ သၾကားရယ္လို႕ မရွိဘူး။ ဒီလို သၾကားအမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား ထုတ္ၾကတာက သူတို႕ကို သံုးစြဲပံု သံုးစြဲနည္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကလို႕ပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာလဲ ထို႕အတူပါပဲ။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၊ စ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၊ အမိတာဘာ ဗုဒၶဘာသာ၊ ေယာဂါစာရ ဗုဒၶဘာသာ၊ ၀ဇီရယာန ဗုဒၶဘာသာ စသည္ျဖင့္ ကြဲျပားေနၾကေသာ္လဲ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ အတူတူပါပဲ။ အဲဒီ အႏွစ္သာရက ဘာလဲဆိုေတာ့ ကိေလသာမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္း၊ ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းဆိုတဲ့ အႏွစ္သာရပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာဟာ သူျဖစ္ေပၚရာ ယဥ္ေက်းမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ဟပ္မိေအာင္ အသြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လာခဲ့ပါတယ္။ အသစ္ျဖစ္တဲ့ မ်ိဳးဆက္ အသီးသီးနဲ႕ ကိုက္ညီေအာင္ ရာစုႏွစ္မ်ား တေလ်ာက္မွာ ဗုဒၶဘာသာကို ျပန္ၿပီးအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုၾကပါတယ္။ ျပင္ပ ပံုပန္းသဏၭာန္ အေနနဲ႕ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားေနတယ္လို႕ ထင္ရေသာ္လဲအားလံုးရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မ အႏွစ္သာရကေတာ့ သစၥာေလးပါး မဂၢင္ရွစ္ပါးပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာ အပါအ၀င္ ဘာသာႀကီးမ်ား အားလံုးဟာ ဂိုဏ္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႕ေသာ္လဲ ဗုဒၶဘာသာ ဂိုဏ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးဟာ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္ေတာ့မွ စစ္ပြဲေတြ မဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကပါဘူး။ သူတို႕ဟာ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္ေတာ့မွ ရန္မပြါး ခဲ့ၾကပါဘူး။ ခုေခတ္မွာဆိုရင္ ဂိုဏ္းတစ္ဂိုဏ္းရဲ႕ ေက်ာင္းကန္ဘုရားကို တစ္ျခား ဂိုဏ္းတစ္ခုက သြားေရာက္ၿပီး အတူတကြ ဘုရား၀တ္ျပဳၾကပါတယ္။ တျခားဘာသာေရး ေလာကမွာ တကယ္ေတာ့ အလြန္ရွားပါတယ္။ (၁၂) ေမး - သင္က ဗုဒၶဘာသာကို အလြန္ အထင္ႀကီးတာပဲ။ သင္ဟာ သင့္ဘာသာတရားကို မွန္တယ္လို႕ ယူဆၿပီး တျခားဘာသာ အားလံုးကို မွားတယ္လို႕ ယူဆပံုရတယ္။ ေျဖ - ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ တရားေတာ္မ်ားကို နားလည္ သေဘာေပါက္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မည္သူမဆို တျခား ဘာသာတရား မွားတယ္လို႕ မထင္ၾကပါဘူး။ တျခားဘာသာတရားမ်ားကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေ၀ဖန္စစ္ေဆးဖို႕ရာ စစ္မွန္တဲ့ လံု႕လ၀ီရိယကို ျပဳသူမွန္သမွ် ဘယ္သူမွ အဲဒီလို မထင္ၾကပါဘူး။ ဘာသာတရား အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ့လာတဲ့ အခါမွာ ပထမဆံုး သတိျပဳမိတာကေတာ့ ဒီဘာသာတရား ေတြဟာ အခ်င္းခ်င္း ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား တူညီၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ အားလံုးေသာ ဘာသာတရားမ်ားက လူသားရဲ႕ လက္ရွိ အေျခအေနဟာ ေက်နပ္ဖြယ္ မရွိဘူးလို႕ ၀န္ခံၾကတာပါပဲ။ လူသားရဲ႕ အေျခအေန တိုးတက္လိုရင္ စိတ္ေနစိတ္ထား အျပဳအမူ ေျပာင္းလဲဖို႕ လိုအပ္တယ္လို႕ အားလံုးယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ဘာသာတရား အားလံုးဟာ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္း၊ လူမႈေရး၊ တာ၀န္၀တၱရားမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း စတဲ့ က်င့္၀တ္မ်ားကို သင္ၾကားေပးၾကပါတယ္။ ဒီဘာသာတရား အားလံုးက အဆံုးစြန္ ျပည့္စံုတဲ့ သေဘာတစ္ခုဟာ ပံုသဏၭာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ရွိတယ္ဆိုတာ လက္ခံၾကပါတယ္။ ဘာသာတရားမ်ားက ဒီ လံုး၀အုပ္စံု ျပည့္စံုတဲ့ သဘာ၀ကို ဘာသာစကား အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အမွတ္အသား အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ရွင္းလင္း ေဖၚျပၾကပါတယ္။ အရာရာကို တစ္ဘက္သက္ ႐ႈျမင္သံုးသပ္တဲ့နည္းကို အျမင္က်ဥ္းစြာ တြယ္ကပ္ထားၾကတဲ့ အခါမွာသာ သည္းမခံႏိုင္မႈ၊ မာနတရားနဲ႕ ကိုယ္သာမွန္ စိတ္ထားေတြ ျဖစ္ပြါးေပၚေပါက္ လာတတ္ပါတယ္။ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္၊ တ႐ုတ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ လူ ၄ ဦး ေကာ္ဖီပန္းကန္ တစ္လံုးကို ၾကည့္ၾကတယ္ ဆိုပါစို႕။ အဲဒီပန္းကန္ကို အဂၤလိပ္က Cup လို႕ေခၚတယ္။ ျပင္သစ္က Tasse လို႕ေခၚတယ္။ တ႐ုတ္က Pei ၊ အင္ဒိုနီးရွားက cawan လို႕ေခၚတယ္။ အဲဒါ သူ႕အေခၚမွန္တယ္၊ တစ္ျခားလူ႕အေခၚ မွားတယ္လို႕ ကိုယ့္အဘိဓာန္ ကိုယ္ ကိုးကားၿပီးအေၾကာက္အကန္ျငင္းခံုးေနၾကပါေရာ။ အဲဒီအခိုက္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦး ေရာက္လာၿပီး ဘာမွေျပာမေနဘဲ ေကာ္ဖီပန္းကန္ကို ေကာက္ယူၿပီး ေမာ့ေသာက္ျပစ္လိုက္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ သူက ဟိုလူေလးေယာက္ကို ေျပာလိုက္တယ္။ ဒီပန္းကန္ကို ဘယ္လိုပဲ မိတ္ေဆြတို႕ေခၚေခၚ လိုရင္းက ဒါကို ေကာ္ဖီေသာက္ဖို႕ အသံုးျပဳတာပါပဲ၊ ျငင္းခံုေနလို႕ ဘာအက်ိဳးရွိမလဲ၊ ေသာက္ဖို႕ပန္းကန္ကို ေသာက္လိုက္မွအေမာေျပၿပီး လန္းဆန္းလာမွာေပါ့၊ အဲဒါ လိုရင္းပဲ။ ဒါဟာ ဘာသာတရားမ်ားအပၚ ဗုဒၶဘာသာက ျမင္တဲ့ အျမင္၊ ထားတဲ့ စိတ္ထားပါပဲ။ (၁၃) ေမး - ဗုဒၶဘာသာဟာ သိပၸံနည္း က်ပါသလား။ ေျဖ - ဒီအေမးကို မေျဖမီ သိပၸံ ဆိုတဲ့ စကားလံုးရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ရွာၾကည့္တာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဘိဓာန္မ်ားက ဒီလိုဖြင့္ျပၾကပါတယ္။ "သိပၸံ" ဆိုတာ တကယ္ျဖစ္ေနတဲ့ သဘာ၀တစ္ခုကို လက္ေတြ႕မ်က္ျမင္ ၾကည့္႐ႈျခင္းႏွင့္ စမ္းသပ္ျခင္းတို႕အေပၚ အေျခခံၿပီး စနစ္တစ္ခု ေဖာ္ထုတ္တဲ့ပညာ၊ တိတိက်က် ေလ့လာစမ္းသပ္ သိရွိထားတဲ့ အရာတစ္ခုနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ သဘာ၀က်တဲ့ နည္းလမ္း ဥပေဒသမ်ား သတ္မွတ္ေဖၚျပတဲ့ ပညာပါပဲ။ အဲဒီပညာရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခုလဲ သိပၸံပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဒီဖြင့္ဆိုခ်က္နဲ႕ မကိုက္ညီတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား ရွိေကာင္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လဲ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ လိုရင္း တရားျဖစ္တဲ့ သစၥာေလးပါးကေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ ကိုက္ညီပါတယ္။ ပထမဆံုး အမွန္တရားက ဒုကၡသစၥာပါ။ ဒီမွာ ဆင္းရဲျခင္းဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ေတြ႕သိ ခံစားရတဲ့ အရာပါ။ သူ႕ကို အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္လို႕လဲ ရပါတယ္။ လက္ေတြ႕ ခံစားသိျမင္လို႕လဲ ရပါတယ္။ ဒုတိယ အမွန္တရားက သမုဒယသစၥာပါ။ လိုခ်င္တပ္မက္မႈ တဏွာကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ဒီတဏွာဟာလဲ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႕သိ ခံစားရတဲ့ အရာပါ။ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္လို႕လဲ ရတယ္။ လက္ေတြ႕ ခံစား သိျမင္လို႕လဲ ရပါတယ္။ ဒီဒုကၡနဲ႕ ဒုကၡရဲ႕ အေၾကာင္းတရား အမွန္ကို ဒႆနပညာဆိုင္ရာ စကားလံုးေတြနဲ႕ ရွင္းျပဖို႕ မလိုပါဘူး။ ကိုယ္ေတြ႕ ခံစားသိျမင္ရတဲ့ အရာေတြပါ။ တတိယ အမွန္တရားကေတာ့ နိေရာဓသစၥာပါ။ ဆင္းရဲကုန္ဆံုးတဲ့သေဘာ၊ ဆင္းရဲၿငိမ္းတဲ့သေဘာပါ။ ဒီသေဘာကို အနႏၲ တန္ခိုးရွင္ဆိုသူ တစ္ဦးဦးကို အားကိုးလို႕ မရပါဘူး။ ယံုၾကည္႐ံုမွ် ဆုေတာင္႐ံုမွ်နဲ႕လဲ မရႏိုင္ပါဘူး။ ဆင္းရဲဒုကၡရဲ႕ အေၾကာင္းတရားကို ပယ္သတ္ႏိုင္မွပဲ ရပါတယ္။ စတုတၳ အမွန္တရားကေတာ့ ဆင္းရဲၿငိမ္းေစတဲ့ နည္းလမ္းျဖစ္တဲ့ မဂၢသစၥာပါ။ ဒီဆင္းရဲၿငိမ္းေရး နည္းလမ္းကလဲ ဒႆနပညာ သေဘာတရားေတြနဲ႕ လံုး၀ မသက္ဆိုင္ ပါဘူး။ သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ နည္းလမ္းအတိုင္း လက္ေတြ႕ က်င့္မွပဲ ရပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကလဲ အစမ္းသပ္ခံ နည္းလမ္းပါ။ သိပၸံပညာမွာလိုပဲ ဗုဒၶဘာသာကို ရွင္းျပဖို႕လဲ အနႏၲ တန္ခိုးရွင္ အယူအဆကို လက္ခံဖို႕ မလိုပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ ကိုယ္တိုင္က စၾကာ၀ဠာ ကမၻာေလာႀကီးရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပံုကို သဘာ၀ နိယာမေတြနဲ႕ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ဒီအခ်က္ အားလံုးက ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ သိပၸံနည္းက် အႏွစ္သာရကို ေသခ်ာစြာ ေဖၚေဆာင္ ေနပါတယ္။ ဒီမွာလဲ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ဗုဒၶျမတ္စြာ အၿမဲတေစ ဆံုးမခဲ့တဲ့ အဆံုးအမက ကြၽႏု္ပ္တို႕ဟာ ဘယ္အရာကိုမဆို အကန္းယံု အရမ္းယံု မယံုမိၾကဖို႕၊ ေမးျမန္း၊ စံုစမ္း၊ စစ္ေဆး၊ စမ္းသပ္ၿပီးမွ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႕သိခံစားရတဲ့ အရာေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ယံုသင့္မွ ယံုဖို႕ပါပဲ။ ဒီအဆံုးအမမွာ တိက်တဲ့ သိပၸံနည္းက် အျမင္ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား ဆံုးမပံုက - ဗ်ာဒိတ္စကား ဆို႐ံုနဲ႕ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ အစဥ္အဆက္ ယံုၾကည္လက္ခံလာတာျဖစ္႐ံုႏွင့္ မယံုၾကည္ပါႏွင့္။ သတင္းၾကားနဲ႕လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ က်မ္းစာမ်ားမွာ ပါ႐ံုနဲ႕လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ တဆင့္ စကားမွ်ႏွင့္လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ စဥ္းစားေတြးေခၚေရး တကၠေဗဒ၊ဒႆနိကေဗဒေတြနဲ႕ ကိုက္ညီ႐ံုမွ်ႏွင့္လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ ေျပာတဲ့လူက ယံုၾကည္ထိုက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္႐ံုမွ်ႏွင့္လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ မိမိဆရာ ျဖစ္႐ံုမွ်ႏွင့္လဲ မယံုၾကည္ပါႏွင့္ သင္ကိုယ္တိုင္ ေကာင္းတဲ့အရာပဲ၊ အျပစ္ကင္းတဲ့ အရာပဲ၊ ပညာရွိတို႕ ခ်ီးမြမ္းအပ္တဲ့ အရာပဲ၊ လက္ေတြ႕ က်င့္ၾကည့္တဲ့ အခါမွာလဲ မုခ် ခ်မ္းသာေစႏိုင္တဲ့ အရာပဲလို႕ ကိုယ္ေတြ႕ သိျမင္ရတဲ့ အခါက်မွပဲအဲဒါကို ယံုၾကည္ လက္ခံ လိုက္နာ က်င့္ၾကံပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ျပည့္ျပည့္၀၀ သိပၸံ နည္းက်တယ္လို႕ မဆိုႏိုင္ေသာ္လဲ အေတာ္ ခိုင္မာတဲ့ သိပၸံနည္းက် သေဘာသဘာ၀ေတြေတာ့ ပါ၀င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တျခား ဘာသာတရားေတြထက္ ပိုၿပီးသိပၸံ နည္းက်တယ္လို႕ေတာ့ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုႏွစ္မွာ အႀကီးျမတ္ဆံုး သိပၸံပညာရွင္ ျဖစ္တဲ့ အဲလ္ဘတ္အိုင္းစတိုင္း က ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ဒီလိုေျပာပါတယ္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ စၾက၀ဠာ တစ္ခုလံုး ကိုးကြယ္ၾကတဲ့ ဘာသာတရားတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာလိမ့္မယ္။ အဲဒီဘာသာတရားဟာ ထာ၀ရဘုရား အယူအဆကို လႊမ္းမိုးသြားလိမ့္မယ္။တရားေသ ၀ါဒကိုလဲေရွာင္လႊဲႏိုင္ လိမ့္မယ္။သဘာ၀တရားႏွင့္ ဘာသာတရား ႏွစ္ခုလံုးကို လႊမ္းျခံဳမိတဲ့ ဒီဘာသာတရားဟာ ႐ုပ္နာမ္ႏွစ္ပါးလံုးကိုယ္ေတြ႕ ခံစား သိျမင္မႈနဲ႕ အဓိပၸါယ္ ျပည့္၀တဲ့ ေပါင္းစည္း ညီၫြတ္မႈေပၚမွာ အေျခခံလိမ့္မယ္။ဒီအခ်က္ေတြကို ဗုဒၶဘာသာက အေျဖေပးလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႕သာ ေခတ္သစ္ သိပၸံနည္းက် လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တဲ့ ဘာသာတရားတစ္ခုရွိတယ္ဆိုရင္ အဲဒီ ဘာသာတရားဟာ ဗုဒၶဘာသာပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။

လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ား OPEN CLASSROOMS

(၁) လင္းပြင့္စာသင္ခန္းဆုိသည္ကား အဘယ္နည္း
    စာသင္ခန္းမ်ားသည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ားသာ ျဖစ္သင့္ပါသည္။ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းဟု သုံးလုုိက္၍ လင္းပိတ္စာသင္ခန္းမ်ား ရွိေနသည့္ အဓိပၸာယ္ သက္ေရာက္ေနပါသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ စာသင္ခန္းထဲရွိ သင္ၾကားေရး အေထာက္အကူပစၥည္း၊ သင္ၾကားေရးနည္း စနစ္မ်ား၊ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာမ်ား အားလုံးသည္ လင္းပြင့္မႈဆီသုိ႔ ဦးတည္ရမည္ဟုဆုိလုိပါသည္။ ဘယ္အရာတြင္ လင္းပြင့္ရမည္နည္း။
    လင္းပြင့္ရမည့္ အရာမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္။
၁။    လူသား၏ အသိÓာဏ္(ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူကုိ လူသားဟူ၍ ကြၽႏု္ပ္သုံးစဲြပါသည္)
၂။    လူသား၏ တီထြင္ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္
၃။    လူသား၏ ထုိးထြင္းႀကံဆမႈ
၄။    လူသား၏ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈစြမ္းရည္
၅။    လူသား၏ ခံစားမႈစြမ္းအား
၆။    လူသား၏ သတိတရား
၇။    လူသား၏ ဗဟုသုတ
၈။    လူသား၏ အသိတရား
၉။    လူသား၏ ဒႆန
၁ဝ။    လူသား၏ ဘာသာစကားသုံးစဲြမႈ
၁၁။    လူသား၏ လူပီသမႈ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ လူပီသမႈ႐ႈေထာင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေပၚမူတည္၍
၁၂။    လူသား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတရား ျမတ္ႏုိးမႈ
၁၃။    လူသား၏ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ
၁၄။    လူသား၏ အခ်င္းခ်င္း႐ုိင္းပင္းကူလုိစိတ္
၁၅။    လူသား၏ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလုိစိတ္
၁၆။    လူသား၏ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးလုိစိတ္
၁၇။    လူသား၏ အႏုပညာ ခံစားသုံးသပ္ႏုိင္မႈစြမ္းရည္
၁၈။    လူသား၏ ဆင္ျခင္တုံတရားစြမ္းရည္
၁၉။    လူသား၏ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လုိစိတ္
၂ဝ။    လူသား၏ ကမၻာခ်စ္စိတ္
၂၁။    လူသား၏ အသိÓာဏ္ ျဖန္႔ျဖဴးလုိစိတ္
၂၂။    လူသား၏ မိမိကုိယ္မိမိ တုိးတက္ျမင့္ျမတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလုိစိတ္
၂၃။    လူသား၏ စိတ္ထားတည္ၾကည္စိတ္စြမ္းအား
    စသည့္ အရာမ်ားတြင္ လင္းပြင့္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ားတြင္ ဆရာေရာ တပည့္ပါ လူသားမ်ားအေနျဖင့္ ႀကိဳးစားလင္းပြင့္ေနရမည္မွာ ဧကန္အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ လင္းပိတ္စာသင္ခန္းမ်ားတြင္ အထက္ပါ အရာမ်ား ႀကိဳးစားလင္းပင့္ခြင့္ ပိတ္ေနပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္သည့္စာသင္နည္းျဖင့္ သင္သင္၊ မည္သည့္သင္ၾကားေရး အေထာက္အကူ ပစၥည္းမ်ားသုံးလုံး၊ မည္သည့္ ေခတ္ေပၚနည္းပညာ၊ အဆင့္ျမင့္နည္းပညာမ်ားသုံးသုံး၊ အထက္ပါ အရာမ်ား ႀကိဳးစားလင္းပြင့္ျခင္း မရွိပါက ထုိစာသင္ခန္းမ်ားသည္ လင္းပိတ္ေနေသာ စာသင္ခန္းမ်ားသာ ျဖစ္ေနေပ လိမ့္မည္။ စာသင္ၾကားေရး နည္းစနစ္မ်ား၊ ပညာေရးယူဆခ်က္မ်ား၊ သင္ၾကားေရး ေထာက္ကူပစၥည္းမ်ား၊ ေခတ္မီ နည္းပညာမ်ားအားလုံး သုံးစဲြျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားသည္ အထက္ပါအရာမ်ား လင္းပြင့္ေရးဆီသုိ႔ ဦးတည္မွသာလွ်င္ ထုိစာသင္ခန္းမ်ားသည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ား ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
    စာဖတ္သူ၊ သင္မည္သည့္စာသင္ခန္းဘဝမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ခံစားဖူးပါသလဲ။ အထက္ပါစံမ်ားႏွင့္ ခ်ိန္ထုိး ၾကည့္ကာ ပညာေရးသိစိတ္(Educational awareness) ႏွင့္ ပညာေရးလင္းပြင့္ျခင္း (Openness in Education) ကုိ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ကြၽႏု္ပ္ထင္ျမင္မိပါသည္။

၂။     လင္းပြင့္ စာသင္ခန္း အေငြ႕အသက္ ဆုိသည္မွာ အဘယ္နည္း။ (Open Classroon Atmosphere)
    လင္းပြင့္စာသင္ခန္း အေငြ႕အသက္သည္ အလြန္အေရးပါလွပါသည္။ ထုိအေငြ႕အသက္ရွိရန္ ေအာက္ပါ အရည္အခ်င္းမ်ားကုိ ထူေထာင္ရင္း၊ က်ဆုံးရင္း (establishing open atmosphere and failing atmosphere)  ျဖစ္ေန သည္ကုိ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိရေပလိမ့္မည္။
    ၁။ လူသားအခ်င္းခ်င္းခင္မင္မႈ(ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူအခ်င္းခ်င္း၊ ေက်ာင္းသားႏွင့္ဆရာ)
    ၂။ မိမိထင္ျမင္ခ်က္ကုိ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိျခင္း(Free opinions)
    ၃။ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚျခင္း(Free Thinking)
    ၄။ အသိဥာဏ္ကုိ အေျခခံ၍ ဆုံးျဖတ္ျခင္း(intellgence-based decision)
    ၅။ ေႏြးေထြးျခင္းႏွင့္ သက္ေတာင့္သက္သာရွိျခင္း(warmth and comfort)
    ၆။ ဆရာအား ေမးခြန္းေမးျခင္း(Questioning)
    ၇။ အလုိအေလ်ာက္တုန္႔ျပန္ျခင္း(inuitive response)
    ၈။ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းကုိ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသား အတူတကြ ေရးဆဲြျခင္း(co-constructing syllabus)
    ၉။ အခ်င္းခ်င္းရွင္းလင္းေျပာျပျခင္း(peer-tutoring)
    ၁ဝ။ တုိင္ပင္ညႇိႏႈိင္းျခင္း(counselling)
    ၁၁။ မိမိကုိယ္မိမိ ယုံၾကည္မႈအျပည့္ရွိျခင္း(self-confidence)
    ၁၂။ အခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္မႈရွိျခင္း(mutual trust)
    ၁၃။ အသိတရားကုိ အေျခခံေသာစကားေျပာဆုိမႈမ်ား(intellectual talks)
    ၁၄။ အခ်င္းခ်င္းေလးစားမႈရွိျခင္း(mutual respect)
    ၁၅။ ကဲြျပားမႈရွိေသာ္လည္း ညီညြတ္ျခင္းသေဘာတရား ရွင္သန္ျခင္း(living unity in diversity)
    အထက္ပါ အရည္အခ်င္းမ်ားသည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းထဲရွိ သင္ခန္းစာမ်ားတြင္ ရွင္သန္ေနေသာ အရာမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
    ဥပမာအားျဖင့္ ဆရာကသင္ၾကားပုိ႔ခ်ခ်က္ (lecture) တစ္ခုကုိ ရွင္းလင္းေျပာျပၿပီးေသာအခါ ေက်ာင္းသား အခ်င္းခ်င္း ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဆရာႏွင့္ ေက်ာင္းသားေဆြးေႏြးျခင္း၊ တစ္ဦးကုိတစ္ဦး ေလးစားျခင္း၊ အေတြးအေခၚကဲြ ျပားမႈမ်ားကုိ လက္ခံကာ ညီညြတ္ျခင္း၊ စိတ္ထဲမွ အလုိအေလ်ာက္ထြက္လာေသာ အေတြး၊ ထင္ျမင္ခ်က္ကုိ ေျပာဆုိျခင္း၊ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းကုိ ပူေပါင္းေရးဆဲြျခင္းစသည့္ အမူအယာမ်ားကုိ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ ရွိရေပလိမ့္မည္။ မည္သည့္သင္ၾကားေရးနည္းစနစ္ျဖင့္ သင္ယူသည္ျဖစ္ေစ အထက္ပါအရည္အခ်င္းမ်ား စာသင္ခန္း ထဲတြင္ မရွိပါက ထုိစာသင္ခန္းသည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္း မဟုတ္ေပ။ လင္းပြင့္စာသင္ခန္း အေငြ႕အသက္သည္ သင္ၾကားေရးနည္းစနစ္၊ နည္းပညာမ်ားထက္ ပုိမုိ၍ အေျခခံက်ေသာ အရာမ်ားျဖစ္ေပသည္။

၃။     လင္းပြင့္စာသင္ခန္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆုိသည္မွာ အဘယ္နည္း
    လင္းပြင့္စာသင္ခန္းတြင္ ပြင့္လင္းေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိပါသည္။ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ပုံစံမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္။
    ၁။ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသားေဆြးေႏြးျခင္း
    ၂။ ဆရာကတင္ျပ၍ ေက်ာင္းသားက ျပန္လည္ေမးခြန္းေမးျခင္း
    ၃။ ေက်ာင္းသားက သူ၏ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကုိ ေျပာ၍ ဆရာက ျပန္လည္ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ အႀကံျပဳျခင္း။
    ၄။ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ား သေဘာတူညီခ်က္အရ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းမ်ားေရးသားျခင္း။
    ၅။ ဆရာသည္ သင္ၾကားေပးသူ က႑ (Teacher's role as giving knowledge)  အျပင္ေဆြးေႏြးသူ၊တင္ျပသူ၊ ကူညီသူ အေနနျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံျခင္း။
    ၆။ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္လည္း လက္ခံရရွိသူအေနအျဖစ္ ဖန္တီးသူ၊ တင္ျပသူ ပူေပါင္းေဆာင္သူအေနမ်ဳိး အျဖစ္ တည္ရွိျခင္း။
    ၇။ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ပြင့္လင္းေသာ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ Open Communica-tion System)   တစ္ခုကုိ အသားေပးကာ ျပည့္ဝေသာလူသား(Whole person)  ဟူေသာ အယူအဆ(concept) ကုိ တည္ေဆာက္ျခင္း။ (ဤတြင္ျပည့္ဝေသာ (Whole Person)လူသား  ဆုိသည္မွာ လူသား၏ ခံစားခ်က္၊ ခံယူခ်က္၊ ယုံၾကည္ခ်က္၊ ဆင္ျခင္စဥ္းစားမႈ၊ အေတြ႕အႀကဳံ၊ ဗဟုသုတစသည္႐ုပ္ပတ္  ဝန္းက်င္ႏွင့္ စိတ္ျဖစ္တည္မႈ အားလုံးကုိ စြမ္းအားအျပည့္အသုံးခ်ႏုိင္ေသာ လူသားကုိ ဆုိလုိပါသည္။  (သုိ႔မဟုတ္) အျပည့္အဝအသုံးခ်ရန္ ႀကံဆ႐ုန္းကန္ေနေသာ လူသားကုိ ဆုိလုိေပသည္။)
    ၈။     လင္းပြင့္စာသင္ခန္းတြင္ ကဲြျပားျခားနားမႈမ်ားျဖစ္ေသာ အေတြးအေခၚအယူအဆ၊ လူမႈဝန္းက်င္ သင္ယူ မႈနည္းစနစ္(Learning Styles)သင္ၾကားေရးနည္းစနစ္မ်ားသည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္း၏ အရည္အခ်င္းအေပၚ (ေမးခြန္း တစ္တြင္ ေျဖဆုိၿပီး) မူတည္၍ ညီညီညြတ္ညြတ္ျဖစ္တည္ျခင္း (Unity in diversity)  ဟူေသာ အယူအဆေပၚတြင္ မူတည္ကာ ရွင္သန္ေနေပသည္။
    ၉။     ျဖစ္ေပၚေနေသာ စာသင္ခန္းျပႆနာမ်ားကုိ အေျချပဳကာ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ အဓိပၸာယ္ရယူျခင္း၊ သင္ယူျခင္း၊ သင္ၾကားျခင္းကုိ ျပဳလုပ္ၾကသည္။ (problem-besed learning)
    ၁ဝ။     ဆရာ၏ အာဏာ၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္ (Teacher's Power)သည္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ လုိအပ္ခ်က္၊ ထင္ျမင္ခ်က္၊ အသိÓာဏ္အေပၚမူတည္ကာ ဒီဂရီအတုိးအေလ်ာ့ျဖစ္လာသည္။ ဤတြင္ဆုိလုိသည္မွာ အေရွ႕တုိင္း ယဥ္ေက်းမႈ (eastern culture)ႏွင့္ လူမႈဝန္းက်င္(social environment)tအရ ဆရာဟူေသာ စကားလုံး၏ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ ဆုိခ်က္ႏွင့္ ျပဳမႈလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ အေလးထားရမည္ျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ အေျခအေနအရ တစ္ခါတရံ ေနာက္လုိက္သူ(follower)?၊ တစ္ခါတရံ ဦးေဆာင္သူl(Leader)?၊ တစ္ခါတရံ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းသူ (negotiator)?၊ တစ္ခါတရံဖခင္(Father figure)?၊ တစ္ခါတရံ သူငယ္ခ်င္း(Friend)  ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းတြင္ ရွင္သန္ ေနရေပသည္။ ထုိသုိ႔ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ရျခင္းလည္း လင္းပြင့္စာသင္ခန္း၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ပုံစံျဖစ္ပါသည္။
    ၁၁။     စာရိတၱပညာေရး (moral education)၊ လူမႈက်င့္ဝတ္ဆုိင္ရာ စည္းမ်ဥ္း (Value ethics)  တာဝန္ သိိစိတ္(sense of responsibility)၊ လူကုိတန္ဖုိးထားစိတ္ (Value on humanness)စသည္တုိ႔ကုိ အေျခခံေသာ အုပ္စု လုိက္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း(group-work)၊ ႏွစ္ဦးသားလုပ္ေဆာင္ျခင္း(Pair-work)စသည္တုိ႔သည္ လင္းပြင့္စာသင္ခန္းတြင္ ရွိေနေပသည္။
    ၁၂။    လင္းပြင့္စာသင္ခန္းတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈသည္ ရံဖန္ရံခါ အေတြးအေခၚအေျချပဳ လုပ္ေဆာင္မႈ(idea-focused co-operation)?၊ တစ္ခါတရံ အေတြ႕အႀကဳံအေျချပဳလုပ္ေဆာင္မႈ(experiential acts or learning)?၊ တစ္ခါတရံ ျပႆနာအေျခခံလုပ္ေဆာင္မႈ(problem-besed learning)  ျဖစ္ေနၾကေပသည္။
    ၁၃။ အထူးသျဖင့္ ဆရာေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူတုိ႔၏ လႈပ္႐ွားမႈတုိင္းသည္ တီထြင္ႀကံဆမႈ၊ ႐ုိင္းပင္းမႈ၊ နားလည္မႈ၊ ခြင့္လႊတ္မႈ၊ စူးစမ္းမႈ၊ ဆင္ျခင္မႈတုိ႔ျဖင့္ ျပည့္ဝေနေပသည္။
ဦးေမာင္ေမာင္သိန္း(ၿငိဏ္းေ၀)
ဆက္ရန္.......

အညာသုိ႔ျပန္သြားသည္

မနက္ျဖန္ အညာကုိ ျပန္မည္ျဖစ္ပါသျဖင့္ အားလုံးအားႏႈတ္ဆက္ခဲ့ပါေၾကာင္း။ ဆက္သြယ္လုိလွ်င္ (၀၉၇၃၀၂၃၃၆၆) မမိလွ်င္ ၀၉ ၄၄၀၀၄၀၂၅၉၄သုိ႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္ပါသည္။ ႏွစ္ပတ္ေလာက္ အင္တာနက္ႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ရပါမည္။ ေမာင္မင္းစုိး

ေခတ္ေဟာင္း/ေခတ္သစ္ အင္တာဗ်ဴး

+ + + ခ်စ္သမီး၊ ဘယ္ကလာခဲ့လဲ
မသိပါဘုရား
ခ်စ္သမီး၊ ဘယ္ကိုသြားမွာလဲ
မသိပါဘုရား
ခ်စ္သမီး၊ တကယ္မသိဘူးလား သိပါတယ္ဘုရား
ခ်စ္သမီး၊ တကယ္သိတယ္လား
မသိပါဘုရား + + +
 ေရႊျမန္မာ၊ ဘယ္ကလာခဲ့လဲ
မသိပါ
 ေရႊျမန္မာ၊ ဘယ္ကုိသြားမွာလဲ
မသိပါ
 ေရႊျမန္မာ၊ တကယ္မသိဘူးလား
သိပါတယ္ ေရႊျမန္မာ၊ တကယ္သိရဲ႕လား
မသိပါ
 ေမာင္မင္းစုိး
+++ (ဘုရားႏွင့္ ရက္ကန္းသည္ေလး၏ အင္တာဗ်ဴး )

ျပႆနာေတြကုိ သန္႔စင္နည္း

    လက္သမားဆရာရဲ႕ အလုပ္ရက္ေတြ ၿပီးဆုံးသြားတယ္။ သီတင္းတစ္ပတ္ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးေန႔လည္း ျဖစ္တယ္။ သူက သူ႔မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ကုိ သူနဲ႔အရက္အတူတူ ေသာက္ရေအာင္ အိမ္အျပန္ ဖိတ္ေခၚသြားဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ သူအိမ္ေရာက္တဲ့အခါ ၿခံထဲမွာေပါက္ေနတဲ့ သစ္ပင္တစ္ပင္အနားမွာ လက္သမားဆရာဟာ ခဏေလာက္ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ကေလး ရပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔လက္ႏွစ္ဖက္နဲ႔ သစ္ကုိင္းေတြကုိ ထိတယ္။ သူ႔မ်က္ႏွာေပၚက ခံစားမႈဟာ လုံးဝေျပာင္းလဲသြားတယ္။ သူ အိမ္ထဲကုိ ဝင္လုိက္တယ္။ ၿပဳံးလုိက္တယ္။ သူ႔မိန္းမနဲ႔ ကေလးေတြက သူ႔ကုိ ႀကိဳဆုိေနၾကတယ္။ ကေလးေတြကုိ ခါတုိင္းလုိပဲ ပုံျပင္ေျပာျပတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ သူ႔မိတ္ေဆြနဲ႔အတူတူ အရက္ေသာက္ဖုိ႔ ဝရန္တာကုိ ထြက္လာတယ္။ အဲဒီေနရာက လွမ္းၾကည့္လုိက္ရင္ ေစာေစာက သစ္ပင္ကုိ ျမင္ေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔မိတ္ေဆြက ခုနကအျပဳအမူကုိ သတိရၿပီး ေမးၾကည့္တယ္။ သူက ေျပာပါတယ္။
    '' အုိ ဒါက က်ဳပ္ရဲ႕ ျပႆနာသစ္ပင္ပါပဲ။ က်ဳပ္ရဲ႕ အလုပ္ထဲမွာ ျပႆနာအခက္အခဲေတြရွိတာ က်ဳပ္သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီျပႆနာေတြဟာ က်ဳပ္ရ႕ဲျပႆနာေတြပဲ။ က်ဳပ္မိန္းမ၊ ကေလးေတြရဲ႕ ျပႆနာေတြမဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ဳပ္အိမ္ျပန္ေရာက္ တဲ့အခါ က်ဳပ္ရဲ႕ ျပႆနာေတြအားလုံးကုိ အဲဒီသစ္ပင္မွာ ခ်ိတ္ထားခဲ့တယ္။ ေနာက္တစ္ေန႔ က်ဳပ္အလုပ္သြားတဲ့အခ်ိန္က်မွ အဲဒါ ေတြကုိ ျပန္သယ္ေဆာင္ သြားတယ္။ အထူးျခားဆုံးကိစၥက ဒီလုိ။ မနက္မုိးလင္းလုိ႔ အျပင္ထြက္လာၿပီး သစ္ပင္ဆီက အဲဒါေတြကုိ ျပန္ယူတဲ့အခါ တခ်ဳိ႕ေတြက ထြက္ေျပး ေပ်ာက္ဆုံးေနတယ္။ တခ်ဳိ႕ဟာေတြကေတာ့ မေန႔ညက ထားခဲ့တာေတြထက္ ပုိၿပီး ေလးလံ ေနခဲ့တာပါပဲ '' (ဆရာသစၥာနီဘာသာျပန္၊ ေပၚလုိကိုဟုိး၏ ဒႆနစာစုမ်ား)
    ဒါအျဖစ္အပ်က္ေလး ဖတ္ၿပီးေတာ္ေတာ္ေလးကုိ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈျဖစ္သြားပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ အသက္တစ္ရာ မေနရ ေပမယ့္ အမႈတစ္ရာေပြရဆုိတဲ့ ျမန္မာဆုိ႐ုိးေလးအတုိင္းပါပဲ အမႈေတြ၊ ျပႆနာေတြ၊ ဒုကၡသုကၡေတြ၊ အလုိမက်မႈေတြကေတာ့ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ဆုိသလုိ တစ္မ်ဳိးမဟုတ္တစ္မ်ဳိး ႀကံဳေတြ႕ရင္ဆုိင္ေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီဒုကၡေတြနဲ႔ နပန္းလုံးရင္း လူ႔ဘဝရဲ႕ ခဏတာေလးမွာ မေပ်ာ္ရႊင္ရတာေတြ၊ စိတ္ညစ္ရတာေတြနဲ႔ ကုန္ဆုံးေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီေတာ့လည္း ဒုကၡေပါင္းစုံရဲ႕ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ ေတြနဲ႔ ခႏၶာကုိယ္တစ္ခုလုံး ေရာျ>ြပမ္းေနခဲ့ၿပီး စိတ္ေထာင္းလုိ႔ ကုိယ္ေက်အျဖစ္ေတြနဲ႔ ရွင္သန္ေနခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာေတြက ၿပီးသြားၿပီလားဆုိေတာ့ မၿပီးတဲ့အျပင္ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ဝင္ေရာက္တုိက္ခုိက္ေနဆဲလည္း ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။
    အခ်ဳိ႕ကိစၥေတြကေတာ့ စိတ္ေၾကာင့္အထိက ပူေလာင္ရတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္တစ္လုံးဟာ အေတာ္ေလး ကုိ အေရးႀကီးပါတယ္။ စိတ္ကုိႏုိင္ၿပီဆုိရင္ေတာ့လည္း ဒီစိတ္ေလးကုိ ျဖည္းျဖည္းေလးေတြးကာ အေကာင္းဆုံးလမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ တြန္းေရြ႕ႏုိင္ၿပီး စိတ္ေအးခ်မ္းမႈေလးေတြ ျဖစ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္ဒုကၡကုိ သူတစ္ပါး၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ မသက္ဆုိက္တဲ့သူေတြ ဆီကုိ ကူးစက္မသြားရေအာင္ ကုိယ္တုိင္ပဲ တာဝန္ယူေျဖရွင္းသြားႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
    အလုပ္ထဲမွာျဖစ္ျဖစ္၊ လမ္းသြားရင္းျဖစ္ျဖစ္၊ သေဘာခ်င္းမတုိက္လုိ႔  သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သုိ႔မဟုတ္ ေနာက္ဆုံးကုိယ္နဲ႔ သဟဇာတမရွိလွတဲ့ ရန္ဘက္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပႆနာတစ္ခုခု ရရွိလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီျပႆနာႀကီး အိမ္အထိ သယ္ေဆာင္မလာဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က အိမ္အထိသယ္ေဆာင္လာၿပီး အျပစ္မရွိတဲ့ အိမ္ကလူေတြကုိအထိ ရမ္းၿပီး သူတစ္ပါးကုိ ဒုကၡေတြ ထပ္ေပးျပန္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ အိမ္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာမ်ဳိးစုံကုိ အလုပ္အထိသယ္ေဆာင္လာ ခဲ့ၿပီး ဘာမွအျပစ္မရွိတဲ့ ဝန္ထမ္းေလးေတြအထိ ကူးစက္ၿပီး မလုပ္သင့္တာေတြ၊ မေျပာသင့္တာေတြနဲ႔ တစ္႐ုံးလုံးကူးစက္ေလာင္ ၿမိဳက္ကာ ဝါးလုံးရွည္နဲ႔ ရမ္းတာေတြ လုပ္တတ္ပါတယ္။
    ပုထုဇဥ္သဘာဝ စိတ္ဆင္းရဲစရာေတြကေတာ့ ခုနကေျပာသလုိ ႀကဳံေတြ႕ေနရမွာျဖစ္သလုိ၊ ဒါေတြကုိ မျပန္႔ပြားေအာင္ ၿငိႇမ္းသတ္ရမွာကုိလည္း သတိထားဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ အထက္ေပၚက လက္သမားဆရာရဲ႕ စိတ္ေျဖနည္း၊ ျပႆနာေျဖရွင္းနည္း ဟာ အင္မတန္မွ ႐ုိးရွင္းလြယ္ကူၿပီး လူတုိင္းလုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ေျဖရွင္းနည္းျဖစ္ပါတယ္။ လုံးဝမေျပသြားေသာ္လည္း သူ႔ျပႆနာဟာ သူနဲ႔ပဲဆုိင္တယ္။ အျခား အိမ္မွာက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ မိန္းမနဲ႔ ကေလးေတြနဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျပႆနာေတြကုိ အိမ္ထဲကို အဝင္မခံဘူး။ အိမ္ေရွ႕မွာရွိတဲ့ သစ္ပင္ႀကီးေပၚကုိ ခ်ိတ္ထားခဲ့ တယ္ဆုိတဲ့ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈကုိ ေတြးၾကည့္ၿပီး အေတာ္ေလးကုိ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးေလးေတြကုိ လုိက္လုပ္ ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း စိတ္ပါပဲ။ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြကုိ ေျပေလ်ာ့ေစဖုိ႔ စိတ္နဲ႔ျပန္ကုစားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုညံ့သိမ္ေမြ႕လွပါတယ္။ ႐ုိးရွင္းလြယ္ကူလွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ျပႆနာသန္႔စင္နည္းေလးကုိေတာ့ အတုယူေစခ်င္ ပါတယ္။ လုိက္လုပ္ၾကည့္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။
    တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ဒီလုိျပႆနာမ်ဳိးစုံကုိ ခါးစည္းခံရၿပီဆုိရင္ မေျဖရွင္းႏုိင္ေတာ့ဘဲ ေနာက္ဆုံး ဒီပရက္ရွင္ဆုိတဲ့ စိတ္က်ေဝဒနာ ေတြအထိ ခံစားရတာေတြျဖစ္တယ္။ ဒီစိတ္က်ေဝဒနာခံစားရၿပီးဆုိရင္ေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီေရာဂါက ဘာကိုမွ၊ ဘယ္သူ႔ကုိမွ အေကာင္းျမင္ခ်င္တာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဆုိေတာ့ ေတြ႕တဲ့အရာဝတၴဳေတြက သူ႔ကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္သလုိျဖစ္ၿပီး ဒါေတြကပဲ ပုိၿပီးေသာကေတြ ပြားရ၊ အလုိမက်မႈေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ရနဲ႔ ေနာက္ဆုံးဒီေရာဂါဝင္လာလုိ႔ မထိန္းသိမ္းႏုိင္ဘဲ ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ဆုိတဲ့အေနနဲ႔ သတိမထား ဘဲ လႊတ္ထားလုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ႐ူးသြားႏုိင္တယ္။ သုိ႔မဟုတ္ရင္လည္း မေကာင္းတဲ့ဆုိးက်ဳိးေတြလည္း တန္းစီၿပီး လက္ခံရႏုိင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဘာကုိမွအလုိမက်ေတာ့ ဆုိင္ဆုိင္၊ မဆုိင္ဆုိင္ဆုိတာကုိ မသိေတာ့ဘဲ မလုပ္သင့္တာေတြ လုပ္လုိက္မိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ကုိ ျမင္ေအာင္ၾကည့္၊ သတိထားၿပီး ေျဖရွင္း။ သူတစ္ပါးကုိ မကူးစက္ပါေစနဲ႔။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ျပႆနာေျဖရွင္းနည္းေလးေတြ ေလ့လာဖူးေတာ့ ေဖာက္သည္ခ်လုိက္ဦးမယ္။ အထူးအေထြေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။
    တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ရွိၿပီးသားအခ်က္အလက္ေတြပါပဲ ဒါေပမယ့္ အခုေခတ္မွာေတာ့ ဒီလုိအခ်က္အလက္ေတြကုိ ပညာရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔၊ သီအုိရီတစ္ခုအေနနဲ႔ သင္ၾကားေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ျပႆနာသုံးခ်က္ဆုိၿပီး သူတုိ႔က ဆုိတယ္။
    ၁။ အေၾကာင္းရင္း ျပႆနာ။ ၂။ အက်ဳိးဆက္ ျပႆနာ။ ၃။ အဓိက ျပႆနာ။ ဆုိၿပီး သုံးမ်ဳိးခဲြျခားလုိက္ပါတယ္။             အဓိကျပႆနာဆုိတာ ျဖစ္ေပၚသြားတဲ့ကိစၥတစ္ခုမွာ လူအမ်ား ေျပာဆုိေနၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာကုိ ဆုိလုိပါတယ္။ အဲဒါကုိ ဦးစားေပးအေနနဲ႔ေလ့လာၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဇစ္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းတရားကို ေျခရာခံလုိက္။ ေနာက္ၿပီး ဒီျပႆနာဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ ဘယ္လုိဆုိးက်ဳိးေတြ ျဖစ္ေပၚေစသလဲဆုိတဲ့ အက်ဳိးဆက္ ျပႆနာ။ ဒီသုံးခ်က္ကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ပါပဲ။ အမွန္ကေတာ့ ဘုရားေဟာထားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ အက်ဳိးဆက္စပ္မႈ ကြင္းဆက္ပါပဲ။ ဒါကုိပဲ ပဋိစၥသမုပၸာဒ္လုိ႔ ေဟာထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ဥပမာေပးေျပာရင္ နည္းနည္းရွည္ေနပါလိမ့္မယ္။ သစၥားေလးပါးနဲ႔ ရွင္းျပရင္ ပုိၿပီးလြယ္ကူပါလိမ့္မယ္။ ဒီေနရာမွာ ဥပမာအေနနဲ႔ သုံးခ်င္တဲ့အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳလုိမႈဆုိတာကုိ ျပႆနာ တစ္ခုလုိ႔ ႐ႈျမင္ၾကည့္ရေအာင္။ ဒါက သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုကုိ ေျပာတာ။ နိဗၺာန္ေရာက္ခ်င္တာ၊ မ်က္ေမွာက္ျပဳခ်င္တာ ျပႆနာလားဆုိတဲ့ ေစာဒကႀကီးတက္လာမွာစုိးလုိ႔ ရွင္းေအာင္ေျပာျပတာပါ။
    ဒီေတာ့ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳလုိျခင္းဆုိတဲ့ ျပႆနာကုိ သစၥာေလးပါးဆုိတဲ့ လမ္းစဥ္နဲ႔ေျဖရွင္းၾကည့္ရေအာင္ေပါ့။ ဒီေတာ့ အဓိကျပႆနာသည္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳလုိျခင္းေပါ့။ ဒီေတာ့ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္ဖုိ႔အေရး ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ရမလဲ။ ပထမဆုံး ဒုကၡသစၥာကုိ ေဟာခဲ့တယ္။ ဒုကၡသစၥာရဲ႕သေဘာကေတာ့ အုိမႈ၊ နာမႈ၊ ေသမႈစတဲ့ ဒုကၡတရားေတြကုိ ဆင္းရဲျခင္းအျဖစ္ မိမိရဲ႕ Óာဏ္မ်က္စိနဲ႔ သိေအာင္လုပ္ဖုိ႔ပဲ။ ဒါဟာ အေၾကာင္းတရားတစ္ခ်က္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီဆင္းရဲမႈဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတာလဲ ဆုိၿပီး ဇစ္ျမစ္ကိုလုိက္ၾကည့္ေတာ့ သမုဒယဆုိတဲ့ ေလာဘေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဆင္းရဲခ်င္ရင္ သမုဒယဆုိတဲ့ ေလာဘကုိ ပယ္သတ္လုိက္ဖုိ႔ပဲ။  ဒါက ဒုတိယအေၾကာင္းတရားတစ္ခ်က္။ လုိခ်င္တက္မက္မႈဆုိတဲ့ တဏွာေလာဘလည္း ပယ္သတ္ၿပီးၿပီ၊ ဆင္းရဲမႈဆုိတာေတြကုိ ထုိးထြင္းလုိ႔သိၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဒါေတြကေန လြတ္ေျမာက္ေနတဲ့ အရာဝတၴဳတစ္ခုေတာ့ ရွိေနၿပီ။ ဒီေနရာကုိ သြားခ်င္တဲ့ အဓိကျပႆနာျဖစ္ေတာ့ ဒီအရာေတြကေန လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႐ုန္းဖုိ႔လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။  ဒီေနရာကုိအေရာက္ သြားႏုိင္ေအာင္ မဂၢင္ရွစ္ပါးဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကုိ ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလမ္းေၾကာင္းအတုိင္း မေကြ႕မေကာက္ဘဲ လုိက္သြားႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ေတာ့ အဓိကေရာက္ခ်င္တဲ့ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ ပန္းတုိင္ေအာင္ အေရာက္လွမ္းႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေရာက္ၿပီးဆုိရင္ေတာ့ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ေအးၿငိမ္းမႈဆုိတဲ့ သႏၲိသုခႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ဒီလုိပါပဲ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ေနရင္ အဓိကျပႆနာကုိ အရင္ဆုံးဦးစားေပးစနစ္နဲ႔ ေလ့လာပါ။ ေနာက္ ဒီျပႆနာဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတာလည္းဆုိတဲ့ ျပႆနာရဲ႕လာရာျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းတရားကို မူလရင္းျမစ္အထိ လုိက္ၿပီးေလ့လာပါ။ ဒီျပႆနာရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ျပႆနာကုိလည္း သိေအာင္လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါကို မေျဖရွင္းႏုိင္ရင္ ဘာေတြဆက္ျဖစ္မလဲ။ ဘယ္ေလာက္ နစ္နာမႈေတြ ရွိမလဲ။ ဘယ္သူေတြအထိ ကူးစက္သြားႏုိင္သလဲဆုိတဲ့ ဆုိးက်ဳိးကုိလည္း အတတ္ႏုိင္ဆုံး လုိက္ႏုိင္သမွ်လုိက္ႏုိင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိေျဖရွင္းတာဟာ တစ္ခုတည္းလည္းဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မယ္။ ေျဖရွင္းနည္းေတြအေနနဲ႔လည္း မ်ားစြာရွိေနပါလိမ့္မယ္။ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ နိဗၺာန္ကုိပဲၾကည့္ပါ။ တကယ္ေတာ့ နိဗၺာန္ေရာက္ခ်င္ရင္ ေဝေနယ်အလုိက္ေဟာထားခဲ့တဲ့ နည္းလမ္းေတြဟာ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ကုိယ္နဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ လမ္းစဥ္၊ က်င့္စဥ္နဲ႔ အေရာက္သြားဖုိ႔ပါပဲ။
    အထက္ေပၚက လက္သမားရဲ႕ နည္းလမ္းကေတာ့ သစ္ပင္ဟာသူ႔ရဲ႕ ျပႆနာေျဖရွင္းနည္း လမ္းစဥ္ပါပဲ။ ဒီျပႆနာေတြကုိ လည္း သူ႔အေနနဲ႔ မဆုိင္သူမ်ားအေနနဲ႔ ဒုကၡမေရာက္မႈကုိ ဦးတည္ၿပီး လွပတဲ့ေျဖရွင္းနည္းေလးနဲ႔ ေျဖရွင္းသြားတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူေျပာတာေလးကုိ ျပန္ၿပီးစဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ ေနာက္ဆုံးသူ သုံးသပ္သြားတဲ့ အခ်က္အလက္ေလးကုိ သတိထားမိလုိက္လားေတာ့ မသိဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ စိတ္ဓာတ္ကုိ မီးေမာင္းထုိးျပသြားတာပါပဲ။ စိတ္သာရွင္ေစာ ဘုရားေဟာဆုိတဲ့စကားေလး မၾကာခဏ ဆုိသလို ေျပာဆုိသုံးႏႈံးခဲ့ၾကဖူးပါလိမ့္မယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ စိတ္ဟာ အရာရာကုိ ဖန္တီးခ်ဳပ္ကုိင္ေနတဲ့ အခရာက်ဆုံး အရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစိတ္ေၾကာင့္ပဲ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကရ၊ ဒီစိတ္ေၾကာင့္ပဲ ဝမ္းနည္းၾကရနည္း ဘဝဇာတ္ခုံအဖုံဖုံေပၚမွာ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိးစုံနဲ႔ နပန္းလုံးၾကရင္ မၿပီးဆုံးေသးတဲ့ ခရီးခဲႀကီးကုိ လက္ပစ္ကူးေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ လက္သမားဆရာေျပာတာက-
    ''အထူးျခားဆုံးကိစၥက ဒီလုိ။ မနက္မုိးလင္းလုိ႔ အျပင္ထြက္လာၿပီး သစ္ပင္ဆီက အဲဒါေတြကုိ ျပန္ယူတဲ့အခါ တခ်ဳိ႕ေတြက ထြက္ေျပး ေပ်ာက္ဆုံးေနတယ္။ တခ်ဳိ႕ဟာေတြကေတာ့ မေန႔ညက ထားခဲ့တာေတြထက္ ပုိၿပီး ေလးလံ ေနခဲ့တာပါပဲ'' ဟုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ခ်ိတ္ဆဲြထားခဲ့တဲ့ အခက္အခဲေတြဟာ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ေနၿပီး ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ေနခဲ့တာေၾကာင့္ရယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ဘာမွမဟုတ္ပါဘူးဆုိတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းေတြရယ္ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးေပ်ာက္ဆုံးသြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း စိတ္ ပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ကိစၥေတြကေတာ့ ဒီလုိေမ့ေဖ်ာက္လုိ႔မရဘဲ တႏုံ႔ႏုံ႔ေတြးၿပီး ဒီျပႆနာႀကီး ငါဘယ္လုိေျဖရွင္းရမလဲ။ ရမွာမဟုတ္ပါဘူးကြာ။ အစြမ္းအစလည္းမရွိႏုိင္ပါဘူး။ လြယ္ကူတဲ့အရာမွမဟုတ္တာ စတာေတြးေလ၊ ေလးေလ၊ ေတြးေလ၊ ေလးေလနဲ႔ မၿပီးဆုံးႏုိင္ေတာ့ ဘဲ ေတြးလုိက္တုိင္း ေလးလံေနခဲ့ေတာ့တာေပါ့။ ဒါဟာလည္း စိတ္ပဲမဟုတ္လား။ ေနာက္ဆုံးမွာခ်င္တာကေတာ့ ျပႆနာေလးကုိ မဆုိင္သူမ်ားထံ သယ္ေဆာင္မလာဘဲ ႐ုိးရွင္းလွတဲ့ေျဖရွင္းနည္းေလးေတြနဲ႔ အေကာင္းမြန္ဆုံးေျဖရွင္းသြားႏုိင္ပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳ လုိက္ရပါတယ္။
ေမာင္မင္းစုိး
၂ဝ၁၂၊ family-ဝင္ဘာ

ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးတဲ့ အေျဖ

ငါလည္းလူလည္တစ္ေယာက္လုိ႔ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ ထင္ခဲ့တာ အခုေတာ့
ႏွာတစ္ဖ်ားသာတာမဟုတ္ဘူး ႏွာႏုကုိ ထုေခ်သြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္တစ္ခု
ခပ္ယဲ့ယဲ့က်န္ေတာ့တဲ့ စိတ္ကစားကြင္းမွာ ႀကီးႏုိင္ငယ္ညွင္းတာမဟုတ္ဘူး
ပုိးစုိးပက္စက္ပါပဲ တကယ့္ကုိ ေသြးပ်က္ဖြယ္ေန႔ရက္ေတြနဲ႔ လူလည္း အလည္လြန္ေနခဲ့ၿပီး
အလဲလြန္မသြားေအာင္ ထိန္းထားရတယ္။ ျဖစ္ပုံက ေျမြေပြးခါးပုိက္ထဲ ထည့္သြင္းမိတဲ့ျဖစ္စဥ္
အေရခြံေတြလဲတယ္။ အူသံေတြေပးတယ္။ ေခါင္းေထာင္လာတယ္။ တကယ္ျပႆနာက အဲဒါမဟုတ္ဘူး
ခ်ိပ္ဆဲြထားတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ကုိ နံ႔သာေရပက္ျဖန္းၿပီး လန္းဆန္းတက္ၾကြေနတဲ့ ျမင္ကြင္းႀကီးတစ္ခုပါ
ဒါဟာ လူသားေတြရဲ႕ ဆုိးသြမ္းမႈထဲက တစ္စြန္းတစ္စပါပဲ အျပာေရာင္သုတ္လိမ္းထားတဲ့ ဆုိရုိးတစ္ခုထဲကုိ
ဘ၀ေတြနင္းလုိ႔ျပားသြားရတဲ့ နင္းျပားအျဖစ္ ထုေခ်ထုိးသိပ္ သြပ္သြင္းလုိက္မႈဟာ ၿပီးဆုံးသြားျခင္းရဲ႕
လကၡဏာလား ဘာလား ေ၀ခဲြရခက္ေနတုန္း ဆံျဖဴလာတယ္ ထိပ္ေျပာင္လာတယ္ ယုိင္နဲ႔လာတယ္
ထူထူပ်စ္ပ်စ္ လိမ္းျခယ္ထားတဲ့ သနပ္ခါးဟာလည္း အုိမင္းမႈကုိ မဖုံးကြယ္ တစ္ေန႔တျခားႀကီးႀကီးလာတဲ့
အကုသုိလ္ေတြ ေတာင္ပုံရာပုံ ဒီလုိနဲ႔ လမ္းေပၚမွာ လူေတြ ျပန္က်ဲ႕လုိ႔ ျမင္ကြင္းက မရွင္းလင္းႏုိင္တဲ့
ပုစၦာအတြက္ တုိက္ပဲြေခၚသံ လမ္းေတြကုိ လမ္းေတြျဖန္႔ခင္း လမ္းေတြက လမ္းေပၚကုိ လမ္းေလွ်ာက္လုိ႔
လာလမ္းအတုိင္း လမ္းသလားၾကဦးမယ္ ဒီလုိနဲ႔  ဆံျဖဴသြားက်ဳိးလုိ႔ ဆုိးရြားေဟာင္းႏြမ္းလာတဲ့ ေငြစကၠဴေတြလုိ
သုံးရမွာ မသန္႔ ကုိင္ရမွာမသန္႔ သိမ္းရမွာမသန္႔ ေပးရမွာမသန္႔ ယူရမွာမသန္႔နဲ႔ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြနဲ႔
လူလည္လည္း လူမလည္ႏုိင္ေတာ့ လူလဲမသြားေအာင္ ထိန္းေက်ာင္းေနရင္း လူးေနရတဲ့ လူ႔ဘ၀ဇာတ္ခုံထဲ
ၿပီးပါၿပီဆုိတဲ့ စာတန္းေလး မထုိးခင္ေလးမွာ အေျဖေလး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိေစခ်င္
တကယ္ပါပဲ လူသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ ခက္ခက္ခဲခဲ ရွင္သန္မႈျဖစ္စဥ္။
(ထြက္က်လာတဲ့ စကားလုံးေတြကုိ ခ်ေရးၾကည့္တယ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးတဲ့ အေျဖ)
ေမာင္မင္းစုိး

ေရႊဆံပင္တံတားအေၾကာင္း အပုိင္းအစေလးပါ။

ေအာက္ပါလင့္ေလးမွ သြားေရာက္ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။ http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=71F1qryfFoM

စိတ္လုိက္မာန္ပါရဲ႕ ေနာက္ဆက္တဲြဆုိးက်ဳိး

သတင္းမ်ားကေျပာေသာ ဆင္ျခင္ဖြယ္ရာ(၁)
    အခုတေလာ အြန္လုိင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားေရာ၊ ျပည္တြင္းထုတ္ ဂ်ာနယ္အေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာေတာ့ စိတ္လုိက္မာန္ပါ လုပ္ လုိက္မိၿပီး လူသတ္မႈေတြအထိ က်ဴးလြန္းတဲ့သတင္းေတြ ဖတ္ေနရတာ စိတ္မေကာင္းစရာအျဖစ္အပ်က္ေတြလုိ႔ ဆုိရမွာေပါ့။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ အခ်ဳိ႕ေသာ အျဖစ္အပ်က္ေလးေတြဟာ ဘာမွမဟုတ္တဲ့ကိစၥေလးေတြနဲ႔ ေသေစတဲ့အမႈေတြအထိ က်ဴးလြန္း တာဟာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ဘဝပ်က္တာကေန ဘဝဆုံး႐ႈံးတဲ့အထိ စေလးလုိက္ၾကရပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲဆုိေတာ့ အဓိကေတာ့ စိတ္ပါပဲ။ စိတ္ဆုိတဲ့ေနရာမွာေတာ့ ေကာင္းတဲ့စိတ္၊ မေကာင္းတဲ့စိတ္ဆုိၿပီး ခဲြျခားသိဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္ပါတယ္။ မေကာင္းမႈဆုိတဲ့ အကုသုိလ္လုပ္ရပ္ရဲ႕ လကၡဏာကေတာ့ အျပစ္ႏွင့္တကြျဖစ္ျခင္း။ မေကာင္းေသာအက်ဳိးကုိ ေပးျခင္းဆုိၿပီး ဖြင့္ဆုိထားပါတယ္။ ဒါကေတာ့ မေကာင္းမႈလုပ္တုိင္းျဖစ္ေပၚလာမယ့္ အက်ဳိးတရားေပါ့။ အထူးသျဖင့္ ေလာေလာလတ္လတ္ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ မေကာင္းမႈေတြ ကုိ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေဒါသစိတ္ေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္ေပၚေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
    ေဒါသံ အတၴံ န ဇာနာတိ-ေဒါသျဖစ္ေပၚေနရင္၊ ေကာင္းတာ၊ မေကာင္းတာ၊ အက်ဳိးရွိတာ၊ မရွိတာ ခဲြျခားၿပီးမသိေတာ့ဘူး တဲ့။ ဆုိလုိတာက ေဒါသလႊမ္းမုိးတဲ့အတြက္ မေကာင္းမႈေတြမႊန္ေနၿပီး ဘာမွမျမင္ေတာ့တဲ့သေဘာေပါ့။ မွန္ပါတယ္။ ေဒါသဟာ ေလာကႀကီးကုိ အျပဳသေဘာဘယ္ေတာ့မွ မေဆာင္ေစဘဲ အပ်က္သေဘာကုိပဲ အၿမဲတန္းဦးတည္ေစၿပီး ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံး ဟုိဟုိဒီဒီ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေလာင္ေနၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ခုနကေျပာခဲ့သလုိ ေဒါသအေျခခံၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတေလာ အင္တာနက္နဲ႔ ဂ်ာနယ္မွာ အေတာ္ေလး ဟုိးေလးတေၾကာ္ျဖစ္သြားတဲ့ သတင္းအခ်ဳိ႕ကုိ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ နစ္နာေစလုိတဲ့ သေဘာမဟုတ္ပါဘူး။ လူငယ္ေလးေတြအေနနဲ႔ အထူးသတိျပဳၿပီး လုိက္နာၿပီး သင္ခန္းစာေလးေတြ ယူေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵေၾကာင့္ အျပဳသေဘာနဲ႔ ေထာက္ျပေဝဖန္တဲ့အေနနဲ႔ ေျပာျပလုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
    ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဗဟုိလမ္းမွာရွိတဲ့ တုိက္ခန္းတစ္ခုမွာ ႐ုပ္ရည္ေခ်ာေမာၿပီး ဘယ္လုိမွ မထင္ရက္စရာျဖစ္ေပမယ့္ လူသတ္တရားခံ ျဖစ္သြားရတဲ့ ဒီသတင္းဟာ အေတာ္ေလးကုိျပန္ႏွံ႔သြားပါတယ္။ အိမ္ေဖာ္မေလးကုိ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈန႔ဲ လူသတ္ တရားခံျဖစ္သြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေလးဟာ သိပ္ၿပီးမထူးဆန္းလွတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေလးပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆုံးေတာ့ လူသတ္မႈအထိ အထေျမာက္သြားျခင္းဟာ သူ႔ရဲ႕တက္လမ္းကုိ ႐ုိက္ခ်ဳိးခံလုိက္ရျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ျပည္တြင္း ႐ုပ္သံဇာတ္လမ္းတဲြတစ္ခုမွာ သ႐ုပ္ေဆာင္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အေရြးျခယ္ခံထားရတဲ့ မိန္းကေလးတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ အနာဂတ္ထင္ေပၚၾကားမႈဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚကေန သူကုိယ္တုိင္ဆဲြခ် လုိက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အသက္အရြယ္ ေကာင္းတုန္း၊ ႏုပ်ဳိလန္းဆန္းေနတဲ့အရြယ္၊ ႐ုပ္ရည္ကလည္းေခ်ာေမာလွပၿပီး ျပည္သူခ်စ္ေသာသ႐ုပ္ေဆာင္ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ကုိ မၾကာခင္အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာ ေလွ်ာက္လွမ္းရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြ အလုိလိုဆုံး႐ႈံးသြားတယ္ဆုိေတာ့ ဒါဟာသူ႔ရဲ႕ ပင္ကုိယ္ ဗီဇေၾကာင့္ပဲလား၊ သုိ႔မဟုတ္ တခဏတြင္းျဖစ္ေပၚသြားတဲ့ ေဒါသစိတ္ကေလးကုိ မထိန္းသိမ္းလုိက္ႏုိင္လုိ႔ပဲလား အခုေတာ့ ေရစုန္ ေမ်ာသြားရၿပီးေပါ့။
    အနာဂတ္မွာ မျဖစ္မေန ေနရာတစ္ခုခုမွာ တာဝန္ယူၾကရမယ့္ လူငယ္ေလးေတြအေနနဲ႔ ဒါမ်ဳိးေလးေတြကုိ အတုယူေစ ခ်င္ပါတယ္။ မၾကာခင္တဲ့အခ်ိန္တုိကေလးအတြင္းမွာ အစစအရာရာဆုိသလုိ ပုခုံးလက္ေျပာင္းအေနနဲ႔ ထမ္းေဆာင္ၾကရေတာ့ လူမႈေရးရာအျဖာျဖာေတြအတြက္ စိတ္ဓာတ္ကုိ ျမႇင့္တင္ထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တယ္တယ္ဆုိတာ စိတ္ဓာတ္ျဖဴစင္ၿပီး၊ အေကာင္းျမင္စိတ္နဲ႔ ႏူးညံ့တဲ့၊ စာနာတတ္တဲ့၊ ခြင့္လႊတ္သည္းခံတတ္တဲ့၊ သနား ၾကင္နာတတ္တဲ့ စိတ္ကေလးေတြနဲ႔ ေလာကႀကီး ကုိ အမိအရဆုပ္ကုိင္ၿပီး လွပစြာ အနာဂတ္ခရီးလမ္းကုိ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ထမ္းေဆာင္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္လုိ႔ လူငယ္ပီပီ ေဒါသေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ မနာလုိမႈေတြ၊ မုန္းတီးမႈေတြ၊ ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕မႈေတြစတဲ့ မေကာင္းမႈေတြကုိ ခုခ်ိန္ကစၿပီး ေရွာင္ရွားႏုိင္ဖုိ႔၊ ကုိယ့္စိတ္ကုိ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိပါတယ္။ ေဒါသစိတ္ကေလးကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္လုိက္တာနဲ႔ တၿပိဳက္နက္ ေနာက္ဆက္တဲြ ဆုိးက်ဳိးေတြလည္း မျဖစ္ေပၚေတာ့ဘဲ အလုိလို ပယ္ရွင္းလုိက္သလုိျဖစ္သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခဏတြင္းျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေဒါသစိတ္ကေလးကုိ သတိတရားဆုိတဲ့ ခ်ည္တုိင္မွာ ၿမဲၿမံစြာ ခ်ည္ေႏွာင္ယစ္ဖဲြ႕ၿပီး ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔ အလြန္ပဲ အေရးႀကီးလွပါတယ္။
     ေယာ ေဝ ဥပၸတိတံ ေကာဓံ၊ ရထံ ဘႏၲံဝ ဝါရေယ။
    တမဟံ သာရထႎ ျဗဴမိ၊ ရသၼိဂၢါေဟာ ဣတေရာ ဇေနာ။
    လိမၼာတဲ့ ရထားထိန္းဟာ လ်င္ျမန္စြာ ေျပးသြားေနတဲ့ ရထားကုိ(လမ္းမလဲြရေအာင္) ထိန္းခ်ဳပ္တားျမစ္ႏုိင္သလုိ ျဖစ္ေပၚ လာတဲ့ အမ်က္ေဒါသကုိ တားျမစ္ႏုိင္သူအား လိမၼာတဲ့ ရထားထိန္းဟူ၍ ငါဘုရားရွင္ မိန္႔ဆုိ၏။
ဤမွတပါး ႐ုိး႐ုိးပကတိ ရထားထိန္း သည္ ရထားႀကိဳးကုိင္မွ်သာ မည္ေပ၏။
Whosever checks his rising anger as a clever driber a rolling-charoit-him
    I call a true charioteer; other are only rein- holder.
    ဒါနဲ႔တဆက္တည္းေျပာရမယ္ဆုိရင္ ခ်စ္သူရဲ႕လွည့္စားမႈကုိ ခံရတယ္ဆုိၿပီး ကုိယ့္ခ်စ္သူကုိ မီး႐ႈိ႕သတ္ခဲ့တဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ အေၾကာင္းကုိလည္း ဖတ္လုိက္ေသးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း တကယ္ဆန္းစစ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ လွည့္စားသူေရာ၊ လွည့္စားခံရတဲ့ လူေရာ မေကာင္းတဲ့အျဖစ္ဆုိးမ်ဳိး ႀကဳံေတြ႕လုိက္ရတာပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ မီး႐ႈိ႕သတ္တယ္ဆုိတာဟာလည္း အေတာ္ေလးကုိ ရက္စက္ လြန္းတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ပါပဲ။ ေနာက္တစ္ဖက္ကေတြးမယ္ဆုိရင္လည္း တစ္ဖက္ကလည္း မီး႐ႈိ႕သတ္ခံရေလာက္ေအာင္ လွည့္စား လုိက္တာဟာ မေကာင္းတဲ့လုပ္ရပ္ပါပဲ။ ဆုိေတာ့ ဒါေတြဟာ ေဒါသစိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚသြားရတဲ့ မေကာင္းတဲ့ဆုိးက်ဳိးေတြပါ။ ေသသြားတဲ့လူလည္း မေကာင္းသလုိ၊ မီး႐ႈိ႕သတ္တယ္ဆုိတဲ့ ခ်စ္သူဟာလည္း ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒရဲ႕အျပစ္ေပးျခင္းကုိေတာ့ မုခ် ခံစားရပါလိမ့္မယ္။ အလားတူပါပဲ ပုဇြန္ေတာင္မွာလည္း အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးကုိ ေမာက္မာတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ခဏတြင္း ျဖစ္ေပၚသြားတဲ့ ေဒါသေၾကာင့္ပဲ လူသတ္မႈျဖစ္သြားျပန္ပါတယ္။
    လူသတ္တရားခံရဲ႕ အေျပာအရေတာ့ အျဖစ္အပ်က္ဟာ ဘာမွမေျပာပေလာက္တဲ့ လမ္းသြားစင္ေလးမွာ ျဖစ္သြားရတဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ။ လမ္းေဘးကေရအုိင္ေလးမွာ ေရေဆးစဥ္ အနီးအပါးက ျဖတ္ေလွ်ာက္သြားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကုိ စင္သြားျခင္းေၾကာင့္ ေတာင္းပန္မႈလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ညစ္ညမ္းစြာဆဲေရးမႈေတြ လုပ္တာကုိ မေက်နပ္ဘဲ အၿငိဳးအေတးထားၿပီး လက္စားေခ်လိုက္တဲ့ အမႈတစ္ခုေပါ့ေလ။ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ အမႈေလးေတြဟာ ဘာမွမဟုတ္ဘူးဆုိေပမယ့္ ခံစားလုိက္ရတဲ့ လူေတြဟာ ဒါကိုတႏုံ႔ႏုံ႔ေတြးၿပီး မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္သြားၿပီး ရန္ၿငိဳးေတးထားလုိက္ပါတယ္။ အခြင့္သာတုန္းမွာေတာ့ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ရန္ေၾ<ြကးဆပ္လုိက္မယ္ဆုိတဲ့ ရန္တုန္႔မႈေတြေၾကာင့္ မျဖစ္သင့္တာေတြ ျဖစ္သြားရတာပါပဲ။ ဒါဟာလည္း သတိတရား ေမ့ေလ်ာ့ၿပီး ျပန္လည္ကာ လက္စားေခ် ကုိေခ်မယ္ဆုိတဲ့ မေကာင္းတဲ့ေဒါသစိတ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈကုိ တြန္းမလွန္ႏုိင္ဘဲ အႏုိင္ယူသြားခံ ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မျဖစ္သင့္ မျဖစ္ထုိက္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ေဒါသစိတ္ကုိ ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔၊ လူ႔ဘဝဆုိတဲ့ ခရီးတစ္ခု ေလးမွာ နားခိုစရာအျဖစ္ ခဏတာဝင္ေရာက္ နားခုိၾကရတဲ့အခိုက္ ေအးေအးလူလူ နားခုိႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ လူသားအသိေတြ ျဖန္႔ေဝႏုိင္ဖုိ႔ အေရးပါလွပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူ႔ဘဝဆုိတာ ဘယ္ခ်ိန္ေလးမွာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားမလဲဆိုတာ မွန္းဆလုိ႔ေတာင္ မရတဲ့အေနအထားပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ခဏတာလူ႔အျဖစ္ကုိ တန္ဖုိးရွိတဲ့စြမ္းေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ေနထုိင္သြားႏုိင္ဖုိ႔ အလြန္ပဲအေရးတႀကီး လုိအပ္လွပါတယ္။
    ေနာက္ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္မွာ ဖတ္လိုက္ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခုပါ။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကလည္း သာမန္အျဖစ္အပ်က္ ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆုိင္ပုိင္ရွင္ျဖစ္သူရဲ႕ ေျဖရွင္းခ်က္ကုိေတာ့ နားမလည္သလုိ ျဖစ္သြားရပါတယ္။ အလုပ္ထုတ္တဲ့ ကိစၥေတြေၾကာင့္ တုိင္တန္းလုိက္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ အလုပ္သမားေတြကဘက္ကေန ရပ္တည္သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အလုပ္ျပဳတ္သြားတဲ့ မန္ေနဂ်ာရဲ႕ အေျပာကေတာ့ အဆုိပါအလုပ္ရွင္ဟာ အလုပ္သမားေတြကုိ ဆုံးမတာဟာ တစ္ခါတေလမွာ ေသြးထြက္သံယုိအထိ ႐ုိက္ႏွက္မႈေတြကုိ ျပဳလုပ္တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႔အေနနဲ႔ ဒီအလုပ္ကုိ ျပန္လုပ္ဖုိ႔အတြက္ ေနာင္လာမယ့္အလုပ္သမားေတြကုိ ဒီလုိမ်ဳိး ႐ုိက္ႏွက္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေအာင္ တုိင္ၾကားျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဒီအထိကေတာ့ ဘာမွထူးထူးေထြေထြ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ညႇိႏႈိင္းၿပီးအဆင္ေျပသြားတယ္ဆုိေပမယ္။ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ ထြက္ဆုိခ်က္ႀကီးကုိေတာ့ မႏွစ္ၿမိဳ႕ပါဘူး။
    သူထြက္ဆုိသြားတာက ''ကြၽန္ေတာ္ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ လုပ္တယ္ဆုိတာကလည္း မိဘတစ္ေယာက္လုိ ဆုံးမတာပါ''တဲ့။ ဒါကုိေတာ့ စိတ္ထဲမွာ တစ္မ်ဳိးႀကီးလုိ႔ ခံစားရပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ အလုပ္သမားေတြကုိ မိဘတစ္ေယာက္လုိ႔ ဆုံးမပုိင္ခြင့္ရွိသလား ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းပါပဲ။ ဒါဟာ သူ႔ကုိအျပစ္တင္လုိတဲ့သေဘာမဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ေသာအခါမွာ ဒီလုိထြက္ဆုိခ်က္ႀကီးနဲ႔ အမႈၿပီးသြားမယ္ ဆုိတာႀကီးေတြ မျဖစ္ေအာင္ အသိေပးျခင္းပါပဲ။ ညႇိႏႈိင္းၿပီးအဆင္ေျပသြားတာကုိေတာ့ ေက်နပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျဖမ်ဳိးႀကီး စာမ်က္ႏွာေပၚ ေရာက္လာၿပီး လုပ္သက္သုံးလအတြက္း အထုတ္ခံရလုိ႔ တစ္လစာနစ္နာေၾကး ေပးၿပီးအမႈေက်ေအးလုိက္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းႀကီးအေနနဲ႔ေတာ့ တက္လာတာၾကားရသူအတြက္ သိပ္ၿပီးအဆင္မေျပသလုိျဖစ္သြားလုိ႔ပါ။ ေစာဒကတက္လာမယ္။ ခုနကေတာ့ ေဒါသစိတ္ကုိ ေျဖဖုိ႔ေျပာေနၿပီး အခုေရွ႕ေနာက္မညီဘဲ ေရးျပန္ၿပီဆုိတဲ့သေဘာ။ နားလည္မႈလဲြေနသလားလုိ႔၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ကလည္း ဒီလုိ ေဒါသေရွ႕ထားမႈေတြနဲ႔ မျဖစ္သင့္တဲ့အမႈေတြ ဆက္ၿပီးမက်ဳးလြန္မိေအာင္ မီးေမာင္းထုိးျပတဲ့သေဘာပါ။ မိမိအေနနဲ႔ ေလ့လာ ဖူးတဲ့၊ မွတ္သားဖူးတဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာလူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း အပုိဒ္ (၅)မွာေတာ့ ဒီလုိေလး မွတ္သားဖူးလုိ႔ပါ။ မည္သူ႔ကုိမွ် မတရားႏွိပ္စက္ျခင္း မျပဳရတဲ့ ဟုတ္သလားဆုိတာ အဲဒီေၾကညာစာတမ္းကုိ ျပန္ဖတ္ၾကည့္ေပါ့လုိ႔ပဲ မွာၾကားလုိက္ခ်င္ ပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူ႔ရဲ႕ထြက္ဆုိခ်က္ျဖစ္တဲ့ မိဘတစ္ေယာက္လုိ ဆုံးမတာပါဆုိတာ သဘာဝက်သလားဆုိတာ ေတြးၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။  ကဲထားပါ။ အဓိကကေတာ့ ေက်လည္သြားတာကုိပဲ ကိုယ္နဲ႔မဆိုင္ဘဲ ေက်နပ္မိပါတယ္။
    ျပန္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ဒီလုိေဒါသစိတ္တကုိ ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး မျပဳသင့္တာေတြ မျပဳမိေအာင္၊ မလုပ္သင့္တာေတြ၊ မလုပ္ မိေအာင္၊ မေျပာသင့္တာေတြ မေျပာမိေအာင္ မိမိတုိ႔ရဲ႕ စိတ္ကေလးေတြကုိ သတိဆုိတဲ့ခ်ည္တုိင္မွာ ၿမဲၿမဲၿမံၿမံ ခ်ည္ေႏွာင္ထားႏုိင္ပါေစ ေၾကာင္း တုိက္တြန္းရင္း ကဗ်ာေလးတစ္ပုဒ္ကုိ လက္ေဆာင္ေပးလုိပါတယ္။ ဒီကဗ်ာကေလးကေတာ့ စေလးဦးပုညအေနနဲ႔ ၿမိဳ႕ဝန္ ဦးသာအုိးအေနနဲ႔ အဆုံးစီရင္ခံခဲ့ရၿပီး ေသအံ့ဆဲဆဲမွာ ေရးသားထားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေလးျဖစ္ပါတယ္။
    ဟုတ္ပေလ၊ ႏႈတ္ေခြၽဟရမွာျဖင့္၊ ပုေဗၺစ ထင္ေလ။
    ေကာသလရယ္လုိ႔၊ ေလာကမွာ အေသေရလွ်မ္းပါတဲ့၊
    ေရႊနန္းစံရာအိမ္ေတာင္မွ၊ ခါခ်ိန္တန္ပ်က္စၿမဲေပမုိ႔၊ စဲြမိသံေဝ။   
    အကုသိုလ္ အာဃာတကပ္ရယ္က၊ ယခုလုိလာလုိ႔ ျဖတ္ေသာ္ေၾကာင့္၊
    ဇရပ္သုိ႔ ေျပးရေခ်၊ ေခြးေသသုိ႔ ေသရျငား။
    သိလ်က္ႏွင့္ပင္၊ ဝိပါက္ၾကမၼာငင္ေတာ့၊ ေရႊÓာဏ္ရွင္ ေဝမခဲြႏုိင္ဘု၊ ပဲြေတြ႕အမွား။
    အားလုံးေမတၲာပန္းမ်ားပြင့္လန္းႏုိင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာတဲ့ ဘဝပုိင္ရွင္မ်ားအျဖစ္ ကုိယ္စီတည္ေဆာက္ႏုိင္ပါေစ။
ေမာင္မင္းစုိး
စတုိင္သစ္မဂၢဇင္း၊ ၂ဝ၁၂၊ေအာက္တုိဘာ

လူငယ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္း(၉) မနက္ျဖန္မ်ားစြာအတြက္ အျပင္အဆင္

''ယမၸိစၧံ န လဘတိ၊ တမၸိ ဒုကၡံ''ဆုိၿပီး ဗုဒၶကသူရဲ႕ တရားဦးျဖစ္တဲ့ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွာ ေဟာထားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ လုိ၍မရေသာ ဆင္းရဲေပါ့။ လုိခ်င္တာေတြကေတြ၊ ျဖစ္ခ်င္တာေတြကေတာ့ တန္းစီေနခဲ့ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလုိခ်င္မႈေတြ၊ ျဖစ္ခ်င္မႈေတြ ရမလာ၊ ျဖစ္မလာေတာ့ လုိခ်င္တက္မက္မႈေတြကေနတဆင့္ ေလာကႀကီးလည္း ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ဆုိသလုိ ေလာင္ၿမိဳက္မႈေတြနဲ႔ သံသရာလည္ေနရပါေတာ့တယ္။ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔လည္း ဒီမုိကေရစီ  ႏုိင္ငံသစ္တစ္ခုကုိ ေမာင္းႏွင္ေနဆဲအခ်ိန္မွာ ေတာ့ ျဖစ္ခ်င္တာေတြ၊ လုိခ်င္တာေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခုေတာ့ ရွိေနဦးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ တစ္ခါတေလမွာေတာ့ လုိခ်င္တာမရ ေတာ့ ဆင္းရဲမႈေတြလည္း ရွိေနဆဲေပါ့။        အလုိမက်မႈေတြနဲ႔ ခရီးဆက္ေနမယ့္အစားေတာ့ ဒီအလုိမက်မႈေတြကုိ အားလုံး တက္တက္ၾ<ြကၾ<ြကနဲ႔ ပူေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ မနက္ျဖန္မ်ားစြာကေတာ့ အရွိအဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ဆက္လက္ခ်ီတက္ေနၾကရမယ္ဆုိတာ သံသယမရွိပါဘူး။
    ဒီေတာ့ တစ္ဦးေကာင္းတစ္ေယာက္ေကာင္းကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေနမယ့္အစား အားလုံးစုစည္းမႈနဲ႔ ခရီးဆက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ အခ်ိန္တုိတုိအတြင္းမွာပဲ ေအာင္ျမင္မႈသရဖူကုိ ေဆာင္းႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ မ်ားစြာေမွ်ာ္လင့္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ သူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ေတာ့ ကယ္တင္ရွင္တစ္ဦးလုိပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ေနရာတုိင္းမွာေတာ့ သူ႔ကုိခ်ည္းအားကုိးေနလုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ပါဘူး။ ကိုယ္တုိင္ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ တဲ့နည္းနဲ႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီး မနက္ျဖန္မ်ားစြာကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။
    ဥပမာ-ေအာင္ျမင္တဲ့ ေဘာလုံးအသင္းတစ္ခုလုိပါပဲ။ ဂုိးသမားဟာလည္း သူ႔ရရွိထားတဲ့ ဂုိးတုိင္ႏွစ္ခုၾကားကေန တစ္ဖက္ တုိက္စစ္မွဴးသြင္းတဲ့ ဂုိးေတြမဝင္ေအာင္ တာဝန္ယူၿပီး အစြမ္းကုန္ ကာကြယ္ရသလုိ၊ ေနာက္တန္း ခံစစ္မွဴးေတြကလည္း တစ္ဖက္ တုိက္စစ္မွဴးမ်ားရဲ႕ မိမိတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လႊားၿပီး ဂုိးသြင္းမႈမ်ားမျပဳလုပ္ႏုိင္ေအာင္ ေနာက္တန္းကေန အုတ္တံတုိင္းသဖြယ္ ခုခံၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလယ္တန္းသမားမ်ားအေနနဲ႔လည္း မိမိတုိ႔ထံေရာက္ရွိလာတဲ့ ေဘာလုံးကုိ အၿပိဳင္အဆုိင္ဆုိသလုိ တစ္ဖက္အသင္း ကုိ ဂုိးရရွိေအာင္ဖန္းတီးၾကမယ့္ ေရွ႕တန္းပေလယာေတြဆီကုိ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္မိမိအေနအထားနဲ႔ ပုိ႔ေဆာင္ေပးႏုိင္ရပါမယ္။ အဲဒီလုိပါပဲ ေရွ႕တန္းတုိက္စစ္သမားေတြကလည္း မိမိတုိ႔ထံေရာက္ရွိလာတဲ့ ေဘာလုံးကုိ လွလွပပအစြမ္းျပ ကာ တစ္ဖက္အသင္းရဲ႕ ေနာက္တန္း ခံစစ္သမားေတြကုိ လိမ္ေခါက္သင့္လိမ္ေခါက္ၿပီး ဂုိးရရွိဖုိ႔ စြမ္းေဆာင္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ ေအာင္ျမင္တဲ့ အသင္းတစ္ခုျဖစ္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပါပဲ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လုိေနရာမွာမဆုိ ဘယ္သူေတြ ဘာမလုပ္လုိ႔ဆုိၿပီး အျပစ္တင္ေနမယ့္အစား ကုိယ္တုိင္သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္တဲ့ ပေလယာအျဖစ္နဲ႔ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ဆုိ ရင္ေတာ့ အသင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တုိင္းျပည္တစ္ခုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေအာင္ျမင္တဲ့သရဖူကို မေဝးေတာ့တဲ့ အနာဂတ္ မွာ ဖန္တီးပုံေဖာ္ႏုိင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ဒီလုိအသင္းသမားစုစုစည္းစည္း စည္းလုံးညီညြတ္မႈမ်ဳိးနဲ႔ လူတုိင္းကုိယ့္က်ရာေနရာမွာေလးမွာ မခုိမကပ္ဘဲ ပါဝင္ၾကမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီခရီးၾကမ္းဟာ အခက္အခဲမ်ဳိးစုံကေန စြမ္းအားရွိရွိနဲ႔ အျမန္ဆုံးအေကာင္အထည္ ေပၚလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဒါကဘာေၾကာင့္ ေျပာရတာလဲဆုိေတာ့ လုပ္ႏုိင္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ သူ႔ေနရာနဲ႔သူ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေပမယ့္ အားမလုိ အားမရျဖစ္ၿပီး ဘယ္သူမလုပ္လုိ႔၊ ဘယ္ဝါမလုပ္လုိ႔ဆုိၿပီး အျပစ္တင္တဲ့အသံေလးေတြ ၾကားေနရလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္။ ဒီေတာ့ အားလုံး ကူညီေျဖရွင္းၿပီး ဝုိင္းဝန္းကာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ကိစၥေလးေတြကုိ ကူညီပံ့ပုိးတဲ့အေနနဲ႔ တာဝန္ယူစိတ္နဲ႔ ေျဖရွင္းသြားၾကဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါတယ္။
    ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင့္ငါးရာေက်ာ္ ခန္႔ခန္႔ထည္ထည္အျဖစ္ ယိုးယြင္းမႈနည္းပါးစြာနဲ႔ ေအာင္ျမင္စြာခရီးဆက္ေနတဲ့ ဗုဒၶတည္ေထာင္ ထားခဲ့တဲ့ သာသနာေတာ္ဆုိတဲ့ အသင္းႀကီးဟာလည္း တကယ္တန္းအေနနဲ႔ သုံးသပ္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဆုိတဲ့တစ္ဦးေကာင္း တစ္ေယာက္ ေကာင္းေၾကာင့္ေသာ မဟုတ္တာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါကုိ တာဝန္သိစိတ္နဲ႔ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ မေထရ္မ်ားစြာရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခ်က္ျပည္ဆန္းစစ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶအေနနဲ႔ သူကုိယ္တုိင္တည္ေထာင္ထားတဲ့ သာသနာေတာ္ႀကီးကုိ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ တည္ေထာင္ခဲ့တာမဟုတ္ပါဘူး။ အခက္အခဲမ်ဳိးစုံ၊ အတုိက္အခံမ်ဳိးစုံကုိ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရတာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေလးအသေခ်ၤနဲ႔ ကမၻာတစ္သိန္း ကာလပတ္လုံး ခႏၲီပါရမီ၊ ေမတၲာပါရမီစတဲ့ ပါရမီေတာ္မ်ားကုိ  ျဖည့္ဆည္းေတာ္မူခဲ့ေၾကာင့္ ဒီအခက္အခဲ၊ အတုိက္အခံမ်ဳိးစုံကုိေတာ့ တြန္းလွန္ေတာ္မူခဲ့ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တြန္းလွန္ေတာ္မူ ခဲ့တယ္ဆုိတာ ဒုက္ေတြ၊ ဓားေတြ၊ လက္နက္မ်ဳိးစုံစတာေတြနဲ႔ ျပန္လည္ခုခံခဲ့တာမဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တာေတြကုိ ႏူးႏူးညံ့ည့ံ သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕နဲ႔ ေျဖရွင္းေတာ္မူခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
    ေနာက္တဆင့္တက္ၿပီး စဥ္းစားၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶလုိ အတုမရွိဘဲ မဟုတ္တာ၊ မမွန္တာမ်ဳိးေတြကုိ ျမဴမႈန္မွ်ပင္ မလုပ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးကုိေတာင္ ေဒဝဒတ္လုိ ေယာက္ဖလည္းေတာ္၊ ညီတစ္ဝမ္းကဲြလည္းေတာ္တဲ့ လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အတုိက္အခံမ်ဳိးစုံ၊ စိဥၥာမာနလုိ႔ မိန္းမမာယာအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ မသင့္ေတာ္လွတဲ့၊ မေလ်ာက္ပတ္လွတဲ့ စြပ္စဲြမႈအဖုံဖုံ၊ မိစၧာဒိ႒ိအယူရွိတဲ့ ပုရာဏကႆပစတဲ့ တိတၴိဆရာ ႀကီးမ်ားရဲ႕ တပည့္မ်ဳိးစုံရဲ႕ လာဘ္လာဘအတြက္ အဆဲအေရးမ်ဳိးစုံနဲ႔စတဲ့ ဆူးေညာင့္ခလုတ္မ်ားစြာဟာ တန္းစီၿပီး ကာဆီးေနခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မိမိမွန္ကန္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းကုိေတာ့ နည္းနည္းမွ တြန္႔ဆုတ္သြားျခင္းမ်ဳိး မျပဳလုပ္ေတာ္မူခဲ့ဘဲ ယခုလုိ အရွည္ခန္႔ တည္တန္႔ေနခဲ့တဲ့ သာသနာေတာ္ႀကီးကုိ အေကာင္းအမြန္ဆုံး ပုံေဖာ္ထုဆစ္ႏိုင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနက ေျပာသလုိပါပဲ ယခုလုိအရွည္တည္တန္႔ေနတာဟာ ဗုဒၶဆုိတဲ့အတုမရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးရဲ႕ ႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ မိမိတုိ႔အေနနဲ႔လည္း ဒီမုိကေရစီခရီးႀကီးကုိ ေမာင္းႏွင္ေနတဲ့အခါကာလမွာ ကုိယ္စြမ္းေဆာင္ႏုိင္တဲ့ ေနရာအသီးသီး ကေန ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ မ်ားစြာပဲလုိအပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာေလးမွာလည္း ႀကဳံတုန္းအျဖစ္အပ်က္ေလး တစ္ခုေလာက္ေတာ့ ေျပာျပခ်င္ပါေသးတယ္။ ဇင္ဝါဒအျဖစ္အပ်က္ေလး တစ္ခုေပါ့။
    ျမင့္မားတဲ့ ေတာင္ထိပ္တစ္ခုေပၚမွာ က်ဳိတိုၿမိဳ႕ ဇင္ဥယ်ာဥ္တစ္ခုရွိတယ္။ ဥယ်ာဥ္တစ္ခုလုံး သဲေတြ ခင္းထားၿပီး ေက်ာက္တုံး ၁၅တုံးလည္း ရွိတယ္။ မူလကေတာ့ ဒီဥယ်ာဥ္မွာရွိတာ ေက်ာက္တုံး ၁၆တုံးတဲ့။ ျဖစ္ပုံက ဒီလုိပါ။ ဒီ ဥယ်ာဥ္ကုိ တည္ေဆာက္တဲ့ ဥယ်ာဥ္မွဴးဟာ ဥယ်ာဥ္တည္ေဆာက္ၿပီးစီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဧကရာဇ္မင္းကုိ မိတ္ေခၚျပတယ္တဲ့။ ဥယ်ာဥ္ကုိ ၾကည့္ၿပီး ဘုရင္က ေျပာတယ္။
    ''တကယ့္ကုိ အံ့ခ်ီးဖယ္ပါပဲ။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ဥယ်ာဥ္ေတြထဲမွာေတာ့ စဲြမက္စရာအေကာင္းဆုံး ဥယ်ာဥ္ပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ဥယ်ာဥ္တစ္ခုလုံးမွာ အလွဆုံးအရာကေတာ့ ဒီေက်ာက္တုံးပဲ''
    အဲဒီစကားလည္း ၾကားေရာဧကရာဇ္မင္း ခ်ီးမြမ္းလုိ႔ မဆုံးခင္မွာ ဥယ်ာဥ္မွဴးဟာ ဘုရင္ေျပာတဲ့ အလွဆုံးဆုိတဲ့ ေက်ာက္တုံးကုိ ယူၿပီး အေဝးကုိ လႊင့္ပစ္လုိက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။
    ''အင္း၊ အခုမွပဲ ဒီဥယ်ာဥ္ဟာ ၿပီးျပည့္စုံသြားေတာ့တယ္။ တသီးတျခား စြန္းထြက္ေနတဲ့ အရာရယ္လုိ႔ မရွိေတာ့ဘူး။ အခုမွ ၾကည့္ရတာသဟဇာတ က်သြားတယ္။ ဥယ်ာဥ္ဆုိတာ ဘဝနဲ႔တူတယ္။ တစ္ေပါင္းတစ္စည္းတည္း ႐ႈျမင္ဖုိ႔ လုိအပ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဟာ အကယ္၍ အရာဝတၴဳတစ္ခုေပၚမွာသာ အေသးစိတ္ တရစ္ဝဲဝဲ ၾကည့္႐ႈခံစားေနမယ္ဆုိရင္ ၾ<ြကင္းက်န္တဲ့ အရာေတြ အားလုံးဟာ အက်ဥ္းတန္သြားပါလိမ့္မယ္''တဲ့။
    ဒီေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္တာေတြကုိပဲ ေတြးၿပီး ဒီအေတြးေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္သြားတာမ်ဳိး၊ ေနာက္တစ္ခုက လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္စုံေနတာ ေတြကုိ အလြန္ပဲ လုိခ်င္ေနတာမ်ဳိး။ ေနာက္တစ္ခုက အလုိမက်မႈေတြ ရွိေနရင္လည္း ဒီအေပၚမွာပဲ စိတ္ကိုႏွစ္ျမႇပ္ထားတာမ်ဳိး၊ ေနာက္ ဒီကိစၥႀကီးကုိ သူလုပ္ႏုိုင္ပါလ်က္ မလုပ္လုိ႔ဆက္ျဖစ္ေနတာမ်ဳိး စတာေတြနဲ႔ တစ္ခုခုအေပၚမွာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြနဲ႔ ႏွလုံးသြင္းမေကာင္းဘဲ ဘာမွအလုိမက်ဘဲ ရွိေနရင္ေတာ့ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ဘဝ၊ သုိ႔မဟုတ္ သာယာမႈအေပါင္းနဲ႔ ရႊင္လန္းေနရတဲ့ ဘဝမ်ဳိးေတြဟာ အလုိလုိကုန္ဆုံးသြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မျဖစ္ေပၚေသးရင္ တစ္ဦးဦး တစ္ေယာက္ေယာက္ရဲ႕ အကူအညီကုိ ေမွ်ာ္ကုိးေနမယ့္အစား ကုိယ္တုိင္ပါဝင္ၿပီး ျဖည့္ဆီးေပးလုိက္တာဟာ အေကာင္းဆုံးအေျဖျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ရဲ႕ အစြန္းထြက္မႈကုိေတာ့ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ဘူးေပါ့။ သူလည္း သူလုပ္ႏုိင္တဲ့ သုိ႔မဟုတ္ရင္ ကုိယ္မလုပ္ႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္း ႀကီးေတြမွာ သူလုပ္ေနတာကုိပဲ ေက်းဇူးတင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိေတာ့ မနက္ျဖန္မ်ားစြာအတြက္ ျပင္ဆင္စရာေတြကေတာ့ အလြန္ပဲ မ်ားျပားေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါကုိ ေတြးၿပီး ေၾကာက္ရြ႕ံစရာမလုိပါဘူး။ ေနာက္ မလုပ္ခင္ ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူးဆုိတာေလာက္နဲ႔ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ေနတာမ်ဳိး။ ဘယ္သူလုပ္ရမွာ၊ သူလုပ္ရင္ၿပီးသြားမွာပဲဆုိၿပီး ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနတာမ်ဳိးေတြနဲ႔ အခ်ိန္ကုန္လြန္သြားတာမ်ဳိး ေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ကုိယ္တုိင္သာလွ်င္ ပူးေပါင္းပါဝင္လုိက္ျခင္းကသာ အေကာင္းမြန္ဆုံး ရလဒ္တစ္ခု ထြက္ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွသာလ်င္ လုပ္ငန္းတုိင္းဟာ ႀကီးပြားတုိးတက္မႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚကေန ညင္သာစြာကူးခတ္လ်က္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အက်ဳိးမ်ားျဖစ္ထြန္းေစပါလိမ့္မယ္။
    ဒီေတာ့ ေခါင္းေဆာင္လုပ္တဲ့သူမွာေတာ့ မ်ားစြာတာဝန္ေတြ ရွိေနပါလိမ့္မယ္။ ေဘာလုံးပဲြစကားနဲ႔ ျပန္ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အသင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူ၊ နည္းျပအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ မန္ေနဂ်ာအေပၚမွာ တာဝန္ယူတတ္ပါလိမ့္မယ္။ နည္းစနစ္ေတြ မွန္ကန္ဖုိ႔ လုိသလုိ၊ ကစားသမားမ်ားရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကုိလည္း အျမင့္ဆုံးအခ်ိန္အထိ ေမာင္းႏွင္ေပးႏုိင္ရပါမယ္။ ဒီလူနဲ႔ ဒီေနရာ အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္၊ မျဖစ္ဆုိတာလည္း သိရပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခုက တကယ္လုိ႔ အံဝင္မႈမရွိရင္၊ ေျခစြမ္းက်ေနရင္ေတာ့ အျခားလူတစ္ေယာက္နဲ႔ အစားထုိးသင့္ရင္ အစားထုိးၿပီး ကစားေစရပါမယ္။ ဒီလုိပါပဲ လူႀကီးလုပ္သူအေနနဲ႔ ကုိယ့္လက္ေအာက္က လူေတြကုိ အၿမဲတန္းလုိလုိ ေလ့လာ အကဲခတ္တတ္ရပါမယ္။ မၾကာခင္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသမၼတႀကီးအေနနဲ႔ ဒီလုိမ်ဳိးအစားထုိးၿပီး ဝန္ႀကီးဌာနေတြကုိ လူသစ္နဲ႔ အစားထုိးတာေတြ လုပ္ပါတယ္။ ဒါကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိလည္း ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ကစားခုိင္းထားၿပီး ေျခစြမ္းက်တာတုိ႔၊ ေနာက္တစ္ခုက အံဝင္မႈမရွိတာတုိ႔၊ ေနာက္တစ္ခု လူပဲလုိက္ခ်ၿပီး ၿပိဳင္ပဲြစည္းမ်ဥ္းနဲ႔အညီမကစားတာေတြကုိ ေလ့လာၿပီး ေနာက္ပါအစားထုိးရမယ့္ လူေတြကုိလည္း ထရိန္နင္ေပးထားရပါလိမ့္မယ္။ ဆုိေတာ့ လူတုိင္းဟာ သူေနရာနဲ႔သူေတာ့ အသုံးက်ေနတာမ်ဳိးေလးေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အံဝင္မႈမရွိရင္ေတာ့ အၿမဲတန္းအစားထုိးၿပီး ေျပာင္းလဲမႈဆုိတဲ့ ကစားကြက္၊ ကစားနည္းဗ်ဴဟာေတြ ေျပာင္းသင့္ရင္ ေျပာင္းၿပီး ဆက္လက္ရြက္လႊင့္ ႏုိင္ဖုိ႔အေရးႀကီးပါတယ္။
    အခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ မျမင္ရေသးတဲ့ မနက္ျဖန္မ်ားစြာမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲစရာေတြကေတာ့ မ်ားစြာရွိေနပါလိမ့္မယ္။ ဒီအတြက္လည္း မ်ားစြာပဲျပင္ဆင္ထားရပါလိမ့္မယ္။ သူမရွိလုိ႔၊ သူမလုပ္လုိ႔ဆုိတဲ့သေဘာနဲ႔ အေရးအရာတုိင္းမွာ လက္ညႇဳိ္းထုိး အျပစ္တင္မႈဆုိတာေတြကို တတ္ႏုိင္သမွ် ေရွာင္ပါ။ တကယ္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္လုပ္ေဆာင္လုိ႔ အဆင္ေျပမယ္ဆုိရင္ ကုိယ္တုိင္ပဲ ပူးေပါင္း ပါဝင္ေဆာင္ၿပီး လုိအပ္ေနတဲ့ ကြက္လပ္တစ္ခုကုိ ဖာေထးလုိက္ပါလုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ပါရေစ။
ေမာင္မင္းစုိး

သူရဲေကာင္းမေလး မာလာလာ

အမည္    မာလာလာ
အသက္    ၁၄ႏွစ္
ဇာတိ    ပါကစၥတန္။

လူသားအခြင့္အေရးအတြက္ တုိက္ပဲြ၀င္ရင္း
တာလီဘန္ေတြရဲ႕ လူမဆန္တဲ့ က်ည္ဆံတစ္ေတာင့္ဟာ
သူမရဲ႕ ဘယ္ဘက္မ်က္လုံးေအာက္ကေန ထုိးေဖာက္သြားခဲ့တယ္
ျမင့္ျမတ္ျခင္း စိတ္ဓာတ္က သူမကုိ သူေကာင္းျပဳလုိ႔
ႏုနယ္ေသးေပမယ့္ သန္႔ရွင္းမြန္ျမတ္လွတဲ့ မင့္ရဲ႕ႏွလုံးသားကုိ
ကမၻာႀကီးက ေကာင္းခ်ီးျပဳပါရဲ႕။

အမ်ဳိးသမီးမ်ားစြာအတြက္ တက္ၾကြစြာ လႈပ္ရွားၿပီး
ပညာေရး တန္းတူသင္ၾကားမႈ ရဖုိ႔အေရး
လြတ္လပ္စြာ တုိက္ပဲြ၀င္လုိ႔
သူမရဲ႕ ႀကီးမားလွတဲ့ အသိဥာဏ္ေတြရဲ႕ ကိန္း၀ပ္ရာ
ဦးေခါင္းတစ္ခုလုံး ေသြးခ်င္းခ်င္း နီခဲ့တယ္။

လူမဆန္စြာ ပစ္ခတ္လုိက္တဲ့ စစ္ေသနတ္ဟာ
သူမဘ၀ကုိ ပုိမုိေတာက္ေျပာင္ မာေၾကာေစခဲ့တယ္
အသိစိတ္ေတြဟာ ပုိမုိႀကီးထြားလာေစခဲ့တယ္
မ်က္လုံးေအာက္က ထုိးေဖာက္သြားေစတဲ့ က်ည္ဆံဟာ
သူမရဲ႕ အျမင္အာရုံကုိ ဘယ္ေတာ့မွ မႈန္၀ါးသြားေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး
လွပေၾကာ့ရွင္းလွတဲ့ မ်က္ႏွာေလးလုိ သူမရဲ႕ႏွလုံးသား
အသိဥာဏ္ စိတ္ဓာတ္ စာနာမႈ သည္းခံမႈ ခြင့္လႊတ္မႈ
လူပီသမႈေတြဟာလည္း ေၾကာ့ရွင္းလွပေနခဲ့တယ္။

ဆြတ္ေတာင္ၾကားကေန ထြန္းညွိလုိက္တဲ့ အလင္းေရာင္ေလးဟာ
ကမၻာႀကီးတစ္လုံးကုိ   ထိန္ၿငီးေနခဲ့ၿပီး
ေလျပြန္အတုေၾကာင့္ စကားမေျပာႏုိင္ေပမယ့္
မာလာလာ မင္းရဲ႕အသံဟာ
ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံးကုိ တုန္ဟီးေနခဲ့တယ္။

မာလာလာ
လူမဆန္စြာ ယုတ္မာရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္လွတဲ့
တာလီဘန္ေတြရဲ႕ လက္နက္မ်ဳိးစုံဟာ
မင့္ရဲ႕အသိဥာဏ္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ကုိ
ဘယ္ေတာ့မွ ႏႈတ္ယူလုိ႔ မရဘူးဆိုတာ
ယုံတယ္
ၿဗိတိန္မွာ ေဆးကုသခံယူမႈအၿပီး မင့္ရဲ႕အိမ္ျပန္လမ္းကုိ
တစ္ကမၻာလုံးက ဆီးႀကိဳေနပါ့မယ္။

မာလာလာ
က်န္းမာပါေစ။

ေမာင္မင္းစုိး

မွတ္ခ်က္။  ။ ေအာက္တုိဘာလ၊ ၉၊ ၂၀၁၂ေန႔တြင္ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးပညာ
      ေရး အျပည့္အ၀ သင္ၾကားႏုိင္ေရးအတြက္ တုိက္ပဲြ၀င္ေနစဥ္ ရက္စက္ယုတ္
      မာတဲ့ တာလီဘန္ေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ၿဗိတိန္မွာ ေဆးကုသမႈ ခံေနတဲ့
      ၁၄ႏွစ္သမီးေလး မာလာလာသုိ႔။

လူငယ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္း(၈)

အေျဖ အေမးႏြားေၾကာင္းသား၊ အေျဖဘုရားေလာင္းဆုိတဲ့ ဆုိ႐ုိးစကားကုိ ျမန္မာေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္သုံးေနၾကတာကုိ သတိျပဳမိၾကပါလိမ့္မယ္။ ေမးခြန္းဆုိတာကလည္း သိတဲ့အတုိင္း ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ တက္လာမယ္ဆုိတာက ခပ္မွန္းရခက္တယ္ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ စစ္မွန္တဲ့အေျဖရဖုိ႔အတြက္ အေျဖရွင္အေနနဲ႔ လိမ္ၼာပါးနပ္ဖုိ႔၊ ကၽြမ္းက်င္ဖုိ႔၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးအစုံစုံေလ့လာထားဖုိ႔ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ေမးခြန္းဆိုတာေတြကေတာ့ လူေတြရွိေနသမွ် ေမးခြန္းမ်ဳိးစုံလည္း ရွိေနမွာမလဲြပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဘာအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေမးခြန္းေမးလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပႆနာျဖစ္လုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီကိစ္ၥေတြကေန ေက်ာ္လႊားသြားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ေတာ့ အေျဖမ်ဳိးစုံ၊ ေျဖရွင္းနည္းမ်ဳိးစုံ၊ ရွင္းလင္းျခင္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ေကာင္းမြန္းတဲ့ရလဒ္တစ္ခုကုိ ဖန္တီးေဖာ္ေဆာင္သြားႏုိင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အကုန္အက်နည္းနည္း၊ အထိအခုိက္နည္းနည္းနဲ႔ ၿပီးဆုံးသြားဖုိ႔အင္မတန္မွ အေရးႀကီးလွပါတယ္။ အခုတေလာလည္း လႊတ္ေတာ္မွာေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ျပင္ပမွာေရာ ျပႆနာေပါင္းစုံ တက္ေနတာေတြ႕ေနၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းတဲ့ အေျဖ၊ စစ္မွန္တဲ့ အေျဖ၊ အဓိပ္ၸာယ္ရွိတဲ့ ေျဖရွင္းနည္းေတြနဲ႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အက်ဳိးရွိစြာ ၿပီးဆုံးသြားေစခ်င္ၾကပါတယ္။ ရခုိင္းအေရးအတြက္ စိန္ေခၚခ်က္ေတြ၊ မၿပီးဆုံးႏုိင္ေသးတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္အေရးေတြ၊ အလုပ္သမားကိစ္ၥအေရးေတြ၊ ေနာက္ဆုံးေပၚအေရးျဖစ္တဲ့ ခုံ႐ုံးမွသည္ ပီအာ(ရ္)စနစ္ျဖစ္တဲ့ အခ်ဳိးက်ေ၀ငွၿပီး က်င့္သုံးမႈေဖာ္ေဆာင္ေရးေတြ စသျဖင့္ေတာ္ေတာ္ေလးကုိ မ်ားျပားလွတဲ့ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ ႏုနယ္ေသးတယ္ဆုိတဲ့ အစုိးရအေနနဲ႔လည္း အခုေတာ့ ႏုနယ္ေသးတယ္ဆုိတဲ့ စကားေျပာဖုိ႔ အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့ ဘူးဆုိတာ သိၿပီးျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔အတြက္ အမ်ားအေနနဲ႔ ဒီေလာက္မလုိအပ္ဘူးလုိ႔ ေျပာေနေပမယ့္ သမ္ၼတ႐ုံး ၀န္ႀကီးဌာနအတြက္ ၀န္ႀကီးေျခာက္ဦးအထိ ခန္႔အပ္ၿပီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾကမယ္ဆုိေတာ့ အနာဂတ္ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ဘယ္လုိ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမယ့္ အက်ဳိးရလဒ္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္သြားမလဲဆုိတာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သမ္ၼတႀကီးရဲ႕အဆုိအရကေတာ့ ေကအုိင္အုိ၊ ေကအုိင္ေအေလာက္ပဲ ေဆြးေႏြးမႈမေအာင္ျမင္ေသးတာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အတိအလင္း ေျပာဆုိေနသံေတြနဲ႔အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈေတြကုိလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္လုပ္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တစ္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ အစုိးရဌာနအတြက္ အဓိကရန္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကတဲ့ ျပည္ပေရာက္ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြလည္း ျပည္တြင္းကုိ၀င္ေရာက္ေစၿပီး ေလ့လာမႈေတြ၊ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတာလည္း ေတြ႕ႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ေထာင္အသီးသီးမွာ ပုဒ္မအသီးသီးနဲ႔ စြပ္စဲြခံထားရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား သုံးရာေက်ာ္ရွိ ေနေသးေၾကာင္း၊ ဒါေတြကုိလည္း ျပန္လႊတ္ေပးေစလုိေၾကာင္း ေတာင္းဆုိသံေတြကလည္း ေန႔စဥ္မျပတ္ၾကား ေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိေတာ့ ျပႆနာ ေပါင္းစုံကေတာ့ မည္သုိ႔ပင္ရွိေစ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေျဖရွင္းရမွာေတြ ရွိသလုိ၊ မျမင္ႏုိင္တဲ့ ျပႆနာေပါင္းစုံကလည္း ေထာင့္မ်ဳိးစုံ ကေန ၀င္ေရာက္လာဖုိ႔ အသင့္ရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖရွာႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖုိ႔ လိုအပ္ေနပါၿပီ။ ဒီလုိ ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာေတာ့ ပထမဆုံး ပြင့္လင္းထင္သာမႈဟာ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ မပြင့္မလင္းနဲ႔ သံသယေတြ ထားေနဦးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ မလြယ္ကူပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ နားလည္မႈရွိထားဖုိ႔၊ တည္ေဆာက္ထား ဖုိ႔ လုိပါတယ္။ နားလည္မႈမရွိရင္ေတာ့ ဘာမွၿပီးေျမာက္မွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိ ဒီေနရာမွာ ေတာ့ ငါက ဘာေကာင္ကြဆုိတဲ့ အတ္ၱေတြ၊ မာနေတြကုိ ခ၀ါခ်ႏုိင္ၿပီး ေလးစားမႈ၊ ယုံၾကည္မႈရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ အတူတကြ ေျဖရွင္းေဖာ္ေဆာင္တဲ့အခါ အခ်င္းခ်င္းညီညြတ္မႈဟာလည္း အေရးႀကီးျပန္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အခု ဆီးရီးယား အေရးအတြက္ ကုိဖီအာနန္ကုိ ၾကားခံဆက္သြယ္ၿပီး အစုိးရေရာ၊ အတုိက္အခံေတြေရာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖရွာၿပီး ဆုံး႐ႈံးမႈအနည္း ဆုံးနဲ႔ ၿပီးဆုံးသြားဖုိ႔ သံတမန္နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ မေအာင္ျမင္ဘူးေပါ့။ ဒါေတြဟာ အထက္ကေျပာခဲ့သလုိ နားလည္မႈ၊ ယုံၾကည္မႈမရွိတာေတြ၊ သံသယပြားေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလုိေနရာမွာလည္း ၾကားခံအျဖစ္ ဆက္သြယ္ ေရးသံတမန္ဆုိတာေတြလည္း လုိအပ္ပါတယ္။ အဓိျဖစ္ေနတဲ့အခါ တုိက္႐ုိက္ခံစားေနရတဲ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အနက္႐ႈိင္းဆုံးကိစ္ၥေတြကုိအထိ ထုိးေဖာက္ျမင္ႏုိင္စြမ္းရွိေအာင္ ႀကိဳးစားအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေတြဟာလည္း တကယ္တမ္းမွာေတာ့ လူေတြရ႕ဲ ယုံၾကည္မႈဟာ အရမ္း အေရးပါတဲ့ လက္ၡဏာျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံးရဲ႕ ခံစားခ်က္ေတြကုိ ဘက္မလုိက္ဘဲ နားလည္ႏုိင္ရမယ္။ စကားရည္လုပဲြမ်ဳိးအေနနဲ႔ ၿပီးဆုံးသြားတာမ်ဳိးလည္း မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ တန္းတူအခြင့္အေရးနဲ႔ ၿပီးဆုံးသြားေစဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ကုိယ္က ႏုိင္လုိက္ေပမယ့္ ဒါကုိငါကြဆုိတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ မဆက္ဆံသင့္ဘူး။ ခုံ႐ုံးကိစ္ၥဟာ ေလာေလာလတ္လတ္ျဖစ္သြားတဲ့ ျပႆနာတစ္ခု ပါပဲ။ ဘယ္လုိၿပီးဆုံးသြားတယ္ဆုိတာ အားလုံးသိၿပီးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အခု ဒီလူေတြက ဘာမဟုတ္တဲ့ ကိစ္ၥရပ္ေလးေတြနဲ႔ ေျမာင္း ထဲေရာက္သြားၿပီးလား ဒါကုိလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာအေျဖရွာတဲ့အခါမွာ မၿခိမ္းေျခာက္ရဘူး။ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ ဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ရဘူး။ ဒါကုိေတာ့ က်န္ေနေသးတယ္ဆုိတဲ့ ေကအုိင္အုိ၊ ေကအုိင္ေအနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ အထူးသတိျပဳ ေပးရမယ့္အခ်က္ပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ကုိယ္ခ်ည္းမဟုတ္ဘဲ အျခားနယ္ပယ္အသီးသီးက လူေတြလည္း ပါ၀င္ေစႏုိင္ရမယ္။ ဥပမာအခုျဖစ္ေပၚေန ဆဲျဖစ္တဲ့ ရခုိင္အေရးမွာ အျခားအဖဲြ႕အစည္းမ်ဳိးစုံက လူေတြပါ၀င္ေစတာဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ေျဖရွင္းနည္း၊ စုံစမ္းစစ္ေဆးနည္းလုိ႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိနည္းနဲ႔ ၿပီးဆုံးသြားတဲ့အခါမွာေတာ့ အားလုံးႏုိင္မလား၊ သုိ႔မဟုတ္ရင္ အားလုံး႐ႈံးမလား၊ တစ္ဦးတစ္ဖက္ တည္းက ႏုိင္တာခ်ည္းေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ လက္ခုပ္ဆုိတာ တစ္ဖက္တည္းတီးလုိ႔မွ မရတာ။ ဒါေၾကာင့္ တရားမွ်တဖုိ႔ေတာ့ ဘာအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေဖာ္ေဆာင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ခုနကေျပာသလုိ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပႆနာမ်ဳိးစုံကုိ အေျဖရွာတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ တုိင္းျပည္တုိင္းလုိလုိမွာေတာ့ ဒီလုိ အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစုံ၊ ျပႆနာေပါင္းစုံကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခုကေတာ့ ၀င္ေရာက္ေနဦးမွာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ခုံ႐ုံးကိစ္ၥမွာတုန္းက ဒီခ်ဳပ္ဥက္ၠ႒ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေဆြးေႏြးခ်က္ထဲမွာ ျပႆနာဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးသည္ ျဖစ္ေစ၊ ေျဖရွင္းနည္းက ပုိအေရးႀကီးပါတယ္ဆုိတာမ်ဳိးကုိ ေျပာသြားၿပီး ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ေနာက္ သူ႔ရဲ႕ ဒီစကားဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးထဲမွာလည္း အႏုိင္အ႐ႈံးအဆုိတာ ထာ၀ရမဟုတ္တဲ့အျပင္၊ ႏုိင္ျခင္း ႐ႈံးျခင္းဟာ အဓိကမဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကက်တာက ႏုိင္ျခင္း ႐ႈံးျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ပါ။ အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာဆုိသလုိ အႏုိင္ေကာင္းမွလည္း အက်ဳိးဆက္ေကာင္းမွာပါ။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ႐ႈံးတတ္ရင္ ေနာင္အတြက္ တန္ဖုိးရွိတဲ့ သင္ခန္းစာေတြ၊ အင္အား ေတြ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ေရးထားပါတယ္။ ဒါေတြဟာ သင္ယူစရာေတြျဖစ္သလုိ၊ ေလ့လာစရာေတြအျဖစ္ ဆက္ၿပီး ရွိေနဥိီးမွာမလဲြပါဘူး။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလုိေျဖရွင္းနည္းေတြကုိ အခုကတည္းက အစပ်ဳိးထားတဲ့အေနနဲ႔ ေလ့လာထားဖုိ႔၊ သင္ယူထားဖုိ႔၊ သင္ခန္းစာယူတတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ လုံၿခံဳေရးပါ။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ၊ ႐ုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာ လုံၿခံဳမႈကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ရပါမယ္။ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ အေပးအယူေတြ ရွိေနရပါမယ္။ အေလ်ာ့အတင္းေတြလည္း ညီမွ်ေနရပါမယ္။ ေလ်ာ့သင့္ရင္ေလ်ာ့။ တင္းသင့္ရင္တင္း ရမယ္ေပါ့။ အခ်ိန္ျပည့္ ေလ်ာ့ေနတာ၊ အခ်ိန္ျပည့္ တင္းေနတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ေနာက္မွာျဖစ္ပ်က္တာေတြကုိ သင္ပုန္း ေခ်ႏုိင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ေအဘီအက္စ္ဒီအဖ္(ေျမာက္ပုိင္း)မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားအေရးဟာလည္း ပြင့္လင္းလူ႕ အဖဲြ႕အစည္းမွာေတာ့ အစေတြကုိ ဟုိကဒီက ဆဲြထုတ္ေနၾကပါၿပီး ဒါေတြဟာလည္း ဘယ္လုိဆက္ျဖစ္လာမလဲဆုိတာ ေစာင့္ရမယ့္ အေနနဲ႔ ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ေျပလည္ေအာင္ေျဖရွင္းသြားမလဲဆိုတာကလည္း အခုေတာ့ ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားလာတဲ့ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုလုိ႔ ဆုိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီလုိျပႆနာကုိအေျဖရွာ၊ ေျဖရွင္းတဲ့အခါ အရဲ စြန္႔မႈဆုိတာေတြလည္း ရွိရမယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အေနနဲ႔ အက်ဳိးရွိေရးကုိ ဦးတည္သြားႏုိင္ရမယ္။ စာနာနားလည္မႈ၊ သနားမႈ၊ သည္းခံမႈဆုိတာေတြလည္း လုိအပ္ပါတယ္။ ခုနကေျပခဲ့သလုိပါပဲ ျပႆနာေပါင္းစုံကေတာ့ ေရွ႕ဆက္ၿပီးတစ္ခုၿပီးတစ္ခု လက္ယက္ မေခၚဘဲနဲ႔ေတာင္ အလွ်ဳိလွ်ုဳိ၀င္ေရာက္လာမယ္ဆိုတာကုိေတာ့ သတိထားေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ ဒီေနရာမွာလည္း ဇာတ္လမ္းေလး တစ္ခုေလာက္ေတာ့ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဆရာသစ္ၥာနီဘာသာျပန္၊ ေပၚလုိကုိဟုိးရဲ႕ ဒႆနစာစုထဲကပါပဲ။ တစ္ခါက ဘုရင္တစ္ပါးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေကာင္းဆုံးအေတြးအေခၚနဲ႔ ေရးဆဲြတင္ျပဖုိ႔နဲ႔ ပန္းခ်ီကားေတြကုိ လည္း ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ဆုႀကီးခ်ီးျမႇင့္ဖုိ႔ ေၾကာျငာခ်က္ထုတ္လုိက္ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာေတြအေနနဲ႔ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေရးဆဲြကာ နန္းေတာ္ကုိ ပုိ႔ဖုိ႔ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပန္းခ်ီဆရာမ်ဳိးစုံဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈအတြက္ ၪာဏ္ကြန္႔ျမဴးသလုိ တစ္ခ်ဳိ႕က ျမဴႏွင္းေ၀တဲ့ ဆိတ္ၿငိမ္သစ္ေတာပုံ၊ ၿငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ စီးဆင္းေနတဲ့ျမစ္၊ သဲေသာင္ျပင္မွာ ေဆာ့ကစားေနတဲ့ ကေလးငယ္မ်ား၊ ေကာင္းကင္မွာ လွပစြာထြက္ေပၚေနတဲ့ သက္တန္႔၊ ႏူးညံ့တဲ့ ႏွင္းဆီပြင့္ဖတ္ေပၚက ႏွင္းစက္စသျဖင့္ေပါ့ေလ။ အမ်ဳိးမ်ဳိးအစုံစုံပါပဲ။ ဒီလုိမ်ားျပားလွတဲ့ ပန္းခ်ီကားေတြထဲကေန ပန္းခ်ီဆရာႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ပန္းခ်ီးကားႏွစ္ခ်ပ္ကုိ ေရြးခ်ယ္လုိက္ပါတယ္။ ပထမ ပန္းခ်ီကားကေတာ့ ၾကည္လင္ေအးျမတဲ့ ေရကန္တစ္ကန္၊ အဲဒီေရကန္ႀကီးကုိ ၀ုိင္းရံထားတဲ့ ေတာင္တန္းေတြဟာ ကန္ေရျပင္မွာ ေၾကးမႈံရိပ္သြင္လုိ အရိပ္ထင္ေနတယ္။ ေတာင္တန္းေတြရဲ႕ အထက္မွာေတာ့ ျပာလဲ့လဲ့ မုိးေကာင္းကင္၊ တိမ္ျဖဴေလးတစ္ဆုပ္ႏွစ္ ဆုပ္က အစက္အေျပာက္ျပဳလုိ႔ေပါ့။ ေသခ်ာၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီပန္းခ်ီကားရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေထာင့္ျမစ္ကမ္းေပၚမွာ အိမ္ကေလး တစ္လုံးေတြ႕ရတယ္။ ျပတင္းေပါက္ေလးဟာလည္း ပြင့္ေနလုိ႔ေပါ့။ မီးခုိးေခါင္းတုိင္မွာေတာ့ မီးခုိးတခ်ဳိ႕လြင့္ပါးလုိ႔။ ၾကည့္ရတဲ့လက္ၡဏာ ကေတာ့ ၿခိဳးၿခံတတ္တဲ့ မိသားစု အရသာရွိတဲ့ ညစာကုိ စတင္ျပင္ဆင္ေနပုံ ပန္းခ်ီကားေလးပါပဲ။ ဒုတိယပန္းခ်ီကားဟာလည္း ေတာင္ေလးပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ခုနကပန္းခ်ီကားထဲက ေတာင္လုိေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ေက်ာက္ခၽြန္ ေက်ာက္ေဆာင္ေတြ ထက္လွစြာနဲ႔ သစ္ပင္မေပါက္တဲ့ ေတာင္ကတုံးေလးေပါ့။ ေတာင္ထိပ္ကလည္း မတ္ေစာက္လွတယ္။ ေတာင္ေပၚက ေကာင္းကင္ကေတာ့ မည္းေမွာင္ထူပိန္းေနတယ္။ ေလးလံတဲ တိမ္တုိက္ေတြထဲက အလင္းေရာင္ ျဖာက်ေနတယ္။ မုိးကလည္း မုိးသီး မုိးေပါက္ေတြေႂကြလုိ႔ သည္းသည္းမည္းမည္း ရြာသြန္းေနတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာၾကည့္လုိက္ရင္ ေနခင္းထုိင္ခင္းမသာတဲ့ ေက်ာက္တုံးေတြထဲက ပတ္ၾကားအက္တစ္ခုမွာ ငွက္သုိက္ကေလးတစ္ခုေတြ႕ရမယ္။ ေၾကာက္ဖြယ္ရာ ျပင္းထန္စြာ ဟိန္းေဟာက္ၿပီး ရြာသြန္းေနတဲ့ မုိးသက္မုန္တုိင္းထဲမွာ ပ်ံလႊားငွက္ကေလးတစ္ေကာင္ဟာ သူ႔အသုိက္ထဲမွာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ထုိင္ေနခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဘုရင္ဟာ ဒုတိယပန္းခ်ီကားကုိပဲ ေရြးခ်ယ္လုိက္တယ္။ သူက ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းရဲ႕ အဓိပ္ၸာယ္ကုိ အခုလုိပဲ ရွင္းျပလုိက္တယ္။ ““တုိ႔ဟာ ျပႆနာကင္းတဲ့ေနရာ။ ျပင္းထန္တဲ့လႈပ္ရွား႐ုန္မႈေတြ မရွိတဲ့ေနရာ။ ဆူညံတဲ့အသံေတြ ဆိတ္သုဥ္း ေနတဲ့ေနရာကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ေနရာလုိ႔ ထင္တတ္ၾကတယ္။ အမွန္ေတာ့ အဲဒီအယူအဆက မွားတယ္။ အဆုိး၀ါးဆုံးအေျခအေနအေန ေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတဲ့အခါ တုိ႔ရဲ႕အသည္းႏွလုံးမွာ တည္ၿငိမ္ေနတဲ့ အေျခအေနတစ္ရပ္ရွိရင္ အဲဒီအရာဟာသာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္း ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ အနက္အဓိပ္ၸာယ္လည္းျဖစ္ပါတယ္”” တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကမ္ၻာ ေလာကႀကီးကေတာ့ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ၿပိဳဆင္းက်လာေနပါတယ္။ ဘယ္လုိေလးနဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေက်ာ္ျဖတ္သြားမလဲဆုိတာ စဥ္းစားအေျဖရွာဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္။
 ေမာင္မင္းစုိး