လူငယ္နဲ႔ ကြန္စတီက်ဴးရွင္း

    ကြန္စတီက်ဴးရွင္းကိစၥကုိ ဟုိတေလာေလးက တုိက္ဆုိင္လာတာေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္ေလးစဥ္းစားမိသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရးပါတဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခုျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ေဖာက္သည္ခ်လုိက္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ကုိယ္ပုိင္အယူအဆလည္းျဖစ္ေတာ့ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားလည္း ရွိေကာင္း၊ ရွိပါလိမ့္မယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ လုိအပ္မႈ၊ အေရးပါမႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ေျပာျပလုိက္ပါတယ္။
    ကြန္စတီက်ဴးရွင္းကေတာ့ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဖဲြ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒလုိ႔ သာမန္အဓိပၸာယ္ေကာက္ မယ္ဆုိ ရင္လည္း ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါကေတာ့ ဘယ္လုိအဖဲြ႕အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္ လုိအပ္တဲ့စည္းမ်ဥ္းဥပေဒသေတြလုိ႔ ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဟာင္းႏြမ္းၿပီး ေခတ္မမီေတာ့ရင္ေတာ့ ျပင္ႏုိင္ဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္းပဲ ဘယ္ေလာက္ပဲ ၾကာတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခတ္မီေနမယ္၊ ဆန္းသစ္ေနမယ္၊ အက်ဳံးဝင္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါကုိ အတည္ျပဳ ႏုိင္ေရး၊ အေလးထားေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘဲ ကြန္စတီက်ဳးရွင္းဆုိတာႀကီးရွိေနေပမယ့္ လက္ေတြ႕အသုံးမခ်၊ အေကာင္းအထည္မေဖာ္ရင္ေတာ့ ဘာမွမထူးဘဲ ေသေနတဲ ့စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ ႀကီးျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။
    ဆက္စပ္အေတြးကေတာ့ ဒီကြန္စတီးက်ဴးရွင္းေတြ မခုိင္မာလုိ႔ အဖဲြ႕အစည္းေတြ ပ်က္စီးေနတာ၊ ကဲြေနရတာ ဆုိတဲ့အေတြးပါပဲ။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီကြန္စတီက်ဴးရွင္းဆုိတာ ေရးဆဲြေနစဥ္မွာပဲ အဖဲြ႕အစည္းေတြဟာ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ အေလးမထားဘဲ ေဆာင္ရြက္ေနတာေၾကာင့္ အဲဒီကထဲက စတင္ၿပီးႏွစ္ဦးရွိရင္ ႏွစ္ဂုိဏ္းကဲြသြားရတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကုိလည္း ေတြးျဖစ္၊ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အမ်ားပူးေပါင္းပါဝင္လာေအာင္လုပ္ဖုိ႔ အေရး ႀကီးတယ္ဆုိေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္ဆုိသူရဲ႕ အခန္းက႑ကလည္း ဒီမွာေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။ သူတုိ႔ၿပီးရင္ျဖစ္သြားတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕အဆုံးအျဖတ္မွာ သေဘာတူ၊ မတူဆုိတာ အေရးမႀကီးတဲ့သေဘာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ငါ့မင္း ငါစနစ္ဆုိတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ႀကီးကေတာ့ သေႏၶတည္ေနေသးပါတယ္။ ဒီလုိ ေခါက္႐ုိးက်ဳိးအစဲြႀကီး ရွိေနေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီနည္းက်က် အမ်ားသေဘာတူျဖစ္ေပမယ့္ ငါမပါ ဘယ္ဟာမၿပီးဆုိတဲ့ လူႀကီးရဲ႕အေတြးအေခၚ၊ အယူအဆ ဆုိတာႀကီးကုိ ေရွးဦးစြာ ခြာထုတ္ႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါလိမ့္မယ္။
    ခုနကေျပာသလုိပါပဲ ရာစုႏွစ္နဲ႔မဆုိင္တဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းကုိလည္း သိထားရပါလိမ့္မယ္။ အရမ္းေဟာင္းႏြမ္း ေနၿပီဆုိေပမယ့္ လက္ရွိအေနအထားအထိ ေကာင္းမြန္ေနမယ္၊ လတ္ဆတ္ေနမယ္၊ အမ်ားရဲ႕ယုံၾကည္မႈ၊ အေလးထား မႈရွိေနဦးမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လုိကြန္စတီက်ဴိးရွင္းမ်ဳိးကုိမဆုိ ျပစ္ပယ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ဆက္လက္ကုိင္စဲြၿပီး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေအာင္ က်င့္သုံးလုိက္နာဖုိ႔ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါကေတာ့ ငါအယူအဆနဲ႔မကုိက္ညီဘူးဆုိတဲ့ အတၱဆန္မႈ ကုိသာ ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး ဆုံးျဖတ္လုိက္လုိ႔ မရတဲ့အခ်က္ပါပဲ။ ေခတ္အရ ဗဟုဆန္တဲ့အေတြးနဲ႔၊ ဗဟုဆန္တဲ့အျပဳ အမူေတြ ရွင္သန္ထြန္းကားလာဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။
    ဥပမာ-သံဃာ့အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုက ကြန္စတီက်ဴးရွင္းတစ္ခုကုိ ခ်ျပခ်င္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ဘာသာေရး ေလာက္သာ အားသန္ေနတယ္ဆုိတဲ့ ယိုးမယ္ဖဲြ႕မယ္ဆုိရင္ေတာ့ မတတ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္ ခုိင္မာတဲ့ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းဆုိတာ သိေစခ်င္တာေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီေနတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းကုိ ခ်ျပျခင္းသက္သက္ပါ။  ဒါကေတာ့ အျခားေတာ့လည္းမဟုတ္ဘူး။ (ကြန္စတီက်ဴးရွင္းမ်ားထဲက တစ္ခုကုိသာ စာမ်က္ႏွာအခက္အခဲေၾကာင့္ မီးေမာင္းျပထုိးျပယုံသက္သက္ပါပဲ) (ဝိနည္းဓုိရ္) တရားသူႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ ျပည့္စုံရမယ့္ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းလုိ႔ ဆုိရပါ လိမ့္မယ္။ ဒါေလးကို အနည္းငယ္ ေဆြးေႏြးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။
    ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ အျပစ္ကုိသိရမယ္။ ျပစ္မႈတစ္ခုကုိ ဆုံးျဖတ္ရမယ့္ တရားသူႀကီးအေနနဲ႔ အမႈသြား အမႈလာကုိ မသိရင္ေတာ့ အဂတိဆုိတဲ့ ေႏွာင္ႀကဳိးႀကီးက မင္းမူေနၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခုိင္ခုိင္မာမာ မခ်ရဲရင္ မမွ်တတဲ့ စီရင္မႈ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အျပစ္ဆုိတာကုိ ခဲြျခားသိႏုိင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။            ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အျပစ္မရွိရင္ မရွိသလုိ သိမႈပါပဲ။ ဒါကလည္း တခ်ဳိ႕က ကုိယ္နဲ႔မတည့္လုိ႔၊ အယူအဆမတူ လုိ႔ဆုိၿပီး အဲဒီအယူအဆမတူသူရဲ႕ ဘာမွမဟုတ္တဲ့ အျပစ္ေလးကုိ ေရးႀကီးခြင္က်ယ္လုပ္ၿပီး တုိင္ တာေတာတာေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒါကုိလည္း ခုနကေျပာတဲ့ အဂတိတရားနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်လုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ မမွ်တဲ့ တရားစီရင္မႈ ျဖစ္သြားျပန္ပါလိမ့္မယ္။ ဆုိေတာ့ ဒီအေၾကာင္းႏွစ္ခ်က္ဟာ၊ အထူးသျဖင့္ ရွိၿပီး ကြန္စတီက်ဴးရွင္း ေတြကုိ ပုိင္ပုိင္ႏုိင္ႏုိင္ နားလည္ၿပီးေတာ့ ေသခ်ာခ်ာ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ သိေနရမယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။
    ေနာက္တစ္ခ်က္အေနနဲ႔ကေတာ့ ျပစ္မႈေသးတာကုိ သိရမယ္။ ဆုိလုိတာက ဘာမွမဟုတ္တဲ့ ျပစ္မႈေသးေသး ေလးကို ပုံႀကီးခ်ဲ႕ကားေနရင္ သိရမယ္။ ဒါဟာ အေသးအမႊားကိစၥေလးပဲ၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ေဆြးေႏြးၿပီး တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ ေက်ေက်လည္လည္ျဖစ္သြားကာ ၿပီးသြားရမယ့္ကိစၥမ်ဳိးပဲဆုိတာကုိလည္း သိရမယ္။ သိတဲ့အတုိင္းလည္း လုပ္ေပးႏုိင္ရမယ္။ ဒါကလည္း အေရးပါတဲ့ တရားသူႀကီးဆုိသူ (လူႀကီးတုိင္း)ရဲ႕ လုိက္နာရမယ့္၊ ျပည့္စုံရမယ့္၊ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းပါပဲ။
    ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ျပစ္မႈႀကီးရင္လည္း ႀကီးတဲ့အေလ်ာက္ သိရမယ္။ သိသလုိပဲ မွ်မွ်တတ တရားစီရင္ ႏုိင္ရမယ္။ ဘာထုိးလုိ႔ ညာထုိးလုိ႔၊ ကုိယ့္လူမို႔ သူ႔လူမုိ႔၊ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္ႀကီးနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ပတ္သက္ေနလုိ႔ဆုိၿပီး သာမန္ သေဘာထားလုိက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါဟာဟာ မမွ်တတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္သြားရပါလိမ့္မယ္။ ဒါကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးလည္း ေခတ္စားေနတဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုလုိ႔ ဆုိရပါလိမ့္မယ္။ ဒီေနရာမွာ ႀကဳံတုန္းေျပာရပါ့ဦးမယ္။ ဒါက တရားသူႀကီးနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ပတ္သက္တဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြပဲ၊ ငါတုိ႔နဲ႔မဆုိင္ဘူးဆုိၿပီးေတာ့ လုပ္လုိ႔ မရပါဘူး။ ေခါင္းေဆာင္ လုပ္သူတုိင္း၊ အဖဲြ႕အစည္းတုိင္း၊ အသင္းတုိင္းလုိလုိ သက္ဆုိင္တဲ့၊ အေရးပါတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ဆုိတာကုိေတာ့ ေမ့မပစ္လုိက္ပါနဲ႔။
    ေနာက္တစ္ခုက သီလရွိရမယ္။ ကုိယ့္က်င့္သီလဆုိတာဟာ လူ႔ရဲ႕ အဓိကတန္ဖုိးပါပဲ။ ဒါဟာလည္း အေရး ႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္တစ္ခုပါ။ သူတစ္ပါးေတြ အယုံအၾကည္ရွိမွသာလွ်င္ တရားလုိ၊ တရားခံေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒါဟာလည္း တရားသူႀကီးျဖစ္သူအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္အလက္ျဖစ္ တာေၾကာင့္ ဒီကြန္စတီက်ဴးရွင္းကုိ ဆဲြထားတာျဖစ္ပါတယ္။ တရားသူႀကီးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ပဲ စီးပြားဥစၥာ ၾ<ြကယ္ဝခ်မ္းသာျဖစ္ေစ၊ ပညာတတ္ႀကီးျဖစ္ပါေစ၊ ကုိယ္က်င့္တရားမရွိဘူးဆုိရင္ေတာ့ လူေတာတုိးဖုိ႔ ခက္ခဲေနပါလိမ့္ မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကုိယ္က်င့္တရားကုိလည္း (ဝိနည္းဓုိရ္) တရားသူႀကီးဆုိသူမ်ားအတြက္ ျပည့္စုံရမယ့္ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒသအျဖစ္ ထည့္သြင္းေရးဆဲြထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ေနာက္တစ္ခုက ရွိၿပီးသားစည္းမ်ဥ္းဥပေဒသေတြကုိ ကုိယ္တုိင္လိုက္နာက်င့္သုံးျခင္းပါပဲ။ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ပုဒ္မ မ်ားကုိ ေလ့လာရမယ္။ ေလ့လာတဲ့အတုိင္းလည္း သိရွိနားလည္ရမယ္။ နားလည္တဲ့အတုိင္းလည္း ကိုယ္တုိင္လုိက္နာ က်င့္သုံးရမယ္။ ဒါကေတာ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြမွာလည္း ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြကုိ ေရးဆဲြၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေရးဆဲြသူကုိယ္ တုိင္ (လူႀကီးကုိယ္တုိင္) လုိက္နာက်င့္သုံးဖုိ႔၊ စံျပအျဖစ္ေနထုိင္ဖုိ႔ကုိ တုိက္တြန္းခ်င္တဲ့အတြက္ ဒီကြန္စတီက်ဴးရွင္ကုိ လည္း အေရးပါတဲ့အခ်က္အေနနဲ႔ လုိက္နာဖုိ႔၊ က်င့္ႀကံဖုိ႔၊ စံအျဖစ္ေနထုိင္ဖုိ႔အတြက္ ေရးဆဲြျပဌာန္းျခင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
    ေနာက္ဆုံးတစ္ခ်က္ကေတာ့ ဝိနည္းဓုိရ္အတြက္ စ်ာန္မဂ္ဖုိလ္တရား ရသူျဖစ္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ သီးသန္႔သံဃာ့နယ္ပယ္နဲ႔ဆုိင္တဲ့ အခ်က္ပါ။ သာမန္အေနနဲ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏုိင္ေပမယ့္ တရားသူႀကီး၊ သုိ႔မဟုတ္ အသင္းအဖဲြ႕ရဲ႕ လူႀကီးဆုိသူအေနနဲ႔ ထုိက္သင့္သေလာက္ေတာ့ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာေတြနဲ႔ ျပည့္စုံေနဖုိ႔ပါပဲ။ ေလာကဓမၼႏွစ္ဌာနမွာ ကြၽမ္းက်င္လိမ္မာၿပီးေတာ့ ထုိက္သင့္တဲ့အသိပညာ၊ ဗဟုသုတေတြနဲ႔ ျပည့္စုံရမယ္လုိ႔ ဆုိရ မွာျဖစ္ပါတယ္။ မွန္ပါတယ္၊ ဒါမွသာ သူတစ္ပါးေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ၊ အားထားမႈ၊ ကုိးစားမႈဟာ ပုိမုိခုိင္ၿမဲပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ဟာလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပည့္စုံသင့္တဲ့အခ်က္အေနနဲ႔ ေရးဆဲြထားခဲ့ျခင္း  ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းမ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ ေဟာင္းေပမယ့္ လက္ခံရမွာပါပဲ။
    ဆုိေတာ့ ဒါေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္ေပမယ့္ လူတုိင္းလက္ခံႏုိင္တဲ့၊ စစ္မွန္တဲ့၊ ခုိင္မာတဲ့၊ အားေကာင္းတဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြလုိ႔ ဆုိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လုိက္နာဖုိ႔သာ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသင္း အဖဲြ႕အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း အမ်ားလက္ခံႏုိင္တဲ့ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြကုိ ေရးဆဲြတဲ့အခါမွာ အားလုံးပါဝင္ဖုိ႔ လုိအပ္သလုိ၊ အားလုံးရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ထပ္တူက်ၿပီး အမ်ားသေဘာတူအေနနဲ႔ ေရးဆဲြျပဌာန္းဖုိ႔ လုိအပ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အနည္းငယ္ေလး မီးေမာင္းထုိးျပလုိက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
    အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြကို အေလးထားၿပီး ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လူငယ္ေတြဟာ အစစအရာရာ ျပည့္စုံမႈ အတြက္ ရွာေဖြရင္း ရဲရဲတင္းတင္း ေလွ်ာက္လွမ္းေနခဲ့ၾကတယ္။ ကုိယ္ပုိင္အဖဲြ႕အစည္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ားနဲ႔သေဘာ တူ ပူေပါင္းထားတဲ့ အဖဲြ႕စည္းေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ တကယ့္ကုိ ေလးေလးနက္နက္၊ စိတ္အားရွိသေလာက္၊ စြမ္းအား ရွိသေလာက္ ေဆာင္ရြက္ေနခဲ့ၾကတယ္။ ဒီလုိ အမ်ားနဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ ကြန္စတီက်ဴးရွင္ေတြကုိလည္း ခုိင္ခုိင္မာမာ ေရးဆဲြထားၿပီး ဒီစည္းမ်ဥ္းေတြအတုိင္း ေလွ်ာက္လွမ္းေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလုိသာ ေလးေလးနက္နက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ လူသားအက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မိမိတုိ႔ဖဲြ႕စည္းထားတဲ့ ကုမၸဏီေတြ မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေအာင္ျမင္စြာ ေမာင္းႏွင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိဆုိရင္ေတာ့ အဖဲြ႕အစည္းတုိင္းမွာ ကြန္စတီက်ဴးရွင္းေတြ ဟာလည္း အေရးတႀကီး လုိအပ္တယ္ဆုိတာ ေျပာဆုိရင္း အဆုံးသတ္လုိက္ပါတယ္။
    ( ဒီေဆာင္းပါး ေရးသားဖုိ႔ မိမိတင္ထားေသာ ပုိ႔စ္တစ္ခုေအာက္တြင္ တြန္းအားပုံစံမ်ဳိး ကြန္မန္႔ေပးခဲ့ေသာ သူငယ္ခ်င္း ေက်ာ္ဘသစ္အား အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္)
ေမာင္မင္းစုိး